Avsnitt
-
Sinds #MeToo en het Voice of Holland-schandaal is de vraag naar integriteitsonderzoeken explosief gestegen. In podcast Elke Week bespreekt Sam Verbeek met redacteuren Nard Lodewijk en Geerten Waling de opkomst van deze industrie en de structurele problemen die er spelen.
Een van de grootste bedrijven in de sector is Bezemer & Schubad. Dit onderzoeksbureau voert integriteitsonderzoeken uit voor bedrijven en organisaties bij signalen van grensoverschrijdend gedrag of een ‘onveilige werkcultuur’.
EW onthulde dat bij deze onderzoeken veel misgaat. Beklaagden kunnen zich niet goed verdedigen, doordat anonieme meldingen vaak de basis vormen en rapporten lang niet altijd inzichtelijk zijn voor hen. Het komt zelfs voor dat betrokkenen niet eens inzage krijgen in hun eigen dossier.
Gebrek aan toezicht
Sinds 2017 kwamen er liefst zevenhonderd bedrijven bij die zich bezighouden met integriteitsonderzoek, vertrouwenspersonen of klachtenprocedures. Een groot deel van deze bedrijven bestaat uit eenpitters en freelancers.
Er is geen wetgeving die de sector reguleert. Wie wil, kan zonder veel opleiding of ervaring beginnen als vertrouwenspersoon – soms na slechts een cursus van één dag. Dit leidt tot onprofessionele situaties waarin vertrouwenspersonen gevoelige kwesties behandelen zonder de juiste kennis of ethische waarborgen.
Er is geen effectief toezicht op de werkwijze van onderzoeksbureaus, en ook geen beroepsnorm of tuchtcollege waar klagers en beklaagden terechtkunnen bij ondeugdelijke onderzoeken. Rechters nemen de conclusies van integriteitsrapporten vaak zonder verder onderzoek over, waardoor werknemers hun baan verliezen op basis van twijfelachtige methodes.
Politieke aandacht, maar nog geen actie
Na eerdere EW-onthullingen over misstanden in de integriteitsindustrie klonk vanuit Den Haag een roep om verandering. Toch blijft wetgeving uit. Experts pleiten voor een beroepscollege, en voor duidelijke richtlijnen als het gaat om integriteitsonderzoeken en vertrouwenspersonen.
Intussen groeit de sector door. Zolang er geen strenger toezicht komt, blijft het risico bestaan dat carrières en levens op basis van ondeugdelijk onderzoek worden verwoest.
-
In de nieuwste aflevering van de podcast Elke Week spreekt host Sam Verbeek met redacteur en columnist Geerten Waling over het functioneren van het kabinet en de crisis van het democratische bestel.
Terwijl de geopolitieke spanningen oplopen, mist Nederland een daadkrachtig bestuur. Zorgwekkend, vindt Waling.
Het kabinet-Schoof kwam er na een duidelijke verkiezingsuitslag: de kiezer wilde verandering. Toch lukt het de regering niet hervormingen door te voeren. Veel problemen die 25 jaar geleden al speelden – immigratie, integratie en veiligheid – blijven onopgelost.
Waling wijst erop dat de verkiezingen van 2023 een omslagpunt hadden moeten zijn. Met PVV, BBB en NSC aan de knoppen, zou er nu echt iets moeten gebeuren. Maar vooralsnog blijft het kabinet steken in bureaucratie en intern gekibbel.
Teleurstelling onder de kiezers groeit
De belofte van politieke vernieuwing raakt uit zicht. Kiezers die zich ongehoord voelden, kregen de kans om invloed uit te oefenen via partijen die beloofden het anders te doen. De werkelijkheid blijkt weerbarstiger: ministers bereiken weinig, wetgeving verloopt traag en fundamentele vraagstukken blijven onopgelost.
Zo raken veel kiezers gedesillusioneerd. 'Als zij merken dat hun stem geen verschil maakt, haken ze af,' zegt Waling.
En dat is gevaarlijk. Als burgers het vertrouwen in de democratie verliezen, kan dat de deur openzetten voor extremere politieke stromingen.
Democratie op een breekpunt?
Volgens Waling is polarisatie niet per se slecht. Democratie is immers strijd. Maar als politici stelselmatig geen resultaten boeken, wordt de democratie zelf het slachtoffer. Kiezers die keer op keer teleurgesteld raken, kunnen kiezen voor radicalere partijen – of helemaal niet meer stemmen.
'Het geloof in het systeem staat op een waakvlammetje,' waarschuwt Waling. 'Als de regering niets bereikt, riskeren we dat steeds meer Nederlanders de democratie als een wassen neus beschouwen.
Of het kabinet-Schoof de beloofde verandering niet levert, kan het politieke landschap de komende jaren ingrijpend veranderen, zegt Waling.
-
Saknas det avsnitt?
