Avsnitt

  • O tematach rozmaitych garść uwag końcowych.

    Bibliografia:
    1. A. Bocheński, "Dzieje głupoty w Polsce. Pamflety dziejopisarskie", Warszawa 1947;
    2. S. Cat-Mackiewicz, "Stanisław August", Kraków 2009 (rozdział 10: "Rejtan i Poniatowski");
    3. R. Dmowski, "Myśli nowoczesnego Polaka", cbnm.pl
    4. W. Jurasz, "Wojny (chyba) nie będzie" - wywiad M. Sutowskiego w krytykapolityczna.pl, 2016;
    5. J. Kitowicz, "Pamiętniki czyli Historia polska", Warszawa 1971 (rozdział: "O gatunku politycznym Polaków");
    6. T. Korzon, "Zamknięcie dziejów wewnętrznych Polski za Stanisława Augusta", Lwów 1899;
    7. U. Kosińska, "Jak Polska utraciła w XVIII w. suwerenność i jak zmarnowano szanse jej odzyskania" - wykład z cyklu "Czy mogła się uratować? Rzeczpospolita w XVIII wieku", Warszawa 2017, youtube.com;
    8. W. Modzelewski, "Modzelewski: Partia pruska", konserwatyzm.pl, 2020;
    9. M. Piątkowski, "Europejski lider wzrostu. Polska droga od ekonomicznych peryferii do gospodarki sukcesu", Warszawa 2019 (rozdziały 1-2);
    10. Platon, "Obrona Sokratesa"; wikisource
    11. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej. Geneza i upadek Konstytucji 3 maja", Warszawa 1966 (rozdział 3.1., "Zbyt silny koń");
    12. M.H. Serejski, "Europa a rozbiory Polski", Kraków 1969;
    13. W. Smoleński, "Stanowisko Waleryana Kalinki w historiografii Polskiéj", Warszawa 1887;
    14. W. Smoleński, "Szkoły historyczne w Polsce. (Główne kierunki poglądów na przeszłość)", Warszawa 1898;
    15. J. Sowa, "Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesnością", Kraków 2011 (rozdziały 2-5).
    16. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie uczczenia 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów

  • O tym, co w sumie mogłoby pójść inaczej.

    Bibliografia:
    1. B. Chmielowski, "Nowe Ateny albo Akademia wszelkiej scjencji pełna, na różne tytuły jak na classes podzielona, mądrym dla memoryału, idiotom dla nauki, politykom dla praktyki, melancholikom dla rozrywki erygowana [...]", (rozdział 29: "O Polskim królestwie"), dostęp: https://literat.ug.edu.pl/ateny/index.htm;
    2. A. Chwalba, "Co by było, gdyby nie doszło do rozbiorów w 1772, 1792, 1795" [w:] "Gdyby... Całkiem inna historia Polski", Warszawa 2008;
    3. A. Chwalba, W. Harpula, "Zwrotnice dziejów. Alternatywne historie Polski", Kraków 2019 (rozdział 7: "Nie ma Konstytucji 3 maja. Nie ma rozbiorów");
    4. A.J. Czartoryski, "Żywot Juliana Ursyna Niemcewicza", Poznań 1860 (rozdział 4: "Błędy polityczne Sejmu Wielkiego [...]");
    5. M. Heller, "Historia Imperium Rosyjskiego", Warszawa 2000 (rozdziały 7.3-8.1; 9.4-9.5);
    6. W. Kalinka, "Sejm czteroletni", Lwów 1881 (rozdziały: 2.2.42; 2.4.70, 3.1.84, 4.1.118-119);
    7. R. Krasowski, "O demokracji w Polsce", Warszawa 2019 (rozdział 6.2.: "Czy znamy prawdziwe plany premiera?");
    8. M. Woźnicki, "Reformy ceł i podatków w Rzeczypospolitej w latach 1764–1766", Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Nr 69/2014;
    9. K. Zbyszewski, "Zgoda będzie zgubą", Wiadomości, 25.05.1952, dostęp: http://retropress.pl/wiadomosci/zgoda-bedzie-zguba/;
    10. [wikiquote]: "Otto von Bismarck"

  • Saknas det avsnitt?

