Avsnitt
-
Discussie in het land van de onderzoeksjournalistiek: Nikki Sterkenburg is namelijk benoemd tot bijzonder hoogleraar Onderzoeksjournalistiek aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Sterkenburg heeft een lange geschiedenis in het vak. Ze werkte onder meer voor Elsevier en Follow the Money. Momenteel werkt ze óók drie dagen per week als ambtenaar bij de Nederlands Coördinator voor Terrorisme en Veiligheid. En dat kan niet, zeggen verschillende onderzoeksjournalisten waarvan negentien protest van hebben aangetekend.
Verder bespreken we het debat in de Tweede Kamer over de gebeurtenissen in Amsterdam, de hele heibel rondom het Instagramaccount C'est Mocro en de beslissing van beslissing de Britse krant the Guardian om van het platform X af te gaan.
Aan tafel zitten Margriet Brandsma, Sakina Elkayouhi en Spraakmaker Miluska van 't Lam. -
Het populaire Instagram-account 'Cestmocro' is in opspraak. De reacties onder de filmpjes zijn niet mals en de BBB wil het account verbieden. Maar gaat dat echt wat oplossen? of is het symptoombestrijding?
Verder hebben we het over een uitzending van Radar (AVROTROS) over tienduizend vrouwen in Nederland met een verhoogd risico op borstkanker, het regiosongfestival dat gewonnen is door Emma Luca en we sluiten het mediaforum af met een speciale uitzending van de EO afgelopen maandagavond: Black Out.
Aan tafel zitten Sandrina Hadderingh, Roos Moggré en Spraakmaker Remco Beuker. -
Hoe zorg je dat de berichtgeving over de rellen in Amsterdam: over de politieke reacties daarop, over het uitgroepen integratieprobleen, voor iedereen is? En hoe zorg je dat je als media het vertrouwen van alle bevolkingsgroepen houdt?
-
De onrust in Amsterdam naar aanleiding van de 'Jodenjacht' is in de media breed uitgemeten. Maccabi Tel Aviv-fans waren in de Nederlandse hoofdstad voor een wedstrijd tegen Ajax. De hooligans waren daarvoor in de binnenstad en haalden daar Palestijnse vlaggen van de gevels, staken die in de fik en belaagden een taxichauffeur en diens taxi. Vervolgens riepen Telegram-groepen op tot geweld en gingen op 'Jodenjacht'. "Het is nog de vraag in hoeverre dit vooruit gepland is of geïnitieerd is op het moment", zegt journalist Ward Wijndelts. "Bij snel ontwikkelend nieuws ben je geneigd om door te geven wat je ziet op sociale media. Maar het is heel belangrijk dat je blijft benoemen wat we nog niet weten." Presentatrice Mandy Woelkens onderstreept het belang van nuance in berichtgeving. "Het is met haast gebeurd. Dat moet je niet hebben bij zulke precaire situaties", stelt Wijndelts. Bij de NOS werd een gemaskerd persoon geïnterviewd, waarbij de zogenoemde aanleidingen van de ‘Jodenjacht’ breder uitgemeten werd. "Het zegt iets over het sentiment dat voor een deel van de samenleving speelt", aldus Wijndelts. "Er komt steeds meer bij, waardoor de puzzel steeds beter gelegd kan worden. Maar volgens mij zijn we er nog lang niet", denkt Woelkens. "Je hebt een heel groot internationaal conflict dat je nu terugziet in je hoofdstad. Dit is niet alleen voetbalgeweld", concludeert Wijndelts.
-
De ochtend na het geweld tegen Israëlische voetbalsupporters in Amsterdam, is de berichtgeving rondom deze aanvallen 'ingewikkeld', zo zegt onderzoeksjournalist Michelle Salomons in het Mediaforum. Zijn er nu wel of geen vliegtuigen gestuurd door Israël?