-
In de nieuwste aflevering van podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en chef Buitenland Matthijs van Schie de mogelijke mineralendeal tussen Donald Trump en Volodymyr Zelensky.
Trump wil dat Oekraïne mineralen en grondstoffen zoals lithium, titanium, kobalt en gas levert als terugbetaling voor de Amerikaanse militaire hulp. Deze materialen zijn cruciaal voor moderne technologieën, zoals batterijen voor elektrische voertuigen.
De Amerikaanse president ziet de deal, die nog niet officieel is, als een zakelijke transactie: 'Amerika heeft miljarden in Oekraïne geïnvesteerd en wil dat nu terugverdienen.'
Ondanks eerdere weerstand lijkt Zelensky, die balanceert tussen Amerikaanse eisen en Russische dreiging, overstag te gaan. De Oekraïense president weet dat zijn land afhankelijk is van Amerikaanse militaire steun tegen Rusland.
De deal lijkt geen veiligheidsgaranties voor Oekraïne te zullen bevatten. Maar volgens Van Schie kan de aanwezigheid van Amerikaanse bedrijven in Oekraïne indirect voor bescherming zorgen, omdat Washington zijn eigen economische belangen wil beschermen.
Europa staat voorlopig buitenspel
Terwijl Trump rechtstreeks met Oekraïne onderhandelt en gesprekken voerde met Rusland in Riyad, zoekt Europa naar een manier om alsnog invloed uit te oefenen.
Emmanuel Macron reisde deze week naar Washington om Europa te betrekken bij de onderhandelingen, maar de Franse president keerde zonder concrete toezeggingen terug.
Ook de Britse premier Keir Starmer hoopt invloed te krijgen wanneer hij deze week met Trump in gesprek gaat. Hij probeert een Europese rol in mogelijke vredesonderhandelingen en veiligheidsgaranties voor Oekraïne te bereiken.
Bij een mineralendeal tussen Trump en Zelensky komt Europa, dat geen alternatieve overeenkomst heeft voorgesteld, verder op achterstand te staan. Bovendien blijft de Europese Unie verdeeld over hoe het moet omgaan met de nieuwe geopolitieke realiteit.
-
In podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en politiek redacteur Victor Pak het Kamerdebat over de oorlog in Oekraïne en de veranderde houding van de Verenigde Staten.
Het debat werd met spoed ingelast, nadat de Amerikaanse minister van Defensie Pete Hegseth zei dat Europa geen rol speelt in vredesbesprekingen over Oekraïne.
Later zwakte het Witte Huis dit statement af, maar de boodschap bleef duidelijk: de Verenigde Staten nemen het voortouw in onderhandelingen met Rusland.
Dinsdag 18 februari ontmoetten de Amerikaanse en Russische buitenlandministers elkaar, de eerste ontmoeting tussen functionarissen van beide landen sinds de oorlog begon.
Wilders nuanceert Oekraïne-standpunt
Een punt van discussie in het debat was de positie van de PVV, de grootste partij in de Kamer. Geert Wilders stelde zich op X resoluut op tegen militaire steun aan Oekraïne, wat voor spanning in de coalitie zorgde.
Vlak voor het debat kwam hij met een nuancering: geen Nederlandse militairen in Oekraïne, maar andere vormen van steun zijn bespreekbaar. Een kabinetscrisis was afgewend.
Europa moet op eigen benen staan
De Tweede Kamer worstelt met de gevolgen van de Amerikaanse koerswijziging.
VVD-leider Dilan Yeşilgöz spreekt over een 'nieuwe realiteit' en pleit voor een steviger Europees defensiebeleid. Er was discussie over extra defensie-uitgaven en een mogelijke EU-lening voor militaire investeringen, maar de uitkomst is onduidelijk.
Verbazing over de verbazing
Veel partijen nu pas te beseffen hoe fundamenteel en snel de geopolitieke werkelijkheid verandert. Terwijl Donald Trump maanden geleden al zei dat hij als president een nieuwe koers zou varen in de NAVO en steun aan Oekraïne zou heroverwegen.
CDA-fractievoorzitter Henri Bontenbal wees er fijntjes op dat de schok over de veranderde Amerikaanse houding eigenlijk verbazingwekkender is dan die wending zelf. Europa had voorbereid moeten zijn, maar reageert opnieuw te laat.
-
In de podcast Elke Week bespreken politiek redacteur Carla Joosten en Sam Verbeek de opvallende positie van de PVV in de Tweede Kamer. De partij heeft de grootste fractie, maar ook de minste ervaring. Hoe functioneert deze nieuwbakken groep Kamerleden? En hoe stevig heeft Geert Wilders de touwtjes in handen?
De PVV onderscheidt zich van andere partijen doordat het geen leden heeft. Hierdoor ontbreekt een traditionele partijstructuur met afdelingen en interne democratie. De partij is sterk gecentraliseerd rondom Geert Wilders, die al sinds de oprichting in 2006 de onbetwiste leider is. Dit heeft voordelen: de fractie is gedisciplineerd en vermijdt interne conflicten. Tegelijkertijd roept het vragen op over de toekomst van de partij zonder Wilders.
