Avsnitt

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about preparing food in the kitchen.


    Episode dialogue:


    Āpera: E hoa, māu au e āwhina ki te whakarite i ngā kai?

    Hēmi: Āe, māku koe e āwhina. Māu au e tohutohu, nē.

    Āpera: Tēnā, pīhorengia ngā rīwai nei.

    Hēmi: Ka pai. Kia mutu tēnei, me aha?

    Āpera: Me horoi ki te wai, ka tapatapahi ai ki tētahi naihi koi.

    Hēmi: Me pēwhea te nui?

    Āpera: Me rite pea ki te pōro korowha te nui.

    Hēmi: Ka pai. Kua oti i a au ngā rīwai nei te tapahi.

    Āpera: Makaia atu ki te kōhua ināianei, ka waiho ai kia koropupū. Nā, me tapahi ngā riki ināianei.

    Hēmi: Ā, he aha tāu? 

    Āpera: He tohutohu i a koe.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about hongi - pressing noses in greeting.


    Episode dialogue:


    Āpera: He aha tātou e hongi ai ka tūtaki ana tātou ki a tātou?

    Hēmi: E whakautu ai au i tēnā pātai, me hoki ō tāua whakaaro ki a Tāne rāua ko Hineahuone.

    Āpera: Ko Tāne te atua nāna a Hineahuone i hanga, nē?

    Hēmi: Āna, i te kimi a Tāne i te uwha, nā konā ia i hanga ai i a Hineahuone.

    Āpera: Ko ia te wahine tuatahi? 

    Hēmi: Koia, ā, ka mutu tā Tāne hanga i a Hineahuone, ka pā tōna ihu ki tō Hineahuone.

    Āpera: Ā, ka hongi rāua.

    Hēmi: Āe, me te aha, ka tihe, kātahi ka ora mai a Hineahuone. Mai i tērā wā, ā mohoa nei, ka hongi tātou ka tūtaki ana tātou ki a tātou.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • Saknas det avsnitt?

    Klicka här för att uppdatera flödet manuellt.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about different ways to say 'and' in te reo Māori.

    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Episode dialogue:


    Āpera: Kua tae kōrua ko Ani ki Hawai’i?

    Hēmi: Āe, i tae māua ki reira i tērā tau me te tau i mua atu i tērā.

    Āpera: Nā, i pēwhea ki a kōrua?

    Hēmi: He ātaahua te wāhi rā, he ātaahua hoki ngā tāngata o reira.

    Āpera: Ka haere mātou ko ōku hoa ki reira, ā, ka haere hoki mātou ki Tahiti. He kupu āwhina āu?

    Hēmi: Ko wai mā koutou ka haere?

    Āpera: Ā, ko Mere mā.

    Hēmi: Kāti, me haere koutou ki Oahu me Hawaii. He rerekē ngā motu e rua.

    Āpera: Ka pai.

    Hēmi: Ka mutu, whakahokia mai he tiakarete makekemia, he hinu niu, he kawhe Kona hoki māku.



    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about different ways to use the word 'tonu'.

    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Episode dialogue:


    Hēmi: He tokomaha ngā tāngata kua tae mai ki te hui nei.

    Āpera: He tika tonu! Kī tonu te marae i te tangata.

    Hēmi: Waihoki, kei te haere tonu mai ētahi. 

    Āpera: I nē! Kua pau tonu ngā tūru. 

    Hēmi: I taku kitenga i te marea, mōhio tonu au ka pēnei.

    Āpera: Ka haere au ināia tonu nei ki te tiki i ētahi atu i te whare.

    Hēmi: Ka pai koe. He rite tonu tō āwhina mai.

    quite right!. still, continues, unceasing, continuously, simply - a manner particle that denotesvery, indeed, exceedingly, indeed, even, in fact, right, just, really, only - used to intensify or to emphasise. Often used with statives and adjectives. continuance, permanence or exactness and follows immediately after the word it applies to.almost, just about, virtually. as soon as, immediately, promptly, forthwith, without difficulty - expresses the idea of immediacy, without delay or with little need for effort.right now, instantly, this instant.always, all the time, continually (when following rite).

    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a different ways to use the word 'atu'

    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Episode dialogue:


    Hēmi: Kei te haere atu au ki te hui ā-motu. Kei te pīrangi haere mai koe?

    Āpera: Āwhea te hui tū ai?

    Hēmi: Ā tērā atu wiki.

    Āpera: Ko wai atu kei te haere i tō taha?

    Hēmi: Ko au anahe i tēnei wā. Ka tū te hui ki te marae o Tūrangawaewae.