-
Wie vandaag langs de krantenkiosk loopt kan er niet om heen. De overwinning van Donald Trump wordt breed uitgemeten op de voorpagina's. Ook in nieuws- en actualiteitenprogramma's op televisie ging het gisteravond bijna uitsluitend over de Amerikaanse verkiezingen. Zodoende bespreken we het effect hiervan in het Mediaforum, met forumleden Andrew Makkinga en Hugo Logtenberg en Spraakmaker Johan van Merriënboer.
Er zitten bij het NCR goede correspondenten, volgens Logtenberg journalist bij het NRC, waardoor er zowel focus op Amerika als op Duitsland en ander wereldnieuws kan worden gelegd. Het vechten om een voorpaginaplek is volgens de journalist wat ouderwets. "Dat is een afgietsel van wat we allemaal online zetten. Digitaal is het razend snel."
De eerste reactie van Kunststof presentator Andrew Makkinga, op al het Amerika nieuws, is dat we als land wel erg veel naar Amerika kijken. "Tegelijkertijd is het een feit dat we gesocialiseerd zijn door Amerika, dus het is niet onlogisch", zegt Makkinga. "Ook vind ik het belangrijk het land in de gaten te houden, waarbij er een kandidaat gekozen is die voor 34 strafbare feiten veroordeeld is en waarvoor twee aanklachten van verkiezingsinmenging aanhangig zijn gemaakt."
"Voor Amerika bestaan wij niet en hier draait alles om Amerika", zegt historicus en schrijver Johan van Merriënboer. Hij vindt het eigenaardig en ziet wel dat Nederland een belangrijke handelspartner is. "In die zin hebben we wel inspraak, tot dat de handelsoorlog uitbreekt."
Het verbaast Makkinga in hoeverre de strijd tussen Harris en Trump als een 'horserace' werd gezien. "Het werd vergeleken als Trump versus Harris, al is het niet dezelfde maatstaf die Harris tegenover Trump heeft. De presentator had meer kanten willen zien, in plaats van wie er gewonnen heeft en wat de beste campagne is geweest. "Met name in de analyse vanuit de journalistiek." Logtenberg deelt het gevoel van Makkinga. "Ze worden op andere onderdelen beoordeeld wat oneerlijk is, aangezien ze dezelfde wedstrijd spelen."
Logtenberg vertelt dat het tegelijkertijd volgens alle peilingen, ook daadwerkelijk een horserace was. "Omdat het zo nek-aan-nek ging." -
De verkiezingsdag in Amerika is aangebroken, wat betekent dat de campagnes van Harris en Trump tot een einde zijn gekomen. In het Mediaforum wordt er teruggeblikt op de verkiezingstijd samen met forumleden Tom Kleijn, Angela de Jong en
Spraakmaker Stijn Fens.
Het slotpleidooi van beide kandidaten klonk gisteravond. Het ANP schreef er de volgende headlines over: Harris roept op om te stemmen voor vrijheid. En daaronder: Trump wil dat vechtsporters worstelen met migranten. "Het geeft aan hoe we in Nederland naar Trump en Harris kijken", zegt Kleijn, journalist en oud-correspondent in de Verenigde Staten.
Veel peilingen online stellen dat Trump aan kop staat. "Als hij niet wint zal hij deze allemaal meenemen in de aanvechting voor een hertellingen", vertelt Kleijn. Angela de Jong, journalist en televisie-columnist bij het AD, is blij wanneer de verkiezingen voorbij zijn. "Laat het alsjeblieft héél duidelijk zijn wat de uitslag is."
De forumleden hebben het over het debat tussen Biden en Trump in juni, de aanslag op Trump, de economische staat van Amerikanen, hoe Melanie Trump het recht op abortus verdedigde en de hevige uitspraken van comedians tijdens de recente campagnerally van Trump in Pennsylvania.
"Iedereen stapt nu vrij makkelijk over racistische uitspraken heen, maar dit is niet normaal", zegt Kleijn. "En dit moeten we niet normaal gaan vinden. Dit wordt mogelijk de nieuwe president van Amerika met kennelijk dit soort mensen om zich heen. Je moet blijven benoemen wat het is."