Een mix van ervaring en nieuwkomers
Hoewel de PVV een groot aantal nieuwkomers telt, heeft ongeveer een derde van de fractie ruime ervaring in de Tweede Kamer. Namen als Fleur Agema en Martin Bosma zijn al jaren actief, terwijl anderen ervaring hebben opgedaan als Statenlid, gemeenteraadslid of medewerker.
Desondanks is het verschil tussen Kamerwerk en lokale politiek groot, waardoor sommige leden nog moeten wennen aan hun nieuwe rol.
Opvallend is dat PVV-Kamerleden zich kritisch uitlaten over hun eigen ministers en staatssecretarissen. Fleur Agema en Volker Thiadens nemen geen blad voor de mond als het gaat om zorgbeleid, terwijl Hidde Heutink fel van leer trekt tegen minister Barry Madlener over fatbikes.
Deze kritische houding is ongebruikelijk binnen coalitiepartijen, maar past bij het dualisme dat Wilders zelf ook uitdraagt.
Geert Wilders heeft van meet af aan voorkomen dat de PVV afglijdt naar LPF-achtige taferelen. Fractiediscipline is heilig, en een kleine kern van vertrouwelingen helpt bij het runnen van de partij. Vicefractievoorzitters Leon de Jong en Edgar Mulder spelen een belangrijke rol, net als financieel specialist Tony van Dijck.
Wat als Wilders vertrekt?
Wilders is de spil waar alles om draait. Mocht hij ooit vertrekken, dan is het onduidelijk wie zijn rol kan overnemen. Er zijn signalen dat hij nadenkt over een ledenstructuur, wat de partij toekomstbestendiger zou kunnen maken.
Voorlopig blijft hij echter stevig aan het roer, met een fractie die, ondanks haar diversiteit, hecht aan zijn leiderschap.
-
In podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en misdaadjournalist Gerlof Leistra de val van Inez Weski, ooit een van de meest gerespecteerde strafrechtadvocaten van Nederland.
Bekend om haar felle pleidooien, onberispelijke reputatie en iconische zwarte kleding, werd Weski onverwacht zelf verdachte in de zaak rond Ridouan Taghi. Insiders zagen haar ondergang echter al langer aankomen.
Weski stond bekend als een vasthoudende advocaat. Ze nam strafdossiers volledig uit elkaar en had een scherp oog voor onrechtmatige opsporingsmethoden. Dit maakte haar niet geliefd bij politie en justitie, maar leverde haar wel veel respect op binnen de advocatuur.
Ze was loyaal, behulpzaam en had een droog gevoel voor humor, zo vertellen collega’s. Toch lijkt haar nauwe band met Taghi haar nu op te breken.
Die gaat ver terug. Jaren geleden verdedigde ze hem al toen hij nog een kleine drugsdealer was. Later groeide hij uit tot een van de grootste criminelen van Nederland.
Justitie verdenkt haar er nu van boodschappen te hebben doorgegeven tussen Taghi en zijn netwerk.
De eerste signalen dat Weski onder druk stond, kwamen in 2019, toen ze zich plotseling terugtrok als Taghi’s advocaat. Daarna nam ze zijn verdediging toch weer op zich. Justitie ontdekte later duizenden versleutelde berichten waarin Weski als tussenpersoon zou hebben gefungeerd. Dit leidde uiteindelijk tot haar arrestatie.
Binnen de advocatuur is de schok groot. Weski stond niet bekend als een ‘vuile’ advocaat en had geen reputatie van schimmige praktijken. Haar gedrevenheid en onafhankelijkheid maakten haar juist een gerespecteerde naam in de strafrechtwereld. Dat juist zij nu verdacht wordt van zulke ernstige overtredingen, laat zien hoe groot de invloed van een cliënt als Taghi kan zijn.
Hoe kon een vooraanstaande advocaat zo verstrikt raken in het netwerk van een topcrimineel? En hoe zal deze zaak de advocatuur en de rechtsstaat beïnvloeden? De antwoorden op deze vragen zullen de komende tijd duidelijk moeten worden.
-
In de podcast Elke Week bespreken journalist Sam Verbeek en politiek redacteur Victor Pak de eerste maand van Trump’s tweede termijn als president. Zijn terugkeer in het Witte Huis verloopt stormachtig. De toon is gezet: meer persconferenties, felle retoriek en radicale beleidskeuzes.
In zijn eerste maand heeft Trump al bijna acht uur voor de camera’s gestaan en meer dan 81.000 woorden uitgesproken. Ter vergelijking: Joe Biden sprak in zijn eerste week slechts 2,5 uur. Trump gebruikt deze media-aandacht om zijn beleid kracht bij te zetten en tegenstanders te bekritiseren.
