Avsnitt
-
Hovorí sa, že po vymretí poslednej včely vyhynie aj ľudstvo. Nie je to však iba o včelách, ale aj o iných opeľovačoch z rodiny blanokrídlového hmyzu. Čo ich ohrozuje, akým problémom sú invazívne druhy sršňov či včiel a do akej miery vie byť pre nás tento bodavý hmyz nebezpečný?
-
Saknas det avsnitt?
-
Obezitu môžeme nazývať aj pandémiou 21. storočia. Len na Slovensku ňou trpí štvrtina dospelých a asi 20 percent detí. Slovenská akadémia vied preto vydala brožúru, ktorá má poukázať na závažnosť chronických ochorení vyvolaných práve obezitou. A zistíme aj to, ako sa slovenským vedcom podarilo objaviť niekoľko nových typov béžových tukových buniek, ktoré môžu pomôcť pri liečbe obezity.
-
Na Slovensku žije viac ako 1000 druhov pavúkov, všetky sú jedovaté, ale len štvrtina z nich dokáže prehryznúť ľudskú kožu. Pribúdajú nové druhy z juhu Európy, čo potvrdili aj vedci zo Slovenskej akadémie vied. Sú hrozbou pre pôvodné druhy a môžu byť nebezpečné pre obyvateľov? Reč bude aj o šťúrikoch, ktoré sa používajú ako biologická zbraň.
-
Relácia s držiteľmi Nobelovej ceny Michelom Mayorom o exoplanétach a Edvardom Moserom o objave buniek zodpovedných za našu schopnosť orientovať sa v priestore. Diskusia o význame Nobelovej ceny v kariére vedca. Prečo sa niektorí ľudia strácajú zmysel pre priestorovú orientáciu? Podobajú sa niektoré exoplanéty na Zem, našli sa na nich stopy po možnom živote a aké sú ingrediencie života vo vesmíre?
-
Objavovanie vesmíru nás láka podobne, ako kedysi moreplavcov lákalo objavovať nové svety na opačnej strane oceánov. O tom, aké je zúčastniť sa vesmírnej misie a ako vidia budúcnosť objavovania vesmíru sa budeme rozprávať s fyzičkou a bývalou astronautkou NASA, Kathryn Thorntonovou a účastníkom misie Apollo 16, ktorý kráčal po Mesiaci, Charliem Dukeom.
-
Michaela Musilová odmalička snívala o tom, že bude astronautkou. Dnes patrí medzi najznámejšie slovenské vedkyne. Pracuje ako astrobiologička a marsonautka. Viedla simulované misie na Mars a Mesiac, pracovala pre NASA a spolupracovala s Európskou vesmírnou agentúrou. V tomto roku plánuje vystúpiť na najvyššiu horu Antarktídy v spolupráci s NASA.
-
Ako reaguje krehká ľudská psychika na negatívne správy o klimatickej kríze? Čo je klimatická úzkosť a ako pomôcť ľuďom, ktorí takto trpia? V Experimente bude reč aj o opatreniach na boj s klimatickou zmenou.
-
Vybrali by ste si radšej život vo veľkomeste, alebo v jeho satelite s tým, že by ste museli denne dochádzať za prácou? Od roku 2000 sa do okolia Bratislavy prisťahovalo odhadom až 150-tisíc ľudí. Témou budú populačný vývoji v slovenských mestách, túžbach po živote na dedine, či dochádzanie za prácou do hlavného mesta a jeho vplyve na okolie.
-
Ochorenia prenášané zo zvierat na ľudí, známe ako zoonózy, predstavujú infekcie, s ktorými sa dnes bežne stretávame. K ich zvýšenému výskytu prispieva aj strata biodiverzity v dôsledku zásahov človeka do ekosystémov. Aký veľký je však vplyv zmien vo využívaní pôdy a úbytku biodiverzity na prenos patogénov medzi zvieratami a ľuďmi?
-
Ako sovy žijú? Čím sú výnimočné? Aký vzťah majú s ľuďmi a aký vzťah majú ľudia s nimi? Kto alebo čo predstavuje pre sovy najväčšie nebezpečenstvo? Odpovede ponúknu ochranári a ornitológovia.
-
Staroveký Egypt a život, ktorý v ňom ľudia viedli, nás fascinuje aj preto, že vďaka vede vieme relatívne veľa o jednotlivcoch, ktorí žili pred tisíckami rokov. O tom, ako ľudia v tomto období prežívali zamilovanosť, lásku, či zradu sa budeme rozprávať a archeológom a egyptológom Jozefom Hudecom a poetkou Katarínou Džunkovou, ktorá prebásnila do slovenčiny prvú zbierku staroegyptskej ľúbostnej poézie.
-
Skúmajú nadoblačné blesky alebo fotia Zem. No cubesaty, čiže miniatúrne satelity dokážu ešte oveľa viac. Ten slovenský dokonca zachytil tri najsilnejšie hviezdne explózie.
-
Európska organizácia pre jadrový výskum (CERN) oslávi tento rok 70. výročie svojho založenia. Preto sa budeme rozprávať o tom, čo sa v CERNe za ten čas podarilo, aké otázky rieši fyzika na hrane poznania dnes, a ako na hľadaní odpovedí participujú slovenskí vedci.
- Visa fler