De Jong vraagt zich af waar de insteek van Michelle Obama gebleven is, die destijds zei: "When they go low, we go high." Waarop Kleijn reageert: "Dat telt dus niet meer." -
Arjen Lubach stapt met zijn volledige redactie over naar RTL. Volgens Peter van der Vorst past Lubach bij RTL. "Alle vertrouwen erin", zegt hij erover.
Lubach heeft ervoor gepleit om al zijn items op YouTube te laten verschijnen terwijl RTL dit normaal niet doet. "Daardoor kan zijn doelgroep hem blijven vinden", zegt Laurens Vreekamp, journalist en AI expert.
"Ik wil mijn team laten groeien", zei Lubach. Daarnaast noemde hij bezuinigingen bij de publieke omroep als een van de redenen waardoor dit niet verder zou kunnen. "Ik denk wel dat het belangrijk is dat dit soort mensen wél bij de NPO blijven", zegt Mireille van Ark, adjunct hoofdredacteur van RTL Nieuws. "Wij zijn ook gebaat bij sterke concurrentie." -
Een meerderheid in de Tweede Kamer wil openheid van zaken jegens de financiën van Folkert Idsinga van NSC. De staatssecretaris van Fiscaliteit en Belastingdienst heeft volgens RTL Nieuws aandelen met een geschatte waarde van 6,5 miljoen euro, wat een belangenverstrengeling zou kunnen zijn. "NSC is de partij van de open bestuurscultuur", zegt journalist Leonard Ornstein. Dat maakt het volgens sommigen wrang dat juist Idsinga geen openheid van zaken wil geven. "Dit kan van invloed zijn", aldus Ornstein. "Wat voor geheimen heeft hij te verbergen?" Andrew Makkinga, presentator van Kunststof, vindt dat de Kamervragen beantwoord moeten worden. "Als er vragen komen, moet het in de openheid komen. Zeker met zijn positie, ook bij NSC. Ze roepen het een en doen het ander, met al die idealen." Volgens Ornstein vraagt zich af waarom er tegengestribbeld wordt. "Politici zitten daar niet als verdienmodel." Bovendien voelt Ornstein aan zijn "water" dat hier een "financiële affaire" van gaat komen. "We gaan ervan uit dat ze uit zichzelf afstand doen van bepaalde portefeuilles", zegt Amerikakenner Kenneth Manusama. "Om nu te zeggen dat we het moeten vereisen, betekent dat we een stap te ver zijn. We kunnen mensen niet meer vertrouwen. Dat eisen geeft aan hoe we tegenover elkaar staan."
-
Er komen weer 2 sportjournalistieke prijzen bij. De Nederlandse Sport Pers heeft besloten 2 oeuvreprijzen in het leven te roepen. Éen voor schrijvende en omroepjournalisten met een uitzonderlijke staat van dienst én een oeuvreprijs voor sportfotografie. Volgens Jan Slagter is het een degradatie van alle prijzen die er zijn.
Verder hebben we het over de strijd tussen Harris en Trump, die niet fraaier en met de dag persoonlijker wordt, het veelbesproken filter dat gebruikt werd in het nieuwe seizoen van Gooische Vrouwen en de laatste week van De Avondshow met Arjen Lubach.
Aan tafel zitten Jan Slagter, Tim Hofman en Spraakmaker Frans Pollux. -
AD en RTL publiceerden een gezamenlijk artikel met het nieuws dat asielminister Faber nog maar één woordvoerder heeft. Dat waren er eerder drie.
Hansje van de Beek, onderzoeksjournalist bij HUMAN, begrijpt niet waarom dit artikel gepubliceerd wordt. "Het had met zwangerschapsverlof en toeva te maken en niets met politiek. Dus ik snap niet zo goed waarom ik over de personeelszaken van het ministerie moet lezen."
Politiek verslaggever Floor Bremer reageerde dat zij zich geen minister kan heugen die in zo'n korte tijd zoveel woordvoerders uit zag vallen. Dat maakt het nieuwswaardig.