Na een tragisch ongeval tussen een militaire helikopter en een vliegtuig, koos hij er bijvoorbeeld voor om diversiteitsbeleid en politieke tegenstanders de schuld te geven in plaats van een meer verzoenende toon aan te slaan.
EEN RADICALE REPUBLIKEINSE REGERING
Trump is niet alleen terug, maar ook beter voorbereid. Zijn team heeft jaren gewerkt aan een gedetailleerd actieplan en dat blijkt uit de snelheid waarmee hij zijn beleid doorvoert. In de eerste 100 dagen tekent hij naar verwachting meer dan 100 presidentiële decreten.
Veel regelgeving uit de Biden-periode wordt teruggedraaid, zoals klimaatmaatregelen en internationale samenwerkingen. Ook migratie is een speerpunt: de eerste wet die hij ondertekende, de Laken Riley Act, zorgt voor strengere regels en snelle deportaties van illegale immigranten.
DEMOCRATEN IN DE VERDEDIGING
Terwijl Trump met volle kracht regeert, lijken de Democraten stuurloos. De partij heeft geen sterke leider die Trump kan uitdagen. Er is geen nieuwe generatie zichtbaar op nationaal niveau en veel invloedrijke Democratische politici zijn op leeftijd. Hierdoor ontbreekt een duidelijke strategie om effectief oppositie te voeren.
WAT BETEKENT DIT VOOR DE KOMENDE JAREN?
Trump’s beleid richt zich op minder regulering, een harde migratieaanpak en een confronterende buitenlandpolitiek. Zijn stijl – mediageniek en overweldigend – dwingt de Democraten tot een reactie die ze nog niet paraat hebben. Europa kijkt met spanning toe, maar lijkt niet voorbereid op de gevolgen van deze tweede Trump-termijn.
-
In de podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek, Bram Hahn en Jacqueline Krouwel een opvallend fenomeen: het drankgebruik onder Nederlandse jongeren is de afgelopen decennia flink gedaald, maar lijkt nu tot stilstand te zijn gekomen.
Vroeger stonden Nederlandse tieners bekend als de grootste drinkers van Europa. De cijfers waren schrikbarend: 80% van de jongeren onder de 18 dronk regelmatig. Nu is dat percentage afgenomen tot 20%. Dit succes wordt deels toegeschreven aan maatregelen zoals de verhoging van de minimumleeftijd voor alcohol naar 18 jaar en strengere regels rond reclame. Toch blijft het huidige niveau een punt van zorg.
Tieners beginnen nu gemiddeld rond hun 13e met drinken, een lichte verbetering vergeleken met 1997, toen de startleeftijd nog onder de 12 lag. Maar in plaats van bier te kiezen, grijpen ze steeds vaker naar mixdrankjes en sterke drank. Shotjes en likeuren met zoete smaken zijn razend populair. Dit vergroot niet alleen de kans op overmatig drinken, maar ook op acute gezondheidsproblemen zoals alcoholvergiftiging.
De redenen zijn complex. Strengere leeftijdscontroles weren jongeren uit de horeca, waardoor het drinken zich verplaatst naar slaapkamers, schuurtjes en parkjes. Hier is sociale controle beperkt, wat binge-drinken in de hand werkt.
Experts wijzen op de langetermijnrisico’s: hersenschade, verslaving en verhoogde kans op ongevallen en agressie. Toch blijkt dat niet elke ouder consequent is. Sommigen faciliteren drankgebruik uit angst om als “strenge ouder” gezien te worden, terwijl anderen heldere grenzen stellen.
Een mogelijke oplossing ligt in een brede aanpak zoals in IJsland, waar jongeren sporten en culturele activiteiten aangeboden krijgen. Het biedt hen een alternatief en verlaagt de behoefte aan alcohol. In Nederland zijn vergelijkbare experimenten gestart, maar het blijft een uitdaging om de culturele en sociale normen rond alcoholgebruik te veranderen.
De cijfers mogen dan gestabiliseerd zijn, de echte strijd tegen de drinkcultuur is nog lang niet gestreden.
-
In podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en misdaadjournalist Gerlof Leistra de jaarlijkse moordlijst van EW. Wat valt dit keer op, en wat zijn de trends van de laatste dertig jaar?
Afgelopen jaar telde Nederland 131 moorden, 3 minder dan in 2023. Daarentegen steeg het aantal slachtoffers van 60 jaar en ouder: 23, onder wie 8 tachtigplussers.
De toename onder zestigplussers komt deels door vergrijzing, maar ook door familiedynamieken. Ruim de helft van deze moorden volgt uit huiselijk geweld, vaak door een partner of familielid met financiële of psychische problemen.
In 2024 was er ook een verschuiving in gebruikte moordwapens. Steekwapens zijn dominanter geworden: 52 mensen stierven door messteken, 24 door vuurwapens. Vuurwapens lijken plaats te maken voor explosieven, vooral in criminele conflicten – een teken van verharding in de samenleving.