    Āpera: Kei whea tērā?

    Hēmi: Kei Ngāruawāhia, kei tua atu i te maunga o Taupiri.

    Āpera: He aha te kawa o taua marae?

    Hēmi: Ko te kawa i Tainui, ko tū atu, tū mai.

    Āpera: Ka pai. Mā whea atu tāua?

    Hēmi: Mā runga motokā, he poto atu te haere mā runga motokā i te haere mā runga pahi.

    Āpera: Atu i konei ka haere tāua mā te huarahi matua?

    Hēmi: Āna. He tokomaha ka tae atu, kaumātua atu, pakeke atu, tamariki atu.

    Āpera: Ka rawe. Me haere tāua.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a special feature of the language.


    He āhuatanga tēnei nō te reo Māori ka pā tētahi āhuatanga, tētahi mahi rānei ki tētahi wāhanga o te tinana, nō reira he kōrero kei te tinana. Hei tauira, tērā te kōrero, ‘kua ora taku ngākau’. Kua pā te ora ki te ngākau, ko tōna tikanga kua koa te tangata. Kei te pukapuka o Te Rito nā Hēni Jacobs ētahi whakamārama whānui mō tēnei āhuatanga o te reo Māori. Tirohia te whārangi 12, ko He kōrero kei te tinana te ingoa o te upoko.

    Upoko - Kua aniani te upokoRae - Kua puku te raeKaru - Kua tīkoro ngā karu, kua tunewha ngā karuIhu - Kei tū tō ihu, kua puta te ihuPāpāringa - Kua mingo ngā pāpāringaTaringa - Kua tiotio ngā taringa, he taringa mārōWaha - Kua hāmama te wahaNgutu - Kua tāperu ngā ngutuArero - Kua whīwhiwhi te areroKauae - Kua tetetete ngā kauae

    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore the expression 'te hia' and how it can be used to express surprise or admiration.

    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Te hia - I'm surprised, it's surprising, fancy that, I'm amazed - an idiom to express surprise to express surprise and admiration. He ohorere kei roto, he mīharo kei roto.


    Hei tauira:

    Te reka o te kai nei! - The food is delicious!

    Te hia reka o te kai nei! - I’m surprised at how good this food is! 


    I ora koe i te makariri - You survived the cold

    Tō hia ora i te makariri! - I’m surprised you survived the cold!


    I oti i a ia te mahi - She completed the work

    Te hia oti i a ia te mahi! - I'm amazed that she's completed the work!


    Whakapākehātia

    Te hia wera o te rangi nei! - I’m surprised it’s so hot!

    Tō hia pēnā! - I’m surprised you did that!


    Whakamāoritia

    I’m amazed you consumed all the food - Te hia pau i a koe ngā kai katoa

    I’m surprised you made it (arrived) - Tō hia tae mai

    I’m surprised they did that! - Tō rāua hia pēnā/pērā


    Te hia kore - I'm surprised, I'm amazed - an idiom to express surprise that something did not happen. It is often a criticism. He wairua kawa pea kei roto.


    Hei tauira:

    Te hia kore i whakamā! - I'm surprised they’re not embarrassed!

    Tō hia kore i whakamā/Te hia kore ōu i whakamā - I'm surprised they’re not embarrassed!

    Te hia kore i tae mai ki te hui - I’m surprised they didn’t come to the meeting.

    Tō hia kore i tae mai ki te hui - I’m surprised you didn’t come to the meeting.

    Tō hia kore i pātai atu - I'm surprised you didn't ask


    Whakapākehātia

    Te teitei hoki o ō hū! Te hia kore e takoki te waewae - Your shoes are so high! I’m amazed you don’t sprain your ankle

    Tō hia kore i ruaki i te tere o tō inu - I’m surprised you don’t spew given how quick you’re drinking

    Tō hia kore i kohete i a rātou - I’m surprised you didn’t growl them


    Whakamāoritia

    Surprisingly, they didn't appear at the funeral - Tō rātou hia kore i tae ki te tangihanga

    I’m surprised you’re not deaf because of the noise - Tō hia kore i turi i te kaha o te hoihoi/Te hia kore ōu i turi i te kaha o te hoihoi

    I’m surprised you didn’t do that - Tō hia kore i pēnā/pērā, Te hia kore ōu i pēnā/pērā


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about sports


    Episode dialogue:


    Āpera: Tākaro whutupōro ai koe?

    Hēmi: Karekau. I tākaro ahau nōku e tamariki ana, engari kāore au i tino i pai atu. 