Hoofdredacteur bij de Telegraaf Kamran Ullah sluit zich aan bij de mening van Van de Beek. "Er is pas een verhaal wanneer over drie weken blijkt dat Faber nog steeds geen woordvoerder heeft". Volgens Ullah mag er wel eens gekeken worden naar het effect van het hebben van maar één woordvoerder in plaats van drie. "Misschien werkt het juist wel heel goed om met iets minder communicatie mensen op de lijn te zitten." -
The Washington Post had het stuk waarin het Kamala Harris als krant steunt al klaarliggen, maar eigenaar Jeff Bezos stak er een stokje voor. Voor het eerst sinds de jaren 80 spreekt 'The Post' niet openlijk zijn steun uit voor een presidentskandidaat. Journalisten namen ontslag en abonnees zeggen hun abonnement op.
Bezos heeft zelf nog niet gereageerd, maar hij zou bang zijn dat zijn ruimtevaartproject in gevaar komt als Trump wint. Dan zou het zomaar eens kunnen dat Trump uit wraak, voor steun aan Harris, grote overheidsprojecten gaat blokkeren. Ook de LA-times spreekt voor het eerst geen steun uit voor een presidentskandidaat, maar geeft geen toelichting.
"Een reactie zou wel voor verheldering zorgen", zegt radiopresentator Mandy Woelkens. "Nu wordt er veel gespeculeerd." Journalist Margriet Brandsma vindt dat verduidelijking haast wel verplicht moet worden om spookverhalen te voorkomen.
Ook wordt er een opkomst van presidentskandidaten bij podcasts opgemerkt. "Ik denk dat we dat in Nederland ook meer gaan zien", zegt Brandsma. "Alle trends in Amerikaanse verkiezingsprogramma's waaien over." -
Nadat de coalitiepartijen PVV, VVD NSC en BBB een akkoord hebben gesloten op asiel, klinken de kranten de volgende ochtend eensgezind negatief.
Dan rijst de vraag; is de media té kritisch op het kabinet? "De Portugese kranten waren ook eensgezind over de nederlaag van Benfica tegen Feyenoord", aldus Ward Wijndelts (oud-hoofdredacteur Vrij Nederland). "Dus misschien is het wel een belabberde situatie waar je eensgezind negatief over kunt berichten", zegt hij, doelend op de politieke situatie in het kabinet.
Johan Derksen was er bij Vandaag Inside duidelijk over: hij vindt dat alle journalisten praten als politici van PvdA-GroenLinks. "Borrelpraat", noemt Leonard Ornstein (politiek journalist) deze uitspraak."‘Het gaat om feiten. Er zou het strengste asielbeleid ooit komen. Tot op heden lijkt het om marginale maatregelen te gaan." -
De PVV, VVD, BBB en NSC zijn tot een compromis gekomen in de asieldeal. Met een handjevol maatregelen moet de instroom van vluchtelingen tegengegaan worden. Opvallend is dat de noodwet er niet is gekomen, maar nu wordt gesproken van een asielnoodmaatregelenwet. "Woorden doen ertoe", zegt Rennie Rijpma, hoofdredacteur van het AD. "Ik denk dat het goed is voor onze democratie dat, als er maatregelen genomen worden, de volksvertegenwoordiging daarover gaat beslissen. Dat een partij dan een goed woord nodig heeft, is ook logisch." Henrike van Gelder, hoofdredacteur van KidsWeek, denkt er hetzelfde over. "Zo heeft de kiezer het gevoel dat er naar hem of haar geluisterd wordt en dat er gebeurt wat er beloofd is." Tegelijkertijd staat de uitvoerbaarheid hiervan ter discussie. "Kan het kabinet met deze maatregelen daadwerkelijk uitvoeren wat het beoogt? Dat is nog best wel twijfelachtig", reageert Rijpma. "Dat is misschien het cynische van dit kabinet. Ik denk dat de overheid er met name is voor de mensen die dat het hardst nodig hebben. In deze maatregelen zit toch nog steeds veel symboolpolitiek. Dus de mensen die hier het meest op rekenen, hebben zij hier uiteindelijk iets aan?"