EW registreert de moordcijfers sinds 1992. In de jaren negentig waren er soms bijna 300 moorden per jaar. Dat aantal daalde sindsdien en is inmiddels meer dan gehalveerd. Dat wijst op een veiliger Nederland. In 2024 waren er per 100.000 inwoners 0,7 moorden: een historisch laag niveau.
Dertig jaar geleden waren drugsgerelateerde straatmoorden nog dominant. Die namen sindsdien in aantal af doordat het heroïnegebruik sterk daalde. Tegenwoordig komen moorden door psychisch verwarde personen vaker voor, mede door de druk op de geestelijke gezondheidszorg.
'Achter elk cijfer schuilt een persoonlijk drama,' zegt Gerlof Leistra. 'Het leed stopt niet bij het slachtoffer, maar raakt ook de familie, vrienden en hele gemeenschappen.' De cijfers mogen dan dalen, de tragiek blijft.
-
Voor de EW-podcast Elke Week sprak redacteur Geerten Waling met columnist en oud-bestuurder Philip van Tijn over politieke correctheid en hypocrisie, stroperigheid in de polder en het beroerde ondernemingsklimaat in Nederland. Het gesprek vond plaats in maart 2023, vlak voor de Provinciale Statenverkiezingen waarbij BBB de grootste werd. Philip van Tijn overleed op 12 januari 2025, maar zijn woorden blijven resoneren.
-
In podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en Duitsland-correspondent Guy Hoeks de belabberde staat van de Duitse economie, veroorzaakt door geopolitieke verschuivingen en interne problemen.
De afnemende industriële productie van maakbedrijven als Volkswagen en Bosch vormt al jaren een bron van toenemende zorg voor de Duitsers. Het kantelpunt was rond 2018. Toen bleek de Duitse afhankelijkheid van goedkoop Russisch gas en export naar China al te kwetsbaar voor externe schokken.
Duitse bedrijven, eens de ruggengraat van de economie, kampen nu met stijgende energiekosten en afnemende vraag uit China, vooral als het gaat om traditionele producten zoals de verbrandingsmotor. De gevolgen van de stagnerende economie zijn misschien nog niet voelbaar voor de gemiddelde Duitser, maar beginnen nu wel door te dringen in het dagelijks leven van sommigen.
De economie speelt een sleutelrol in de campagne voor de verkiezingen van februari. Er is consensus over de noodzaak van hervormingen. Daarbij focust de sociaal-democratische SPD op behoud van welvaart, de Groene partij op verduurzaming, en de christen-democratische CDU op versterking van de industrie. Het opkomende radicaal-rechtse AfD speelt vooral in op de onvrede over het economisch beleid.
De vraag is of Duitsland de verwevenheid van verouderde industriële en politieke structuren weet te doorbreken, en zo zijn economie nieuw leven kan inblazen.
-
Op zaterdag 7 december 2024 vindt er een verwoestende explosie plaats aan de Tarwekamp in Den Haag. Zes mensen komen om het leven en de schade is enorm. In deze aflevering van podcast Elke Week bespreekt Sam Verbeek samen met misdaadjournalist Gerlof Leistra wat er tot nu toe bekend is over deze tragedie en wat nog onbekend is.
De explosie, die begon met vier opeenvolgende knallen, verwoestte de bruidsmodewinkel Aliyah Styling, een meubelwinkel en Café Bar Rosa. De laatste knal was zo krachtig dat het hele pand instortte. Het was een ongelooflijke tragedie: een gezin uit Den Haag verloor drie leden, terwijl een achtjarige jongen het geluk had te overleven. Andere slachtoffers waren een 31-jarige man uit Voorburg en twee andere bewoners van de bovenwoningen.
De bruidsmodewinkel krijgt veel aandacht, vooral omdat de witte Range Rover van de eigenaresse, die volgens buurtbewoners daar geparkeerd stond, precies op het moment van de explosie in brand vloog. Dit geeft aanleiding tot speculaties. Was de explosie gericht op de bruidszaak? De politie sluit een drugsgerelateerd motief uit, maar het blijft onduidelijk waarom de winkel specifiek werd aangevallen.
De politie heeft een tipje van de sluier opgelicht, door te bevestigen dat de explosie waarschijnlijk gericht was op de bruidsmodezaak Aliyahs Styling. Ook werd bekend dat drie mannen zijn aangehouden in verband met de zaak, maar verder blijven veel details over de oorzaak en de motieven achter de explosie onduidelijk.”
Het onderzoek gaat snel door, met twee teams van de politie die zich richten op zowel het technische als het tactische onderzoek. De urgentie is hoog, en de hoop is dat snel duidelijk wordt wie verantwoordelijk is voor de ontploffingen die het leven van zes mensen hebben geëist.
