Avsnitt
-
W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Chinach, polityce ceł Donalda Trumpa wymierzonej nie tylko w ten kraj, zmianach politycznych i gospodarczych oraz o miejscu ChRL i jej roli w zmieniającej się światowej (nie)równowadze sił.
Jak Chiny odnajdują się w aktualnej polityce USA, co zmieniło się dla nich od stycznia, gdy prezydentem został Donald Trump? Mieli nadzieję, że Trump będzie dla nich lepszym prezydentem niż Biden, mimo że już w kampanii zapowiadał cła, wówczas wysokości 60%. Nie jest natomiast lepiej.
Jakie są cele Chin w regionie, ale też międzynarodowe? Chińska armia jest aktywna i działa, dążąc do przewagi militarnej w regionie i korzyści ekonomicznych. Rywalizacja o Tajwan, proces zaostrzania polityki i antyamerykanizm sprawiły, że zarówno USA, jak i Chiny dążą do konfrontacji.
Więcej na ten temat dowiesz się z rozmowy z naszym gościem Marcinem Przychodniakiem, analitykiem ds. Chin z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
-
W dzisiejszym wydaniu:
Indie vs Chiny: walka o wpływy w Azji oraz układ Japonii z Brazylią
Zanieczyszczenie powietrza, globalne ocieplenie i straty gospodarcze
Zaburzenie afektywne dwubiegunowe, hazard oraz ADHD u kobiet
Protesty w Zimbabwe i Republice Środkowoafrykańskiej
Super-Turing AI i kosmiczne materiały z laboratorium
Amerykańskie cła, Lesotho i bezludne wyspy
Śluby dzieci w Kenii i brak pomocy dla DRK
Dialekt hoi toider, patwa i bonobo -
Saknas det avsnitt?
-
W dzisiejszym odcinku:
Napięcia międzynarodowe: rywalizacja o Arktykę i rosyjska „floty cieni”
„Siostry Światła”, energia słoneczna w Mali i kryzys energetyczny w Syrii
Kontrowersje wokół wydobycia minerałów z Oceanu Spokojnego
Ekonomia: śledztwo w Bangladeszu, porażka Indii oraz odbudowa Argentyny
Nowy zderzacz hadronów, nowa faza materii i ultra cienka soczewka
Utrata lodu oceanicznego, lodowców oraz lodowa tajemnica jeziora Suwa
Amerykańskie cło na wino i napoje alkoholowe
Kałamarnice i badania nad rybami
-
W tym odcinku podcastu pochylamy się nad tematem polityki narkotykowej Meksyku, jak wygląda, czy i w jakim stopniu działa, jakie są tu wyzwania i jak wpływa na relacje m.in. z USA.
Czy Meksyk zmienił się od naszego myślenia o nim niczym z serialu „Narcos”. Jak obecnie funkcjonują kartele? Czy walka z nimi przynosi efekty? Czy Meksyk wyróżnia się pod tym względem na tle innych państw Ameryki Łacińskiej?
Dane pokazują, że obecnie kartele częściej zajmują się handlem ludźmi, haraczami od plantatorów awokado i limonek, niż narkotykami. Jak do tego doszło? Jak kartele reagują na lukę na rynku i podchodzą do swojego… modelu biznesowego?
O tym i nie tylko rozmawiam z dr Aleksandrą Jargiełło, specjalizującą się w polityce wewnętrznej i zagranicznej Meksyku, polityce narkotykowej oraz przestępczość zorganizowanej, związanej z Instytutem Amerykanistyki i Studiów Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
-
W dzisiejszym odcinku:
Sytuacja wewnętrzna w Syrii, Alawici i pomoc międzynarodowa
Zanieczyszczenie powietrza na świecie i rezygnacja z samochodów w USA
Jak ekstremalne zjawiska pogodowe i internet wpływają na dzieci?
Wzrastający wpływ Chin, szpiegostwo i manewry wojskowe
O co toczy się geopolityczna gra: złoża surowców Grenlandii i Ukrainy
AI w kościele, w słuchawkach Apple oraz działających intuicyjnie robotach
Spadek inflacji w USA i problemy gospodarcze Niemiec
Badanie nad emocjami i świadomość u zwierząt
-
W dzisiejszym odcinku:
Wojskowość: USA, Chiny, Korea Północna i Korea Południowa
Odkrycia medyczne: infekcje, superbakterie i nowotwór a aspiryna
Prawa człowieka w Arabii Saudyjskiej, Tunisie i Iranie
Małżeństwa jednopłciowe w Japonii i zmiany w USA
Archeologia: upadek Cesarstwa Rzymskiego i pierwsze narzędzia z kości
Wyzwania dla środowiska: kuchenki gazowe, plastikowe słomki i… luksus
Rozwój życia ludzkiego poza Ziemią oraz globalna sieć astronomów-amatorów
Jak karnawał zmienia małe brazylijskie miasteczko?
