Avsnitt
-
In deze negende aflevering van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met Laurens de Man. Ze ontmoet hem achter het Witte-orgel in de Janskerk te Utrecht.
Laurens heeft als doel om mensen te laten ervaren hoe geweldig het orgel kan klinken en wat muziek teweeg kan brengen. Elk orgel heeft iets te melden en Laurens probeert dat uit te dragen. Een organist ‘kleurt’ het muziekstuk zelf in, dat maakt hem of haar uniek. Het is een zoektocht naar telkens weer andere klankkleuren en het aantal mogelijkheden is ontelbaar. In maart 2024 won hij de Nederlandse Muziekprijs. De jury was vol lof over de organist en was onder de indruk van zijn intelligente virtuositeit.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Harm Hoeve wist al op jonge leeftijd dat hij organist wilde worden. Hij was zelfs zo enthousiast dat hij al heel snel zijn eerste orgelconcerten gaf. Hierin werd hij door zijn omgeving gestimuleerd en bijgestaan.
Harm wil graag direct communiceren met zijn luisteraars en ze enthousiast maken voor de prachtige klanken van het orgel. Hij probeert de noten zó tot leven te wekken dat de boodschap van de muziek op een aansprekende wijze overkomt. Zijn orgelspel kenmerkt zich door contrasten en dynamiek. Hij kan buitengewoon uitpakken, maar ook innemend spelen met slechts enkele registers. Elsbeth Gruteke ontmoet hem in deze achtste aflevering van ‘Alle registers open’ in de Grote Kerk in Hasselt.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Saknas det avsnitt?
-
Kees van Eersel staat in deze zevende aflevering van het 4e seizoen centraal in ‘Alle registers open’. Elsbeth Gruteke ontmoet hem achter het Marcussen-orgel in de Grote of Maria Magdalenakerk te Goes.
Van jongs af aan fascineerden hem de enorme contrasten van een orgel. Hij vond het prachtig dat één persoon het orgel van fluisterzacht, met hele mooie zwevende, serene klanken kon laten veranderen in een orgel met een overweldigend en bulderend geluid. Dat één instrument zo’n groot verschil in kleuren en klanken bevatte vond hij buitengewoon boeiend. Naast kerkorganist heeft Kees opvallende kwaliteiten als koordirigent, componist en improvisator. Maar de begeleiding van de samenzang vormt het hart van zijn werk. Dat is voor hem als kerkmusicus essentieel.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Muziek speelt in het leven van Jan-Willem Jonkman een belangrijke rol. Toen hij als kleine jongen Ton Koopman hoorde spelen, dacht hij: ‘Dat wil ik ook!’. Elsbeth Gruteke ontmoet hem in de Grote Kerk in Epe. Jan-Willem speelt daar regelmatig op het prachtige Abraham Meere-orgel.
De weg om musicus te worden is niet altijd vanzelfsprekend geweest. Na een moeilijke periode in zijn leven heeft hij besloten de studie aan het conservatorium weer op te pakken.
Hij weet dat muziek je tot diep in je ziel kan raken. Het werkt verbindend. Niet alleen met jezelf of andere mensen, maar ook met God. Muziek maakt je ontvankelijk en het laat zien dat we deel zijn van iets groters.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Voor deze aflevering van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke naar de Grote- of Laurenskerk in Weesp. Ze ontmoet daar Christine Kamp die al bijna 30 jaar de organist is van het Bätzorgel.
Muziek is voor Christine altijd heel belangrijk geweest. Het speelde een belangrijke rol binnen haar familie. Naast het orgel bespeelt ze ook nog andere instrumenten. Toch blijft het orgel voor haar een fascinerend instrument. De kerk, het imposante van het orgel maar ook de veelheid aan mogelijkheden boeien haar. Het orgel vindt ze indrukwekkend.
Tijdens het spelen ziet Christine de mooiste kleuren. Dit fenomeen heet synesthesie. Er zijn niet veel musici die dit zullen herkennen, maar voor Christine is dit een prettige bijkomstigheid.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Voor deze vierde aflevering van dit seizoen van ‘Alle registers open’ reist Elsbeth Gruteke af naar de Grote- of Sint Janskerk in Schiedam. Daar ontmoet ze stadsorganist Arjen Leistra bij het Flentroporgel. Op zeer jonge leeftijd was hij al geboeid door dit grote en machtige instrument. Hij was nieuwsgierig wie er toch achter dat gordijntje zat. Dat geheimzinnige boeide hem en liet hem niet meer los. Arjen vindt het belangrijk dat zijn orgelspel iets doet met het publiek. Hij wil zich graag blijven vernieuwen en zoekt altijd naar nieuwe registraties. Maar het hart van zijn werk ligt bij de begeleiding van de gemeentezang. Dit onderdeel van zijn werk vindt hij heel inspirerend. Al vanaf zijn 17e geeft hij orgelles. Hij doet dit met erg veel plezier. Het mooie is dat Arjen ook zelf soms nog van zijn leerlingen leert.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
In deze derde aflevering van dit seizoen van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke naar de Dorpskerk in Berkel en Rodenrijs. Daar ontmoet ze organist Arjan Breukhoven aan het Knipscheerorgel.
Hij vertelt over de bijzondere manier waarop hij met het orgel kennismaakte. Ook geeft hij ons een kijkje in zijn werkzaamheden als organist tijdens de coronatijd.