    Klicka här för att uppdatera flödet manuellt.

  • O "Finis Poloniae".

    Bibliografia (bez podziału na części):
    1. M. Brandys, "Generał Arbuz", Warszawa 1988 (rozdział 1, "Od autorytetu do autorytetu");
    2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1794", Warszawa 2012;
    3. A. Zahorski, "Powstanie kościuszkowskie 1794" [w:] "Trzy powstania narodowe", Warszawa 1994;
    4. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (dodatek, "Trzeci rozbiór Polski");
    5. J. Łojek, "Wokół sporów i polemik", Lublin 1991 (rozdział 6, "Cienie w portrecie bohatera");
    6. W. Mikuła, "Maciejowice 1794", Warszawa 1991;
    7. J. Skowronek, "Książę Józef Poniatowski", Wrocław 1984 (rozdział 4, "Honor żołnierski, brabanckie zapusty i narodowa insurekcja");
    8. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", Warszawa 2011 (rozdziały 12-13);
    9. S. Szenic, "Większy niż król ten książę", Warszawa 1976 (rozdziały 31-33);
    10. B. Szyndler, "Racławice 1794", Warszawa 2009;
    11. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdziały 72-90);
    12. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej, Warszawa 1986 (rozdział 5, "O wolność, całość, niepodległość");
    13. wiki: "Batavian Republic", "Battle of Fleurs (1794)", "Battle of Mouscron", "Battle of Tourcoing", "Campaigns of 1794 in the French Revolutionary Wars", "Campaigns of 1795 in the French Revolutionary Wars", "Flandres campaign", "Insurekcja kościuszkowska", "Peace of Basel", "War of the First Coalition".

  • O tym, jak się przyjął uniwersał połaniecki, o bitwie pod Szczekocinami i o déjà vu Fryderyka Wilhelma II.

    Bibliografia (bez podziału na części):
    1. M. Brandys, "Generał Arbuz", Warszawa 1988 (rozdział 1, "Od autorytetu do autorytetu");
    2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1794", Warszawa 2012;
    3. A. Zahorski, "Powstanie kościuszkowskie 1794" [w:] "Trzy powstania narodowe", Warszawa 1994;
    4. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (dodatek, "Trzeci rozbiór Polski");
    5. J. Łojek, "Wokół sporów i polemik", Lublin 1991 (rozdział 6, "Cienie w portrecie bohatera");
    6. W. Mikuła, "Maciejowice 1794", Warszawa 1991;
    7. J. Skowronek, "Książę Józef Poniatowski", Wrocław 1984 (rozdział 4, "Honor żołnierski, brabanckie zapusty i narodowa insurekcja");
    8. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", Warszawa 2011 (rozdziały 12-13);
    9. S. Szenic, "Większy niż król ten książę", Warszawa 1976 (rozdziały 31-33);
    10. B. Szyndler, "Racławice 1794", Warszawa 2009;
    11. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdziały 72-90);
    12. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej, Warszawa 1986 (rozdział 5, "O wolność, całość, niepodległość");
    13. wiki: "Batavian Republic", "Battle of Fleurs (1794)", "Battle of Mouscron", "Battle of Tourcoing", "Campaigns of 1794 in the French Revolutionary Wars", "Campaigns of 1795 in the French Revolutionary Wars", "Flandres campaign", "Insurekcja kościuszkowska", "Peace of Basel", "War of the First Coalition".

  • O tym, czy Kościuszko wywołał powstanie kościuszkowskie i jak się w ogóle zapatrywał na taki koncept, o bitwie pod Racławicami i o dwóch insurekcjach w dwóch stolicach.