-
Na jaren van relatieve rust laait de oorlog in Syrië weer op. Jihadistische rebellen winnen terrein, Assads regime wankelt. Wat betekent dit voor de toekomst van het land? Sam Verbeek bespreekt het met chef buitenland Matthijs van Schie.
De Syrische burgeroorlog ontstond in 2011 tijdens de Arabische Lente. Wat begon als een volksopstand tegen het regime van Bashar al-Assad, mondde al snel uit in een bloedige strijd. Assad reageerde met harde repressie en kreeg steun van bondgenoten Rusland en Iran. Tegelijk vormden rebellenallianties, variërend van jihadistische milities tot gematigde groepen, een front tegen het regime. De chaos werd compleet toen ook IS en de Koerden zich in het conflict mengden.
Een bevroren conflict ontdooit
In 2020 leek het conflict te bevriezen. Assad had grote delen van het land terugveroverd dankzij Russische luchtaanvallen, terwijl de rebellen zich concentreerden in de provincie Idlib. Het noordoosten van Syrië bleef in handen van de Koerden, gesteund door de Verenigde Staten. Iran gebruikte Syrië als doorvoerroute voor wapens naar Hezbollah in Libanon. Ondanks de (fragiele) wapenstilstand bleef het land verdeeld en gespannen.
De recente opmars van jihadistische rebellen, onder leiding van Hay'at Tahrir al-Sham (HTS), zet de machtsverhoudingen op scherp. In korte tijd veroverden de rebellen de strategische steden Aleppo en Hama. Nu dreigt ook Homs, de toegangspoort naar Damascus, te vallen. Assads regime staat onder toenemende druk.
Waarom escaleert het conflict nu opnieuw?
Een belangrijke reden ligt in geopolitieke verschuivingen. Rusland, dat jarenlang Assad steunde, is verzwakt door de oorlog in Oekraïne. Hezbollah, een andere bondgenoot, leed zware verliezen in de recente oorlog met Israël. Intussen steunt Turkije de rebellen, om zo de Koerdische invloed aan zijn grens te beperken.
Of het regime standhoudt, is onzeker. In elk geval maken de geopolitieke belangen duidelijk dat deze strijd nog lang niet voorbij is.
Lees hier het artikel van Matthijs van Schie
Lees hier het artikel van Linda Otter
-
In podcast Elke Week bespreken hosts Sam Verbeek en Geerten Waling met buitenlandchef Matthijs van Schie het staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah. Een akkoord dat zowel hoop als scepsis oproept.
Het staakt-het-vuren is het resultaat van maanden van diplomatieke inspanningen. Met daarin een grote rol voor de Verenigde Staten en ook Frankrijk, deels vanwege zijn historische banden met Libanon. Formeel werd er onderhandeld met de Libanese regering, en was Hezbollah indirect betrokken.
De spanningen waren opgelopen nadat Hezbollah sinds oktober 2023, na jaren van toch al aanhoudende aanvallen, duizenden raketten op Israël afvuurde. Israël begon daarop in september een grondoffensief in Zuid-Libanon. Hezbollah stelde aanvankelijk als voorwaarde voor een staakt-het-vuren dat Israël zijn offensief in Gaza zou staken, maar moest dit standpunt uiteindelijk laten varen.
De wapenstilstand een opsteker voor de Amerikaanse president Joe Biden. Zijn buitenlandbeleid kende eerder forse tegenslagen, zoals de chaotische terugtrekking uit Afghanistan in 2021 en het uitblijven van een doorbraak in Oekraïne.
Wat betekent de wapenstilstand voor Benjamin Netanyahu?
De rol van oorlogspremier versterkte zijn positie: tijdens een conflict wisselen landen zelden van leider. Tegelijk staat hij in Israël onder druk vanwege corruptiezaken en kritiek op zijn aanpak van de gijzelaarscrisis in Gaza.
De internationale kritiek op de premier blijft intussen toenemen, zeker na het arrestatiebevel door het Internationaal Strafhof. Hoewel de Verenigde Staten en een handvol bondgenoten hem blijven steunen, wordt Netanyahu’s diplomatieke bewegingsruimte steeds beperkter.
Een fragiele staakt-het-vuren
De wapenstilstand geldt formeel zestig dagen. Het is allesbehalve zeker dat die ook daadwerkelijk zolang zal duren. Israël blijft alert op mogelijke nieuwe aanvallen. Hezbollah is zwaar verzwakt, maar behoudt veel steun in Libanon. En het Libanese leger, dat de bufferzone in Zuid-Libanon moet bewaken, krijgt steun van Frankrijk en de Verenigde Staten, maar heeft een gebrek aan capaciteit.
Houdt de rust stand, of is er slechts sprake van een adempauze? De komende weken zal blijken of beide partijen zich aan de afspraken houden – of dat de regio wederom in chaos vervalt.