-
Minister Eppo Bruins van OCW wil een maximale zittingstermijn voor omroepbestuurders. Zo schreef hij gisteren aan de Tweede Kamer. Onbeperkte zittingstermijnen leiden tot 'bestuurlijk verval', stelt Bruins in de Kamerbrief.
Een prima kabinetsbesluit volgens Hugo Logtenberg, journalist bij NRC. "Misschien moeten omroepen het zichzelf aantrekken dat zijzelf deze beslissing niet eerder al namen.
Mariette Hamer laat weten dat dit een van de aanbevelingen van de commissie Van Rijn was. Zij maakte zelf deel uit van de commissie. "Dit is een eerste stap. Al is de regeringscommissaris nog niet geheel zonder zorgen. " Medewerkers geven aan dat ze nog weinig zien gebeuren in de praktijk." Volgens Hamer is er weinig roulatie in de top geweest, terwijl roulatie op de werkvloer wel veel plaats heeft gevonden. "Dat moet in balans komen."
"Een kleine biotoop waarin de top nauwelijks verse zuurstof krijgt", noemt Logtenberg het. -
Tijdens de persconferentie van maandag hield minister-president Dick Schoof vragen van de pers over de noodwet rondom asiel op afstand. De premier wilde daar niet op ingaan en weigerde er ook maar iets over te zeggen. Dat terwijl de aanwezige journalisten eigenlijk maar over weinig anders begonnen en gezamenlijk bleven drukken op het punt. "Met dit soort onderwerpen zie je dat het effect heeft", zegt Elif Isitman, presentatrice en politiek coördinator bij WNL. Hoewel Schoof "echt wel" verstand van zaken heeft, zit hij in een "moeilijke positie", zegt Isitman. "Ik word nooit wijzer van Dick Schoof. Hij mag niets zeggen, hij is een marionet van Wilders. Hij is bang dat hij iets zegt wat Wilders niet wil en het kabinet ten einde is. Hij is een procesmanager en kan dus ook helemaal niets", stelt Pieter Klok, hoofdredacteur van De Volkskrant. "Dat is het probleem van dit kabinet, hij krijgt de ruimte niet om de leiding te nemen." Volgens Isitman is het "symbool van dit probleem" een "klein aandeel van het werkelijke probleem" en gaat het in Den Haag alleen maar over asiel. "Het gaat nu over het instrumentarium over het invoeren van het beleid, niet het beleid zelf en het effect daarvan. Het is wel de politieke werkelijkheid dat dit een make or break is geworden." Klok meent dat er minder over de noodwet geschreven dient te worden. "Wilders wil dat we totaal geobsedeerd worden door die noodwet. Maar het kabinet heeft niets bereikt nog. Wilders heeft er alle belang bij om stemming te maken."
-
De PVV-ministers zijn de laatste tijd niet te missen. Faber, Agema, Klever en Madlener krijgen de volle media-laag, maar is dat nu zoveel meer dan bij vorige kabinetten en ministers? "We weten niet wat de kwaliteit is en wat hun verleden is politiek gezien. Dat zijn allemaal dingen waar je scherp op let als Haagse journalistiek", zegt Joost Oranje, coördinator onderzoeksjournalistiek bij Nieuwsuur en NOS Nieuws. Volgens Oranje zijn de "spanningen" voelbaar, mede doordat de ministers steeds iets roepen in de media en dat vervolgens weer terugtrekken. "Wat zich nu gaat wreken, is dat de PVV niet een partij is zoals alle andere partijen." Zo kent de PVV alleen Wilders als lid, is er geen congres, kan de achterban beleid niet beïnvloeden, is er geen dagelijks bestuur en geen wetenschappelijk bureau. "Het is moeilijker dan we gewend zijn. Je komt niet zo makkelijk op de PVV-gang en je komt niet snel in contact met mensen van de PVV", zegt Michelle Salomons, onderzoeksjournalist bij Investico. Het is dan ook een "journalistieke uitdaging" met de nieuwe ministers. Daarnaast zouden ambtenaren bij de ministeries sceptisch zijn over dit kabinet. "Er is achter de schermen van alles gaande", concludeert Oranje.