    Bibliografia (bez podziału na części):
    1. M. Brandys, "Generał Arbuz", Warszawa 1988 (rozdział 1, "Od autorytetu do autorytetu");
    2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1794", Warszawa 2012;
    3. A. Zahorski, "Powstanie kościuszkowskie 1794" [w:] "Trzy powstania narodowe", Warszawa 1994;
    4. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (dodatek, "Trzeci rozbiór Polski");
    5. J. Łojek, "Wokół sporów i polemik", Lublin 1991 (rozdział 6, "Cienie w portrecie bohatera");
    6. W. Mikuła, "Maciejowice 1794", Warszawa 1991;
    7. J. Skowronek, "Książę Józef Poniatowski", Wrocław 1984 (rozdział 4, "Honor żołnierski, brabanckie zapusty i narodowa insurekcja");
    8. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", Warszawa 2011 (rozdziały 12-13);
    9. S. Szenic, "Większy niż król ten książę", Warszawa 1976 (rozdziały 31-33);
    10. B. Szyndler, "Racławice 1794", Warszawa 2009;
    11. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdziały 72-90);
    12. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej, Warszawa 1986 (rozdział 5, "O wolność, całość, niepodległość");
    13. wiki: "Batavian Republic", "Battle of Fleurs (1794)", "Battle of Mouscron", "Battle of Tourcoing", "Campaigns of 1794 in the French Revolutionary Wars", "Campaigns of 1795 in the French Revolutionary Wars", "Flandres campaign", "Insurekcja kościuszkowska", "Peace of Basel", "War of the First Coalition".

  • O tym, jak skonfederowany naród zjechał się dopełniać rozbiorowych formalności i jak się od tychże formalności wszelkimi sposobami próbował wykręcać.

    Bibliografia:
    1. Ł. Kądziela, "Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792-1793", Warszawa 1993 (rozdziały 1-3);
    2. Ł. Kądziela, "Od konstytucji do insurekcji. Studia nad dziejami Rzeczypospolitej w latach 1791-1794", Warszawa 2011 (rozdział 3: "Targowica i Grodno");
    3. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdział 20: "Sejm grodzieński i dopełnienie drugiego rozbioru Polski");
    4. J.J. Sieviers, "Jak doprowadziłem do drugiego rozbioru Polski", Warszawa 1992;
    5. Z. Zielińska, "Geneza i treść aktu abdykacji Stanisława Augusta", "Studia Źródłoznawcze. Commentationes" 51/2013;
    6. "Sejm w Grodnie zatwierdził drugi rozbiór Polski", polskieradio.pl.

  • O tym, jak Piotr Tepper nie dostał w Berlinie kredytu.

    Bibliografia:
    1. M. Bąk, "Upadek banków warszawskich w 1793 roku", "Mówią Wieki" 11/2019;
    2. T. Fleming, "Wall Street’s First Collapse", "American Heritage", 6/2008;
    3. R. G. Hawtrey, "The Collapse of the French Assignats", "The Economic Journal" 28/1918;
    4. Ł. Kądziela, "Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792–1793", Warszawa 1993 (rozdziały: 2.5., 3.4, 3.13);
    5. W. Kornatowski, "Kryzys bankowy w Polsce 1793 roku. Upadłość Teppera, Szulca, Kabryta, Prota Potockiego, Łyszkiewicza i Heyzlera", Warszawa 1937 (rozdziały 2 i 3);
    6. R. Kowalczyk, "Tsunami finansowe XVIII wieku: Francja, Holandia, Prusy, Rzeczpospolita", "Україна та Польща: минуле, сьогодення, перспективи", 1/2012;
    7. A. Jezierski, "Historia gospodarcza Polski", (rozdział 3.5.3.: "Kredyt");
    8. W. Morawski, "Od Piotra Skargi do Andrzeja Kapostasa", „Mówią Wieki”, 12/2013;
    9. wiki: "Assignat" [en]; "Jiaochao" [en]; "Kryzys bankowy w Polsce w 1793" [pl]; "Panic of 1792" [en]; "Panika roku 1792" [pl].