-
In podcast Elke Week bespreekt Sam Verbeek met Geerten Waling en Nard Lodewijk de schaduwkanten van de integriteitsindustrie. In het bijzonder de werkwijze van het gerenommeerde bureau Bezemer & Schubad, dat ondanks zijn reputatie fundamentele fouten maakt in onderzoeken naar sociale veiligheid op de werkvloer.
De vraag naar integriteitsonderzoeken is explosief gegroeid door schandalen rond #MeToo en andere misstanden bij grote organisaties. Werkgevers schakelen bureaus in om onderzoek te doen naar klachten over grensoverschrijdend gedrag. Dit moet op een objectieve en onafhankelijke manier gebeuren. Maar in de praktijk gaat het geregeld mis, ontdekten Waling en Lodewijk.
Fundamentele problemen in de aanpak
Het werk van Bezemer & Schubad toont hoe deze onderzoeken soms onzorgvuldig, oneerlijk en beïnvloedbaar zijn. In meerdere zaken speelt de opdrachtgever een te grote rol in het onderzoek. Beklaagden – vaak werknemers – worden onevenredig zwaar aangepakt, zonder dat hun rechten worden beschermd. Zo staat in rapporten veel irrelevante informatie, zoals subjectieve meningen van collega’s, en wordt geregeld de onderzoeksvraag overschreden.
Aan bod komt onder meer de zaak rond Gijs van Dijk (PvdA). Leidend daarin waren aannames in plaats van neutraal onderzoek, wat leidde tot grote reputatieschade voor het oud-Kamerlid. Ook in andere zaken, zoals die van een hr-directeur van een multinational, bleken onderzoeken van Bezemer & Schubad meer gericht op het bouwen van een zaak tegen de beklaagde dan op objectieve waarheidsvinding.
Oproep tot verandering
Experts pleiten voor strengere eisen aan deze bureaus, zoals een betere waarborg van de rechten van beklaagden. Ook roepen ze op tot beter toezicht. Bureaus zoals Bezemer & Schubad hebben een vergunning nodig, maar deze wordt slechts oppervlakkig getoetst. Er is geen tuchtrecht of beroepscommissie die toezicht houdt op de kwaliteit van het onderzoek. Dit maakt de integriteitsindustrie kwetsbaar voor misbruik en onzorgvuldigheden.
Slecht onderzoek schaadt niet alleen carrières en reputaties, maar ook de rechtsstaat. Tijd dat de overheid ingrijpt en orde schept in deze schimmige industrie, zeggen Waling en Lodewijk.
-
In de nieuwste aflevering van podcast Elke Week bespreken hosts Sam Verbeek en Geerten Waling met economieredacteur Joris Heijn EW's jaarlijkse Top 500 bedrijven.
Nummer 1 is opnieuw het relatief onbekende Vitol, een in Rotterdam gevestigd oliehandelsbedrijf met een jaaromzet van 370 miljard euro. Hoewel Vitol wereldwijd opereert, heeft het nog altijd sterke wortels in Nederland.
De top-3 wordt gecompleteerd door Ahold Delhaize, het moederbedrijf van Albert Heijn, en ASML. De chipmachinemaker heeft dit jaar een lagere omzet, maar scoort nog altijd hoog met dank aan zijn sterke beurswaarde en winstgevendheid.
Uit de lijst blijkt dat het Nederlandse bedrijfsleven gebukt gaat onder serieuze uitdagingen. Terwijl banken profiteerden van de stijgende rente, zag bijna de helft van de andere bedrijven de winst in 2023 dalen. Eenderde moest in het personeelsbestand snijden.
De lijst bevat ook lichtpuntjes. Zo komt online supermarkt Picnic op als jonge, snelgroeiende speler en is de chipindustrie nog steeds in opmars. Nederland behoudt een sterke positie door zijn relatief hoogopgeleide arbeidsmarkt en sterke infrastructuur zoals de Rotterdamse haven.
Toch lijkt de toekomst onzeker. CEO's van grote bedrijven maken zich in EW zorgen over het investeringsklimaat, dat lijdt onder meer hoge energieprijzen, toenemende regeldruk vanuit Den Haag en Brussel en de negatieve publieke opinie ten aanzien van het bedrijfsleven. De CEO's hameren op meer stabiliteit en een gunstigere investeringsomgeving.
Dit zijn de 500 grootste bedrijven van Nederland
Waarom CEO’s kritisch zijn over Nederlandse vestigingsklimaat
Hoe oliereus Vitol Nederlands grootste bedrijf werd
-
Het is chaos bij de Democraten in de Verenigde Staten. Na een zware verkiezingsnederlaag zitten ze met de handen in het haar: Trump heeft gewonnen, en het politieke landschap lijkt compleet op z’n kop gezet. Hoe kon het zo misgaan voor de Democraten?
Vandaag doen we iets speciaals. We schakelen namelijk over naar onze zusterpodcast, Race naar het Witte Huis, waar Hella Hueck en Victor Pak vanaf de eerste rij verslag doen van deze politieke klap. Hoor hoe zij de ontreddering van de Democratische Partij analyseren en bespreken wat dit betekent voor de toekomst van Amerika – en misschien zelfs voor de wereld.