-
Premier schoof wist niets van het Uganda -plan van minister Klever. Correspondent Tijn Sadée vroeg de premier wat voor een indruk dit maakt op de 26 overige EU-leiders. Volgens Schoof een merkwaardige vraag, met een bijzondere voorstelling van zaken.
Volgens Anna Dijkman, van het Financieele Dagblad, was dit juist een terechte vraag. "Het is best vreemd dat hij niet op de hoogte is van een idee hierover. Hij kan natuurlijk niet zeggen dat hij erdoor overvallen is, aangezien zijn positie binnen het kabinet al wankel is. Maar hij zit wel bij een Top waar het hierover gaat."
Marc Adriani is het ermee eens dat Schoof van het idee af had moeten weten. Dat de media ernaar vraagt, vindt hij dan ook logisch. "Hij krijgt de kikkers maar niet in de kruiwagen.”
Dijkman stelt dat de media dient er wel voor dient te waken dat het niet alleen maar erover gaat hoe Schoof het doet. "Het dient in eerste instantie over de plannen en ideeën te blijven gaan." -
Kabinet-Schoof roept al vier maanden dat ze het strengste asielbeleid ooit gaan doorvoeren, maar dat is tot op heden nog niet van de grond gekomen. Minister Klever van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking was gisteren in Oeganda, wat zij bestempelt als 'hartstikke gastvrij land.' Oeganda wil onze uitgeprocedeerd asielzoekers wel opvangen, maar dat mag niet van de huidige Europese wetgeving. Op een paar uitzonderingen na, is het namelijk niet toegestaan om mensen uit te zetten naar een ander land dan waar ze vandaan komen. Volgens Sjirk Kuijper, journalist bij Nederlands Dagblad, zoekt het kabinet naar "strategische partnerschappen met migratielanden." Kuijper vindt het "opmerkelijk" dat dit bezoek van Klever niet uitdraait op haar eigen portefeuille maar op asiel. "Het is de zoveelste week dat het nieuws vanuit Den Haag bepaald wordt door een asielonderwerp." En dat terwijl de focus tijdens de verkiezingen leek te liggen op bestaanszekerheid, zegt de journalist. Volgens presentator Renze Klamer zou deze oplossing "een soort wisselgeld" zijn. "Als je heel lang roept dat er een noodwet moet komen, omdat we anders volgens Wilders echt een groot probleem hebben, en dan gaat terugkrabbelen, moet je er iets voor terugkrijgen."
-
Het was chaos in de Tweede Kamer gister nadat minister Faber glunderend vertelde dat de dragende motivering voor de asielnoodwet klaar was. Al had niemand nog iets van die dragende motivering gezien.
Volgens journalist en programmamaker Tim Hofman werd er doortastend doorgevraagd door de media. "De vraag is wat er daarna mee gedaan wordt." Hofman vertelt dat hij zowel in zijn burgerrol als journalist wat moe wordt dat zaken ondersneeuwen door al het extreme van de PVV. "Partijen als de VVD lijken daardoor nu het redelijke midden. Het venster van de waarheid wordt zo steeds een beetje verder verschoven."
Volgens Sandrina Hadderingh , hoofdredacteur bij Omroep Gelderland, wordt het nauw, dat de discussie over iets gaat waarover het nog maar de vraag is of het wel echt een crisis is. "Het antwoord is: Nee", volgens Hofman. Hadderingh stelt dat Faber op het scherpst van de snede discussies kan voeren en scherp kan analyseren. "Ze weet heel goed wat ze doet."
Volgens Hofman zou de verantwoordelijkheid, van hoe om te gaar met dit soort uitspraken binnen het ministerie, niet bij journalisten of de oppositie moeten liggen. "De vragen zouden binnen de politiek moeten liggen: hoe liegen wij niet tegen journalisten en hoe verspreiden wij geen nepnieuws. Leg niet altijd de verantwoordelijkheid bij de ander." - Visa fler