  • O ostatnim wielkim przedsięwzięciu Gustawa III oraz o niemniej wielkich projektach paryskiej żyrondy i polskich emigrantów.

    Bibliografia:
    1. Z. Anusik, M. Karkocha, "Zamach na życie króla Szwecji Gustawa III w świetle polskojęzycznej prasy warszawskiej z 1792 roku", Przegląd Nauk Historycznych 2/2019;
    2. W. Kępka-Mariański, "Insurekcja Warszawska 1794", Warszawa 2012 (rozdział 1: "Rzeczpospolita i jej stolica po klęsce w wojnie 1792 r.";
    3. R. H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdział 19: "Stosunek Anglii i Francji do rozbioru Polski");
    4. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę Chłopów", Warszawa 2011 (rozdział 11: "Arystokraci zdrajcy");
    5. B. Szyndler, "Racławice 1794", Warszawa 2009 (rozdziały 4 i 5);
    6. wiki [en]: "Battle of Neerwinden (1793)"; "Campaigns of 1792 in the French Revolutionary Wars"; "Campaigns of 1793 in the French Revolutionary Wars"; "Charles François Dumouriez"; "Flanders campaign"; "French expedition to Sardinia"; "Gustav III"; "Timeline of the French Revolution"; "War of the First Coalition".

  • O dwóch inwazjach wojskowych Fryderyka Wilhelma.

    Bibliografia
    1. B. Borucki, "Valmy 1792", Warszawa 1990 (rozdziały 1-20);
    2. V.I. Lenin, "Advice of an Onlooker", Lenin Internet Archive;
    3. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały: 11.4-11.5; 12.4-12.5; 13-18);
    4. J. Łojek, "Dzieje zdrajcy", Katowice 1988 (rozdziały 7-11);
    5. W. Smoleński, "Kondfederacya Targowicka", Kraków 1903 (rozdziały 8-13)
    6. wiki [en]: "Brunswick Manifesto"; "Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord"; "Cordeliers"; "Demonstration of 20 June 1792"; "Insurrection of 10 August 1792"; "La patrie en danger"; "Louis Philippe II, Duke of Orleans"; "Marie Thérèse Louise of Savoy, Princesse de Lamballe"; "National Convention"; "Paris Commune (1789-1795)"; "September Massacres"; "Square du Temple"; "Timeline of the French Revolution"; "The Fifteen Decisive Battles of the World"; "Trial of Louis XVI".

  • O tym, co wyszło z sojuszu pruskiego, o pomyśle wymigania się rozbiorów ofertą następstwa tronu dla Konstantego i o perspektywach dalszego oporu.

    Bibliografia:
    1. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Lwów 1918 (rozdział 4: "Zerwanie");
    2. A. Bocheński, "Dzieje głupoty w Polsce", Warszawa 1947 (rozdział 16: "Tokarz");
    3. J. David Singer, "The level-of-analysis problem in international relations", World Politics 14/1961
    4. P. Derdej, "Zieleńce - Mir - Dubienka 1792", Warszawa 2008 (rozdziały 6, 8 i 9);
    5. R.H. Lord "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały: 10.4, 11.2, 11.3, 12.3-12.5);
    6. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja", Lublin 1986 (rozdział 3: "Obrona i obalenie dzieła 3 maja");
    7. S. Cat-Mackiewicz, "Stanisław August", Kraków 2009 (rozdział 16: "Od Konstytucji 3 Maja do Targowicy");
    8. E. Rostworowski, "Maj 1791-Maj 1792. Rok monarchii konstytucyjnej", Warszawa 1985;
    9. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej. Geneza i upadek Konstytucji 3 Maja", Toruń 1966 (rozdział 4.4. "Raczej piórem niż orężem);
    10. W. Smoleński, "Konfederacya targowicka", Kraków 1903 (rozdziały: 5-7);
    11. A. Wolański, "Wojna polsko-rosyjska 1792 roku", Oświęcim 2019 (rozdziały 6.3-6.7; 6.10-6.15; 6.17-6.19);
    12. "Kiedy wybuchnie wojna... Studium kryzysu 1938 roku" Debata wokół książki Piotra M. Majewskiego; ohistorie.eu 9.08.2020; https://www.youtube.com/watch?v=jGuO57eoglg
    13. [wiki]: Hamilcar Barca [en]; Level of analysis [en]; Stab-in-the-back myth [en] Zakhar Chernyshev [en].