-
11 marca odbyło się spotkanie delegacji Ukrainy i USA w Dżuddzie w Arabii Saudyjskiej. Przyglądano się mu bardzo uważnie, ponieważ była to pierwsza rozmowa po niedawnym spotkaniu prezydentów Trumpa i Zełeńskiego w Białym Domu, która zakończyła się kłótnią i niekonstruktywną wymianą zdań.
Tym razem zgodzono się, że nadszedł czas, aby rozpocząć proces budowania trwałego pokoju, Ukraina zaakceptowała ideę tymczasowego 30-dniowego zawieszenia broni, a USA mają wrócić do współpracy w zakresie wymiany informacji wywiadowczych i wznowić pomoc wojskową dla Ukrainy. Propozycja ma być teraz negocjowana ze stroną rosyjską.
W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Ukrainie z ukraińskiego punktu widzenia, o reakcjach Ukrainek i Ukraińców na to, co się dzieje na świecie, o tym, jak Ukraina przygotowała się do prezydentury Donalda Trumpa. Ale też o relacjach z Polską, wyborach i emigracji. Naszą gościnią jest dr Olena Babakova – dziennikarka, wykładowczyni i badaczka migracji.
-
W dzisiejszym odcinku:
Rosja w Azji Południowo-Wschodniej oraz konflikt na granicy afgańsko-pakistańskiej
Drony na pomoc rafom koralowym i wpływ filtrów UV na życie morskie
Odnawialne źródła energii, górnictwo, ropa a rdzenne społeczności
Globalny indeks demokracji oraz restrykcje wobec mediów na świecie
Deklaracja ankarska i incydent na granicy Kenii z Etiopią
Modele AI a zdrowie mózgu oraz jej zastosowanie w chorobie Castlemana
Inwestycje między Włochami a ZEA oraz UE a Chinami
Deportacja Ujgurów i wsparcie migrantów w Mauretanii
-
W tym odcinku podcastu pochylamy się nad tematem polityki narkotykowej Meksyku, jak wygląda, czy i w jakim stopniu działa, jakie są tu wyzwania i jak wpływa na relacje m.in. z USA.
Czy Meksyk zmienił się od naszego myślenia o nim niczym z serialu „Narcos”. Jak obecnie funkcjonują kartele? Czy walka z nimi przynosi efekty? Czy Meksyk wyróżnia się pod tym względem na tle innych państw Ameryki Łacińskiej?
Dane pokazują, że obecnie kartele częściej zajmują się handlem ludźmi, haraczami od plantatorów awokado i limonek, niż narkotykami. Jak do tego doszło? Jak kartele reagują na lukę na rynku i podchodzą do swojego… modelu biznesowego?
O tym i nie tylko rozmawiam z dr Aleksandrą Jargiełło, specjalizującą się w polityce wewnętrznej i zagranicznej Meksyku, polityce narkotykowej oraz przestępczość zorganizowanej, związanej z Instytutem Amerykanistyki i Studiów Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
-
Najprostsza odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: ponieważ mają prawo widzieć swoje interesy gdzie indziej. Taka wizja nie jest jednak dla Europejczyków wygodna, ponieważ nie jesteśmy na nią gotowi.
USA chciałyby się wycofać ze Starego Kontynentu i Bliskiego Wschodu, ponieważ nie są to dla nich kierunki priorytetowe. Mają inne interesy, w innych miejscach świata. Rywalizacja z Chinami, Azja, Pacyfik – to są cele USA. Do tego rośnie ich irytacja w związku z kosztami ponoszonymi na przykład na bezpieczeństwo, gdy większość państw należących do NATO nie przeznacza wymaganych 2% PKB na obronność. Polska znajduje się w czołówce z ponad 4% PKB i planami ponad 5% PKB w 2026 r. Do tego Donald Trump uważa, że to Rosja gwarantuje wyciszenie i bezpieczeństwo Europy oraz możliwość, aby USA mogły przekierować swoją uwagę gdzie indziej.
W tym odcinku podcastu rozmawiam z Kubą Bodzionym, zastępcą redaktora naczelnego „Kultury Liberalnej”, który świetnie tłumaczy, dlaczego jesteśmy obecnie w miejscu, w którym jesteśmy. Będzie m.in. o wyzwaniach, które stoją przed Donaldem Trumpem w najbliższym czasie, o zmieniającej się międzynarodowej rzeczywistości, perspektywach na Ukrainę, bezpieczeństwie i pieniądzach. Zapraszam.