Dus blijf luisteren, en ontdek wat er nu speelt in de Amerikaanse politiek.
-
In de podcast Elke Week, met Sam Verbeek en Geerten Waling vertelt politiek redacteur Victor Pak over het herstel van het CDA onder leiding van Henri Bontenbal.
Na het historisch slechte verkiezingsresultaat van vijf zetels in november 2023, werd het CDA een marginale rol in de Tweede Kamer toegedicht. De toekomst leek onzeker. Inmiddels zegt de partij met een terugkeer naar haar kernwaarden aan een comeback te werken.
Volgens CDA-leden en ingewijden verloor de partij de afgelopen jaren haar traditionele achterban door zich te richten op thema’s als economie en veiligheid, die meer bij de VVD passen. Het CDA dreef weg van haar oorspronkelijke christelijke en maatschappelijke waarden. Dit leidde tot een versnippering van de achterban en de opkomst van BBB en NSC.
Henri Bontenbal vaart nu met het CDA een sociaal-conservatieve koers, gericht op gemeenschapszin en fatsoen. Een jonge, gedreven fractie wil vechten voor haar kernwaarden en achterban. Hiermee wil de partij zich onderscheiden van haar electorale concurrenten en weer herkenbaar zijn voor de traditionele CDA-kiezer.
Bontenbal werkt tegelijk aan het versterken van het ‘clubgevoel’ in de partij, door meer aandacht te geven aan lokale afdelingen. Lokale CDA-vertegenwoordigers voelen zich nu beter gehoord en gewaardeerd.
De weg naar electoraal herstel is nog lang. Maar de waardering onder kiezers voor Bontenbal als Kamerlid en de kleine winst in de peilingen, zorgen voor voorzichtig optimisme bij de christen-democraten.
Lees hier: Met Bontenbal gelooft het CDA er weer in. Maar is de jubelstemming terecht?
Luister hier de podcast: Race naar het Witte Huis
-
In podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en Matthijs van Schie recente ontwikkelingen in de oorlog die Israël voert met Hamas en Hezbollah.
Met het doden van Hamas-leider Yahya Sinwar en Hezbollah-kopstuk Hashem Safiedinne, is het conflict met beide terreurbewegingen is nog niet ten einde. Hoeveel leiders moeten er nog worden uitgeschakeld voordat een vorm van dialoog mogelijk wordt?
Israël vindt een staakt-het-vuren pas bespreekbaar als Hamas de gijzelaars vrijlaat en zich overgeeft. Daarnaast blijft Hezbollah een dreiging ten noorden van Israël, door de Joodse staat voortdurend te bestoken met raketten. Israël stelt volledige ontwapening van Hezbollah als voorwaarde voor vrede.
Tot die tijd blijft Israël zich richten op het aanpakken van de bronnen van de dreiging, zowel in Gaza als in Zuid-Libanon. Waarbij de vraag steeds luider klinkt: hoelang kan dit zo nog doorgaan, zonder uitzicht op een duurzame oplossing?
-
In de podcast Elke Week bespreken Sam Verbeek en Geerten Waling met gast Marthe-Geke Bragt de impact van de stijgende zeespiegel op Nederland en hoe mensen daarop reageren.
Bragt legt uit da steeds meer Nederlanders, zoals een opleidingsmanager uit Rotterdam, nemen het gevaar serieus en verhuizen naar hoger gelegen gebieden. Het zijn niet de 'doemdenkers', maar weloverwogen burgers die zich voorbereiden op mogelijke overstromingen.
Makelaars spelen in op deze ontwikkelingen door huizen aan te prijzen met de hoogte boven NAP. Hoewel de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) nog geen duidelijke trend ziet in de verkoop van huizen, is er wel toenemende aandacht voor de veiligheid van locaties. De Nederlandse Bank waarschuwt kredietverstrekkers al om rekening te houden met overstromingsrisico’s. Daarnaast beginnen verzekeraars risico’s in te calculeren in hun premies, wat betekent dat wonen in overstromingsgevoelige gebieden in de toekomst duurder kan worden.
Naast de verhalen van mensen die verhuisden, zoals een stel dat vanuit Rotterdam naar een 'bolakker' in Helmond vertrok, werd ook het incident bij de sluizen in Muiden besproken. Een oplettende medewerker voorkwam toen dat Amsterdam grotendeels onder water zou komen te staan. Dit incident toont hoe afhankelijk Nederland is van watermanagement en de techniek die ons veilig moet houden.
Voor wie benieuwd is hoe hoog zijn of haar woning ligt en of er overstromingsgevaar dreigt, is de website overstroomik.nl een handige tool.
Controleer het overstromingsgevaar op: https://overstroomik.nl
- Visa fler