    I tākaro koe?

    Āpera: Āe, i tākaro whutupōro au i te kura tuatahi, engari i huri au ki te tākaro poiwhana me te makapoi rōwai nōku i te kura tuarua.

    Hēmi: Ka pai koe. Kia mōhio koe, he rapa au ki te tākaro poiwhana. 

    Āpera: Kāti, he aha tō tino hākinakina?

    Hēmi: He pai ki a au te poi pātū. Ka mutu i tino eke au nōku e taiohi ana. I uru hoki au ki ngā whakataetae ā-rohe. 

    Āpera: Wīare! Ka tākaro tonu koe?

    Hēmi: I ōna wā, engari kua koroua haere.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about gossip.


    Episode dialogue:


    Āpera: E hoa, māu te kai o te pō e tunu, nē? 

    Hēmi: Engari mō tēnā! Nāku i tunu inapō, i tōna tikanga, māu i tēnei pō, ā, mā Pare āpōpō.

    Āpera: Ka pai, kei te hoki mai a Pare ki te kāinga i te pō nei? Kia mohio ai au me pēwhea te nui o te kai.

    Hēmi: Āna, koirā tāna ki a au i te ata nei.

    Āpera: Pēwhea tana tāne? Tērā pea ka puta mai anō tērā. Kua āhua roa te wā kāore au i kite i a ia.

    Hēmi: Kāore koe i rongo? Kua mahue rāua.

    Āpera: Nē! Ka aroha.

    Hēmi: E ai ki ngā kōrero i te whaiwhai tonu te tāne i tana whakareka o mua. E hia kē nei ngā wā i kī atu au ki a Pare kia whakarērea atu, engari kia whakarongo mai ia, auare ake! Ana, kua mahue.

    Āpera: E hoa, māu te kōrero! E hia kē nei ō hoa i roto i ngā marama kua taha ake nei.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero about a cheeky child


    Episode dialogue:


    Hēmi: E tama, he mea peita ō taringa? I āta kīia atu koe e to māmā kia whakapaitia tō rūma. Kia teretere mai koe i mua i tana hokinga mai i te mahi.

    Āpera: Taihoa, kua mutu tonu taku kēmu.

    Hēmi: Pae kare, e tama, mō te takaroa kāore he painga i a koe, nē? Ana, koinā hei ingoa kārangaranga mōu, ko Tama-takaroa.

    Āpera: E pā, he pātai tāku, he aha e hina nei ō makawe?

    Hēmi: Tēnā pātai hoki! Kei noho koe ka kōrero pēnā ki te pakeke.

    Āpera: He aha i kore ai?

    Hēmi: Kia mōhio mai koe, kāore e pai ēnā momo pātai ki te tangata. Heoi anō, kia whakautu au i tō pātai. Ka mahi nanakia ana te tamaiti ka hina tētahi makawe o tana matua. Kua mau i a koe taku kōrero?

    Āpera: Āna, nā whai anō i hina katoa ai ngā makawe o Koro.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about a movie.


    Episode dialogue:


    Hēmi: Kei te haere māua ko Te Huia ki te mātaki kiriata ā te po nei. Kei te hia haere mai koe?

    Āpera: Ko tēhea kiriata?

    Hēmi: Ko Ngā Kēmu Hiakai.

    Āpera: Kua kitea kētia tērā. Haere kōrua.

    Hēmi: He pēwhea?

    Āpera: Te mutunga kē mai nei o te maroke! Kāore i roa e mātakitaki ana, ka warea ahau e te moe.

    Hēmi: Nō reira, me pēwhea koe e mōhio ai i pērā rawa te maroke mehemea i warea koe e te moe?

    Āpera: E hoa, ki te kore ahau e whakamīharo atu i te haurua hāora tuatahi o te kiriata, he tohu tērā kāore te kiriata e eke.

    Hēmi: Ānō nei he mātanga arotake kiriata koe. Heoi anō, mā māua e whakatau mehemea he pai, kāore rānei. E noho rā.

    Āpera: Haere rā.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about tangihanga (funerals)


    Episode dialogue:


    Āpera: Kua tae te kōrero ki a koe, kua mate a Tapi?

    Hēmi: Aiii, taku hoa! I roa e pāngia ana e te mate.

    Āpera: Āe, kua mutu tana mamae ināianei. 

    Hēmi: Nōnawhea i mate ai? 

    Āpera: Nō te pō rā. I mate i te kāinga e karapotia ana e te whānau katoa.

    Hēmi: Ka aroha te whānau kua ūwhia e te kākahu taratara. Ka mauria te tūpāpaku ki whea?