-
W najnowszym odcinku:
Rosja: nacjonalizacja przedsiębiorstw, flota cieni i pracownicy z Korei Północnej
Klimat: pękający lód Grenlandii i zagrażające życiu upały
Wyzwania humanitarne: utrata funduszy, zbrodnie i przemoc gangów
Problemy gospodarcze Kanady, Niemiec i Chin
Odporność na demencję i ultradźwięki przeciwko depresji
Kobiety-twórczynie w sztuce: Afryka Zachodnia i szekspirowska Anglia
Niezależność energetyczna, sojusz pronuklearny i „zielony” wodór
Oburzenie we Włoszech i masowe groby w Libii -
W dzisiejszym numerze:
Energia jądrowa w Wielkiej Brytanii i paliwa kopalne w Kanadzie oraz Norwegii
Matematyka w praktyce, smartfony i rozwój mowy
Rynek pracy w Europie, zmiany w Hiszpanii oraz leniwi Niemcy
Rasizm w Anglii, dyskryminacja rasowa i etniczna a zdrowie i ekonomia
Demonstracje w Bangladeszu i zarzuty dla wiceprezydentki Filipin
Neurony a otyłość, mikroby a zdrowie psychiczne, dieta a depresja
Oprogramowanie szpiegowskie i trollowanie oszustów
Co Gen Z myślą o polityce i wpływie na nią?
-
Rzadko rozmawiamy o Kanadzie, zdecydowanie za rzadko, a w tym kraju dzieje się bardzo dużo. 6 stycznia premier Kanady Justin Trudeau zapowiedział swoje odejście z urzędu. Polityk jednak wciąż kieruje kanadyjskim rządem, ponieważ nie ma następcy. Partia Liberalna wskaże osobę, która poprowadzi partię do wyborów, ale wciąż tego nie zrobiła. Do tego obrady parlamentu zostały zawieszone do marca. A wybory powinny odbyć się na jesieni.
Od 2015 r. Justin Trudeau stał na czele kanadyjskiego rządu, sporo przetrwał, w tym pandemię. Podał się do dymisji, ponieważ takie były naciski ze strony jego partii, ale też jego poparcie społeczne spadało w ostatnim czasie w dużym tempie. Przyczyniły się do tego przede wszystkim rosnące koszty życia, kryzys mieszkaniowy, bezrobocie, podejście do migracji czy coraz bardziej nieudolny system opieki zdrowotnej i generalne nastroje społeczne.
Natomiast od 20 stycznia prezydentem USA jest Donald Trump i poza powyższymi sprawami Kanada musi zmierzyć się z cłami, uszczelnieniem granicy i zapowiedziami bycia 51. stanem USA. Jak to wygląda w praktyce? O tym rozmawiamy z Marcinem Gabrysiem – doktorem habilitowanym nauk humanistycznych i kanadystą, adiunktem w Katedrze Studiów Kanadyjskich Uniwersytetu Jagiellońskiego.
-
W tym odcinku opisujemy następujące tematy:
Surowce Rwandy, zasoby litu i ruda uranu a plemię Nawahów
Ośrodek badawczy fuzji laserowej w Chinach i rozwój OZE w Europie
Susza a rolnictwo w Grecji i Argentynie oraz Phosphate Removal Material
„Zegar Zagłady” oraz zapomniane konflikty na świecie
Swędzenie skóry, mięśnie ucha i korzyści wynikające z ekspresji twarzy
„Super-Ziemia” i czy życie dotarło na Ziemię z kosmosu
Sukcesy czterodniowego tygodnia pracy w Indonezji, USA i Wielkiej Brytanii
Afgańscy migranci w Iranie i nowe przepisy brytyjskiego Home Office
-
Od dłuższego czasu informacje na temat Niemiec, które do nas docierają, są negatywne. Rozpadnięcie się rządzącej koalicji, problemy gospodarcze, społeczne, wyzwania związane z migracją, ataki nożowników, protesty, przemoc i niezadowolenie mają na to silny wpływ.
Jakie są aktualne nastroje w Niemczech i jak to wygląda od środka? Jaki jest kontekst społeczny morderstw i aktów przemocy, o których dowiadujemy się coraz częściej? Jak silny w Niemczech jest prawicowy ekstremizm w kontekście zaangażowania Elona Muska we wsparcie skrajnie prawicowej AfD? Czy zapowiedź większej liczby deportacji po ostatnim ataku nożownika faktycznie się spełni? Czy społeczeństwo obwinia osoby migranckie za to, co dzieje się w Niemczech?