  • O tym, jak naród dawał odpór najeźdźcy.

    Bibliografia:

    1. Sz. Askenazy, "Książę Józef Poniatowski", Warszawa 1974 (rozdział 2.2., "Kampania ukrainna - Odwrót - Raport z Lubaru - Bitwa pod Zieleńcami");
    2. P. Derdej, "Zieleńce - Mir - Dubienka 1792", Warszawa 2008 (rozdziały 5 i 6);
    3. J. Kitowicz, "Pamiętniki czyli Historia polska", Warszawa 1971 (rozdział 2.42. "O wojnie z Moskwą 1792");
    4. W. Smoleński, "Konfederacya Targowicka", Kraków 1903 (rozdziały 3-6);
    5. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", Warszawa 2011 (rozdział 11 "Arystokraci zdrajcy");
    6. A. Wolański, "Wojna polsko-rosyjska 1792 roku", Oświęcim 2019 (rozdziały 1.1.-1.5. i 2.1.-2.6.);
    7. Z. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 199 (rozdziały: 63 i 68);
    8. [wiki]: "Bitwa pod Dubienką"[pl, be, en, eo, fr, ru, uk] ; "Bitwa pod Zieleńcami" [pl, ar, be, en, eo; fr, id, it, ru, uk].

  • O tym, jak trzymiesięczny europejski pokój dobiegł końca i jak dwaj niedoszli polscy monarchowie zbierali wojska nad granicami.

    Bibliografia:
    1. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Lwów 1918 (rozdział 4: "Zerwanie");
    2. P. Chastain Howe, "Foreign Policy and the French Revolution: Charles‐François Dumouriez, Pierre LeBrun, and the Belgian Plan, 1789–1793", Nowy Jork 2008 (rozdziały 4-5);
    3. P. Derdej, "Zieleńce-Mir-Dubienka 1792", Warszawa 2008 (rozdziały: 1, 3, 4);
    4. W. Doyle, "The Oxford History of the French Revolution", Nowy Jork 2018 (rozdziały 8-9);
    5. F. Ch. Montague i A. W. Holland, "French Revolution, The" w: Encyclopædia Britannica, 1911;
    6. R.H. Lord "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały: 10.4, 11.3, 11.5-12.2);
    7. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja", Lublin 1986 (rozdziały 2.8-3.1);
    8. J.B. O'Brien, "The Life and Character of Maximilian Robespierre", Londyn 1873 (rozdział 15);
    9. W. Smoleński, "Konfederacya targowicka", Kraków 1903 (rozdział 2: "Przygotowania inwazyi i obrony");
    10. W. Smoleński, "Ostatni rok Sejmu Wielkiego", Poznań 2006 (rozdziały 11-15);
    11. S. Szenic, "Większy niż król ten książę", Warszawa 1976 (rozdział 13 "Przygotowania obronne");
    12. A. Wolański, "Wojna Polsko-Rosyjska 1792 roku", Oświęcim 2019 (wstęp, rozdziały 1.1.1-1.1.6, 2.1) ;
    13. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdziały 60, 61, 63);
    14. wiki [en]: "Assignat", "Battle of Marquain (1792)" , "Battle of Quiévrain (1792)" "Belgian Legion (1792)", "Campaigns of the 1792 in the French Revolutionary Wars", "Charles Francois Dumouriez"; "Committee of United Belgians and Liégeois", "Declaration of the Rights of Woman and of the Female Citizen", "Feuillant (political group)", "French Revolution, "French Revolutionary Wars", "Girondins", "Jan Frans Vonck", "Louis XVI and the Legislative Assembly", "Maximilien Robespierre", "La Marseillaise", "National Legislative Assembly, France", "Olympe de Gouges", "Self-denying Ordinance (French Revolution)", "Symbolism in the French Revolution", "Timeline of the French Revolution".