    Āpera: E whakahokia ana te tūpāpaku ki te marae āpōpō, ki reira tangihia ai.

    Hēmi: Ka pai. Āwhea nehua ai?

    Āpera: Ā te Tāite e tū mai nei.

    Hēmi: Kāti, ka tae atu au āpōpō. Māku ō tātou hoa e kōrero.

    Āpera: Ka pai, hei āpōpō.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about being sick


    Episode dialogue:


    Hēmi: Kia ora, ko Hēmi tēnei.

    Āpera: Tēnā koe, e tai. Ko Āpera tēnei.

    Hēmi: Kia ora, e hoa. He aha tēnei waea mai?

    Āpera: Kia mōhio mai koe, kāore au tae atu ki tā tāua kaupapa āpōpō.

    Hēmi: He aha i kore ai?

    Āpera: He māuiui nōku. Kua pāngia au e te rewharewha. 

    Hēmi: Ka aroha kē hoki. Me noho koe ki te kāinga ka tika.

    Āpera: Āe, kei pā taku mate ki ētahi atu.

    Hēmi: Kua tae koe ki te tākuta?

    Āpera: Āna, kua homai hoki he rongoā mōku.

    Hēmi: Ka pai. Kia kaha tō tiaki i a koe anō, e hoa. Kia piki te ora me te kaha. Hei konā.

    Āpera: Hei konā.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about hosting


    Episode dialogue:


    (He pātuhi nā Hēmi ki a Āpera)

    Hēmi: He pōwhiri tēnei nāku kia haere mai kōrua ko tō hoa ki tāku pāti Kirihimete ka tū ki tōku whare ā te 16 o Tīhema. Nau mai, haere mai. 

    (Ka tae a Āpera ki te whare o Hēmi)

    Hēmi: E hoa, kuhu mai.

    Āpera: Ngā mihi o te Kirihimete, e hoa.

    Hēmi: Ki a koe anō hoki. Kei hea tētahi o kōrua?

    Āpera: He pāti Kirihimete anō tāna, engari ka piri mai pea ia ā muri ake nei.

    Hēmi: Ka pai. Nā, he aha māu? He pēnei māu?

    Āpera: He aha tēnā?

    Hēmi: He rama. Engari he waina, he pia hoki kei konei?

    Āpera: Kei a koe ētahi atu inu kore waipiro? E taraiwa ana au.

    Hēmi: Ehara. He waireka, he waiārani, me ētahi atu inu.

    Āpera: Ka rawe te waiārani. Ko wai atu kei te haere mai?

    Hēmi: I te korenga o tō hoa, ko tāua anahe.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about watching TV


    Episode dialogue:


    Āpera: Kei te mātakitaki koe i te aha?

    Hēmi: Karekau, kei te mātakitaki kē au i taku waea. Kei te pīrangi mātaki koe i te aha?

    Āpera: I taku hōtaka ka tīmata ākuanei. E pai ana taku whakawhiti i te hongere.

    Hēmi: Āe, kāore he aha ki a au. Anei te roumamao, kei a koe te mana.

    Āpera: Tēnā koe. E warea ana ōku whakaaro ki tēnei hōtaka, ao te pō, pō te ao.

    Hēmi: He pērā rawa te pai?

    Āpera: Ehara! Me mātakitaki koe. 

    Hēmi: Āe, ā tōna wā pea, engari me hoki au ki tīmatanga rā anō.

    Āpera: Hoihoi, kua tīmata.

    Hēmi: Ka pai, ka pai, engari whakahekea te kahaoro.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about the dog.


    Episode dialogue:


    Hēmi: Kia ora, e hoa. Ko Hēmi tēnei, kei konā a Ora?

    Āpera: Kia ora, e hoa. Kātahi anō ia ka puta ki te whakahīkoi i te kurī.

    Hēmi: E kī! Kīhai au i mōhio he kurī tā kōrua.

    Āpera: Kātahi anō māua ka whai kurī. Nō Ora te whakaaro.

    Hēmi: He aha te momo?

    Āpera: He pomeranian. Inā te pakupaku! Engari mō te auau kurī noa, kāore he painga.

    Hēmi: Kia pīwari mai hoki. He pērā anō tā māua kurī. He pomeranian hoki. Engari he kino kē atu tana auau i tana ngau.

    Āpera: Kei te rongo atu au. Ko kōrua ko Ora hei hoa whāngai kurī.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about voting.


    Episode dialogue:


    Hēmi: Kua pōti rānei koe?