W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Niemczech, w których trwa kampania przed zbliżającymi się wyborami do niemieckiego Bundestagu. Odbędą się one 23 lutego 2025 r. i są przedterminowe, ponieważ w listopadzie rozpadła się koalicja rządząca złożona z socjaldemokratycznej SPD, liberalnej FDP oraz Zielonych. A naszą gościnią jest Agnieszka Łada-Konefał, politolożka, niemcoznawczyni, wicedyrektorka Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt.
-
Tematy najnowszego wydania:
Napięcia w Azji: Indie, Filipiny, Chiny oraz relacje UE–ChRL
Genetyczne przyczyny depresji, zdrowie psychiczne rodziców i doktorantów
Rola kobiet w gospodarce, w Meksyku i na Zanzibarze
AI kontra jadowite węże oraz minusy korzystania ze sztucznej inteligencji
Konflikt na linii państwo–rebelianci w Sudanie, Nigerii i Pakistanie
Wizy: Tajlandia, Bułgaria oraz spór między Indiami a Bangladeszem
Szkoły prywatne i bazy RAF a zanieczyszczenie powietrza i wody
Święta i festiwale religijne: Voodun Days, Kumbhamela i Seijin-shiki
-
W najnowszym wydaniu:
Rywalizacja międzynarodowa o czipy, Antarktydę i Kanał Panamski
Środowisko: odradzające się Morze Północne i wymieranie zwierząt słodkowodnych
Niepokoje i konflikty na Tajwanie, w Syrii oraz Pakistanie
Roboty od trawy morskiej i soku z cytryny oraz plecak współpracujący z użytkownikiem
Rozszerzenie BRICS, inicjatywa Malezji i Singapuru oraz reforma w Chinach
Wielkie korporacje a brak wody w Meksyku i australijski kryzys wodny
Mit diety paleo i zatrucie ołowiem w starożytnym Rzymie a spadek QI europejskiej populacji
Jak mniejszości etniczne radzą sobie w MMA oraz przymusowe przesiedlenia w Azji
-
W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Stanach Zjednoczonych na chwilę przed zaprzysiężeniem Donalda Trumpa, które nastąpi 20 stycznia.
Od wyborów prezydenckich, które odbyły się 5 listopada 2024 r., minęło kilka tygodni, podczas których obserwowaliśmy ostatnie decyzje i działania Joe Bidena, jak przyznanie kolejnego pakietu wsparcia Ukrainie, czy liczne ułaskawienia, w tym jego syna Huntera Bidena, który przyznał się do winy w związku z zarzutami podatkowymi.
Niebawem to Donald Trump zacznie rządzić USA i jego obecne zapowiedzi będą mogły się urzeczywistnić. Jakie będą najważniejsze działania Trumpa podczas jego kadencji, czy zakończenie wojny w Ukrainie jest możliwe, co oznacza „piekło dla Hamasu” i o co chodzi z pomysłem włączenia Grenlandii i Kanady do USA?
Na te i inne pytania odpowiemy w rozmowie z Mateuszem Piotrowskim, analitykiem ds. Stanów Zjednoczonych i stosunków transatlantyckich z Polskiego Instytut Spraw Międzynarodowych.
-
Tematy najnowszego odcinka:
Schyłek Francji w Afryce oraz niepokoje afgańsko-pakistańskie
Protesty społeczne w Serbii, Mozambiku i Bangladeszu
Leki ograniczające apetyt a wydatki na żywienie i nowe prawo w Kalifornii
Środowisko: wydobycie litu a ślimak Kings River pyrg i wyciek ropy w Cieśninie Kerczeńskiej
Gangi Trynidadu i Tobago, sycylijska mafia i drony do przemytu narkotyków
Sztuka: najciekawsze wystawy 2025 r. i największe skandale 2024 r.
Opryszczka a alzheimer, norowirusy oraz infekcje pasożytnicze w USA
Kosmos 2025: wielkie rakiety i teleskop, splątanie kwantowe i zasada kosmologiczna
-
W dzisiejszym odcinku:
Górnictwo i ropa a zanieczyszczenie środowiska w Nigerii i Salwadorze
Recykling w Japonii i USA oraz utylizacja samolotów w Wielkiej Brytanii
Ekonomia: straty Egiptu, kondycja Makau i pożyczka Salwadoru
Długowieczne zwierzęta oraz ich znaczenie dla ekosystemów
Spór o ląd: Wenezuela, Gujana, Panama, USA, Dania, Chiny i Japonia
Izrael, Strefa Gazy, brak pożywienia i wody oraz zbrodnie przeciwko ludzkości
Jak pomagać osobom z niepełnosprawnością oraz byłym więźniom
Nauka: szybkość ludzkiej myśli oraz rój autonomicznych dronów
- Visa fler