  • O tym, jak klucznik pojął mistrza, ręką zakrył lica. I o przetasowaniach na dworze petersburskim.

    Bibliografia:
    1. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Lwów 1918 (rozdział 4: "Zerwanie");
    2. J. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rozdziały 26 i 27);
    3. R.H. Lord "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały: 11.1, 11.2, 11.6);
    4. J. Łojek, "Dzieje zdrajcy", Katowice 1988 (rozdział 2: "Sprawa Gertrudy");
    5. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja", Lublin 1986 (rozdział 2: "Zagrożenie dzieła 3 maja");
    6. S. Cat-Mackiewicz, "Stanisław August", Kraków 2009 (rozdział 16: "Od Konstytucji 3 Maja do Targowicy");
    7. S.S. Montefiore, "Potiomkin. Książę Książąt", Warszawa 2006 (rozdziały 32 i 33);
    8. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej", Toruń 1966 r. (rozdział 4.3. "Ostatni rokosz");
    9. W. Smoleński, "Konfederacya targowicka", Kraków 1903 (rozdział 1: "Twórcy konfederacji");
    10. W. Smoleński, "Ostatni rok Sejmu Wielkiego", Poznań 2006 (rozdziały 3, 6, 7, 10, 14);
    11. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdział 57: "Droga do Targowicy");
    12. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczpospolitej", Warszawa 1986 (rozdział 4: "O rokoszu pod Targowicą rzecz krótka").

  • O tym, jak niezwykle potrafią się ułożyć losy jednostek, na przykładzie p. Zofii Glavani (za biografią pióra J. Łojka).

    Bibliografia:
    1. J. Łojek, "Dzieje pięknej Bitynki", Szczecin 1988 (rozdziały 1-3);
    2. S.S. Montefiore, "Potiomkin. Książę książąt", Warszawa 2006 (rozdział 31: "Piękna Bitynka");
    3. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", Warszawa 2011 (rozdział 10: "Pierwsza konstytucja w Europie i polska rewolucja").

  • O tym, jak naród świętował konstytucyę i jak dochodził do konkluzji, że przydałyby się jeszcze ze dwie.

    Bibliografia:
    1. J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, "Historia ustroju i prawa polskiego", Warszawa 2001 (rozdział 7.8.B "Ustrój polityczny");
    2. B. Leśnodorski, "Ojczyznę moją wszelkimi sposobami ratować" [w:] "Konstytucja 3 Maja 1791", Warszawa 1981;
    3. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja", Lublin 1986 (rozdziały 2.1. i 2.3);
    4. J. Malec, "Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów – w 220 rocznicę uchwalenia", Studia Iuridica Toruniensia, t. X / 2011;
    5. E. Rostworowski, "Maj 1791-Maj 1792. Rok monarchii konstytucyjnej", Warszawa 1985;
    6. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej", Warszawa 1966 (rozdział 4.2. "Polonez Trzeciego Maja");
    7. W. Smoleński, "Ostatni rok sejmu wielkiego", Poznań 2006 (rozdziały 1-5 i 9);
    8. S. Szenic, "Większy niż król ten książę", Warszawa 1976 (rozdziały 11 i 12);
    9. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdziały 49-51);
    10. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej", Warszawa 1986 (rozdział 3: "Sejm Czteroletni");
    11. wiki: "Jakobini" [pl]; "Polski Fiat 125p" [pl]; "Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów" [pl];
    12. wikisource: "Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów".