    Āpera: Kāore anō. Ka pōti koe i a wai?

    Hēmi: Kia pono, kei te whēangaanga au. Ko wai tāu e pōti ai?

    Āpera: E aua hoki. Kei te ngākaurua hoki au.

    Hēmi: Kāore anō au kia āta rangahau i ngā kaupapahere a tēnā pāti, a tēnā pāti.

    Āpera: Ko tāua tāua. Kāore e kaha ana taku aro ki ngā mahi tōrangapū i tēnei pōtitanga whānui.

    Hēmi: Engari ka pōti tonu koe, nē?

    Āpera: E mea ana koe. Me pōti ka tika. Ki te kore, kāore aku take ki te whakahē i ngā mahi a te kāwanatanga.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore a kōrero between two people about social media


    Episode dialogue:


    Āpera: Mātakitaki ai koe i ngā paki a Mere i tō Paeāhua?

    Hēmi: Āna, kātahi nā te wahine whakakata.

    Āpera: Whakakata Māori nei, nē?

    Hēmi: Āe. E hia kē nei ngā tāngata kei te whai i a ia.

    Āpera: Whakamahi ai koe i tō Paeāhua?

    Hēmi: I ōna wā, engari kāore e kaha taku whakairi kōrero, taku tiri paki rānei. Heoi anō tāku, he miri noa iho i taku waea me te mātakitaki i ētahi atu, 

    Āpera: He pērā hoki ahau. Engari he wāhi pai hei tuku i ngā kōrero tūmataiti ki ngā hoa.

    Hēmi: Āe, atu i tērā, he moumou wā.


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore email sign offs.


    Ngā mihi tīmatanga

    Tēnā koe, e hoa / E te hoa, tēnā koe

    Tēnā koe, e te rangatira / E te rangatira, tēnā koe


    An expression of good wishes:

    Noho ora mai rā - Look after yourself

    Noho ora mai koe i roto i ngā manaakitanga katoa - May you remain well

    Noho mai rā i roto i ngā manaakitanga katoa

    Noho pai mai i roto i ngā manaakitanga katoa


    Basic set phrases that can be modified:

    Hei konā mai - Goodbye

    Hei konā mai i roto i ngā mihi - Goodbye and thank you

    Hei konā mai me ngā mihi

    Hei konā mai i roto i te aroha - Goodbye with love

    Hei konā mai me te aroha 


    Signing off

    Nāku, nā - Yours faithfully

    Nāku noa, nā - Yours sincerely

    Two people - Nā māua (noa), nā

    Three or more people - Nā mātou (noa), nā

    Nāku iti nei - Yours humbly

    Nāku i runga i aku mihi ki a koe - Yours with thanks


    Other sign-offs

    Ngā mihi (nui) - Many thanks

    Aku mihi nui ki a koe - Many thanks

    Ka tāria tō whakahoki - I will await your response

    Kia rongo kōrero anō au i a koe - Until I hear from you again

    Māu au e whakamōhio mai - Let me know

    Heoi, aku mihi - Regards


    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

  • In this episode, we explore various metaphors relating to manu.


    He aha te reo peha?

    Ko te reo peha, he momo reo, kei tua kē te aronga i ngā kupu noa iho. Ka taka mai ko te kupu whakarite, ko te huahuatau, ko te whakataukī i tēnei karangatanga. Ko tā te reo peha he whakairo whakaahua ki te hinengaro.


    He aha te kupu whakarite, te huahuatau rānei?

    Ko te kupu whakarite, te huahuatau rānei, he kīanga whakatairite i ētahi mea rerekē e rua. Hei tauira, ko te kīanga 'He korokoro tūī' hei whakamihi i te tangata rōreka ki te waiata. Ka whakatairitea tōna reo ki te reo wainene o te tūī.

    He kanohi hōmiromiro: The eye of the tomtit (Someone with keen eyesight and an eye for detail).He karoro inutai: The seagull who drinks seawater (Someone who lives on the coast near the sea).He pīrere: The fledgling (Someone who is entering new territories).He kōhanga weka: The nest of the weka (A messy, untidy place).Te kāhu kōrako: The white hawk (An elderly chief who leads the people).Te kōrahoraho: The unfledged young bird (Young people or a novice who is still learning).Te tātarariki: The leading bird of the kākā flock (A great leader of the people).He tou tīrairaka: The butt of the fantail (Someone who doesn't sit still and moves around alot).He manawa tītī: The heart of the muttonbird (Someone with great stamina and perseverance).He kākā waha nui: The big-mouthed kākā (A great orator).

    The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.


    Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.