  • O tym, jak cesarz pan balansował pomiędzy dwiema rewolucjami.

    Bibliografia:
    1. Z. Anusik, "Gustaw III w obozie kontrrewolucji. Stanowisko dworu sztokholmskiego wobec sytuacji we Francji po nieudanej ucieczce Ludwika XVI z Paryża w czerwcu 1791 r.", Przegląd Nauk Historycznych nr 1(3)/2003;
    2. Sz. Askenazy, "Przymierze Polsko-Pruskie", Warszawa 1918 (rozdział 4 "Zerwanie);
    3. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdziały 9 i 10);
    4. A. Krajewski, "Pociąg do Eurazji, który przerósł apetyt carskiego imperium", DGP 26.07.2019;
    5. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 maja", Lublin 1986 (rozdział 2.4.: "Dwór austriacki wobec Polski po 3 maja 1791 roku");
    6. E. Rostworowski, "Maj 1791 - Maj 1792. Rok monarchii konstytucyjnej", Warszawa 1985;
    7. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", Warszawa 2011 (rozdział 10: "Pierwsza konstytucja w Europie i polska rewolucja");
    8. wiki: "Champ de Mars massacre" [en]; "Day of Daggers" [en]; "Declaration of Pillnitz" [en]; "Flight to Varennes" [en]; "Louis XVI of France" [en]; "Padua Circular" [en]; "Timeline of the French Revolution" [en].

  • O tym, co to była i skąd się wzięła masoneria oraz o jej roli w opisywanych wydarzeniach.

    Bibliografia:
    1. A. Doboszyński, "Konstytucja 3 maja a masoneria", „Prosto z Mostu” nr 31(252)/1939, 30.07.1939 r.
    2. L. Hass, "Sekta farmazonii Warszawskiej. Pierwsze stulecie wolnomularstwa w Warszawie (1721-1821)", Warszawa 1980 (rozdziały 1-4);
    3. S. Mackiewicz, "Stanisław August", Kraków 2009 (rozdział 3: "Mopsice");
    4. S. Małachowski-Łempicki, "Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738 - 1821", Kraków 1929;
    5. A. Rybak, "Wybitnie polskie nazwisko", "Rzeczpospolita", 11.04.2009;
    6. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdział 9: "Budowla Salomonowa, czyli bujda salonowa");
    7. "Konstytucja Andersona", wolnomularstwo.pl
    8. wiki: "Freemasonry" [en]; "Iluminaci bawarscy" [pl]; "Illuminati" [en]; "Siemion Woroncow" [en]; "Wolnomularstwo" [pl]; "Zakon iluminatów" [en];
    9. odmęty internetu, w tym:
    9a. "Jeszcze o Konstytucji 3 maja – 3 maja święto masonów", forumemjot.wordpress.com
    9b. G. Braun, "3 maja – nieodrobiona lekcja", pch24.pl
    9c. J. Korwin-Mikke, "Kilka poważnych słów o konstytucji 3 maja", youtube.com
    9d. J. Korwin-Mikke, "Lewa masoneria", korwin-mikke.pl
    9e. S. Krajski, "Konstytucja 3 maja to efekt wpływów masonerii w Polsce", youtube.com

  • O tym, czy konstytucja trzeciego maja była legalna, czy faktycznie była pierwszą nowożytną europejską konstytucją i na czym właściwie polegała opieka prawa i rządu nad polskim ludem.

    Bibliografia:
    1. J. Bardach i in., "Historia ustroju i prawa polskiego", Warszawa 2001 (rozdziały 7.4-7.7);
    2. M. Brandys, "Nieznany książę Poniatowski", Warszawa 1960 (rozdział 11: "Awantura na sejmie");
    3. L. Green, "Legal Positivism", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (2018);
    4. W. Kalinka, "Sejm czteroletni", Warszawa 1991 (rozdziały 5.5.170, 6.1.173 i 6.2);
    5. J. Łojek, "Konstytucja 3 maja 1791", Lublin 1981 (rozdział 4, "Treść Ustawy Rządowej 3 maja 1971");
    6. A. Storozynski, "Kościuszko. Książę chłopów", Warszawa 2011 (rozdział 10: "Pierwsza konstytucja w Europie i polska rewolucja");
    7. R. Sidorski, "Pierwsze konstytucje europejskie", histmag.org (2011);
    8. W. Smoleński, "Ostatni rok sejmu wielkiego", Poznań 2006 (rozdział 4, "Podczas limity");
    9. S. Starzyński, "O niezmienialności ustaw w Polsce dawnej a dzisiejszej", Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 8/1928;
    10. B. Szyndler, "Czy sejm czteroletni uchwalił konstytucję 3 maja?", Warszawa 2010
    11. Ustawa rządowa czyli Konstytucya 3 maja 1791 [wikisource];
    12. Volumina Legum. Tom VII/Articuli pactorum Conventorum [wikisource];
    13. Volumina Legum. Tom VII/Prawa kardynalne [wikisource];
    14. wiki: "Constitution" [en]; "Constitution of Pylyp Orlyk" [en]; "Constitutionalism" [en]; "Corsican Constitution" [en]; "Great Law of Peace" [en]; "Instrument of Government" [en]; "Instrument of Government" (1772) [en]; "Solonian Constitution" [en].

  • O tym, jak naród zakrzyknął "vivat trzeci maj!", o Rejtanie 2.0 i o problemach rodzinnych marszałka Sapiehy.

    Bibliografia:
    1. P. Borecki, "Historia pewnej świątyni - historią pewnych idei", Ars Regia 12/19.
    2. W. Kalinka, "Sejm czteroletni", Warszawa 1991 (rozdział 6.2. "Zamach stanu");
    3. E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej", Warszawa 1966 (rozdział 4.1. "Ustawa Rządowa");
    4. B. Szyndler, "Czy sejm czteroletni uchwalił Konstytucję 3 Maja?", Warszawa 2010;
    5. K. Zbyszewski, "Niemcewicz od przodu i tyłu", Warszawa 1999 (rozdziały 46-50);
    6. Z. Zielińska, "Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej", Warszawa 1986 (rozdział 3: "Sejm Czteroletni");
    7. K. Zienkowska, "Spisek 3 maja", Warszawa 1991 (rozdział 3: "Spisek").
    8. wiki: "Świątynia Opatrzności Bożej w Warszawie" [pl]

  • O tym, jak dalsze dzieje Rzeczpospolitej rozstrzygały się na miesiąc przed majowym przewrotem, przy czynnym udziale Charlesa Foxa i Edmunda Burke'a.

    Bibliografia:
    1. Sz. Askenazy, "Przymierze polsko-pruskie", Warszawa 1918 (rozdział 4: "Zerwanie");
    2. R. Holland Rose, "William Pitt and National Revival", Londyn 1915 (rodział 26: "Pitt and Catharine II" i rozdział 27: "The Triumph of Catharine II");
    3. R.H. Lord, "Drugi rozbiór Polski", Warszawa 1984 (rozdział 8: "Katarzyna constans invicta");
    4. J. Łojek, "Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja", Lublin 1986 (rozdziały 1.6.-1.9.);
    5. W. Kalinka, "Sejm Czteroletni", Warszawa 1991 (rozdziały 6.1.171-173);
    6. S.S. Montefiore, "Potiomkin. Książę książąt", Warszawa 2006 (rozdział 31: "Piękna Bitynka" i rozdział 21: "Karnawał i kryzys");
    7. wiki: "Siemion Woroncow" [pl], "Elżbieta Woroncowa" [pl].