Zijn improvisaties worden door het publiek gewaardeerd en herkend. In de loop van de jaren heeft hij een heel eigen stijl ontwikkeld. Arjan heeft een brede repertoirekennis dat gaat van klassiek tot jazz. Dit maakt hem veelzijdig en uniek.
Als organist werkt hij ook veel mee aan uitvaartdiensten. Hij vindt het bijzonder dat hij de nabestaanden en de overledene deze laatste eer mag bewijzen.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
In deze aflevering van ‘Alle registers open’ is Dick Sanderman te gast. Elsbeth Gruteke ontmoet hem achter het Holtgräve-orgel in de Sint-Nicolaas- of Bergkerk in Deventer.
Als kleine jongen was Dick al onder de indruk van het orgel. Hij vond het heel imposant dat je in je eentje zo’n groot instrument kunt bespelen. Zijn muzikale leven is nauw verbonden met de Muziekschool in Rijssen waar hij gedurende 48 jaar in werkzaam was als docent en directeur.
Hij is de eerste Nederlandse componist die twee complete koraalboeken plus een serie bewerkingen voor de 150 Psalmen heeft gecomponeerd. Hij wordt daarom ook wel ‘De Worp van de Biblebelt’ genoemd.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
In deze eerste aflevering van het 4e seizoen van ‘Alle registers open’ staat Susanna Veerman centraal. Al op jonge leeftijd wist ze dat ze de muziek in wilde. Ze heeft een gedegen opleiding genoten. Eerst in Rusland en later in Nederland. Ze speelde in eerste instantie piano maar het orgel trok steeds meer haar aandacht.
Susanna houdt van afwisseling. ‘Eigenlijk kom je in elke kerk een ander instrument tegen en dat is telkens weer iets nieuws.’ Deze verscheidenheid pas goed bij het karakter van Susanna. Geen sleur maar steeds weer op naar een nieuwe muzikale ontdekkingstocht. Elsbeth Gruteke ontmoet haar achter het Adema/Maarschalkerweerdorgel van de Sint Jacobuskerk te Den Haag.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl -
De tiende aflevering van ‘Alle registers open’ is opgenomen in de Grote- of Martinikerk in Sneek.
Elsbeth Gruteke ontmoet daar Bob van der Linde bij het Schnitger Van Dam-orgel.
Naast het begeleiden van de samenzang tijdens de kerkdienst, zit Bob ook regelmatig hoog in de toren als beiaardier. Ook is hij actief binnen de theaterwereld. Hij werkt regelmatig samen met het Kunstencentrum Atrium in Sneek. Hij speelt op het orgel balletmuziek waarop balletdansers dansen. Orgel en ballet blijkt een hele goede combinatie te zijn. Het leuke is dat orgelliefhebbers ballet leren waarderen en balletliefhebbers maken op een originele wijze kennis met het orgel. Bob vindt deze samenwerking erg leuk. Het raakt hem elke keer weer als de balletdansers in hun tutu’s het podium op komen.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
In de negende aflevering van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met Martin Zonnenberg. Ze ontmoet hem bij het Naber-orgel van de Grote Kerk in Sliedrecht.
Als kleine jongen was hij al diep onder de indruk van het orgel dat hij er hoorde. Later werd hij de vaste organist in diezelfde kerk, inmiddels al 44 jaar. Het leuke en bijzondere is dat hij tot op de dag van vandaag nieuwe dingen ontdekt op dit orgel.
Hij begeleidt met heel veel passie de zondagse erediensten. Het raakt hem altijd weer als er door de muziek iets onstaat dat het alledaagse overstijgt.
Martin vindt het heel fijn om mensen enthousiast te maken voor muziek. Dat is z’n lust en z’n leven.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
In de achtste aflevering van ‘Alle registers open’ reist Elsbeth Gruteke af naar Nijkerk. Ze ontmoet daar Diederik Blankesteijn bij het Van Deventerorgel van de Grote of Sint Catharina Kerk.
Diederik wist al op jonge leeftijd dat hij de muziek in wilde. Zowel de piano als het orgel hebben zijn interesse. In deze aflevering deelt hij met ons zijn liefde voor het orgel.
Het bestaan van een organist is op zich best wel solistisch. Hij vindt het leuk om het geleerde in praktijk te brengen en dus solistisch te werken, maar ook om dingen door te geven aan anderen en met hen in contact te staan. Naast zijn werkzaamheden als organist en muziekdocent, legt hij zich ook toe op het bewerken van muziekstukken die niet specifiek voor orgel zijn geschreven, waaronder de Sonate voor piano van Franz Liszt (https://www.npoklassiek.nl/componisten/23fcc222-7af8-4c1e-9481-aa038f27fdd7/liszt-franz).
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
In deze aflevering van ‘Alle registers open’ schuift Elsbeth Gruteke aan bij Jaap Zwart, een kleinzoon van componist Jan Zwart. Ze ontmoet hem bij het Bätz-orgel van de Grote Kerk in Harderwijk.
Jaap wilde niets liever dan de hele dag bezig zijn met muziek. Hij genoot van de schoonheid van de klanken en wist al van jongsaf aan dat hij organist wilde worden. Hij zou niet kunnen bestaan zonder geloof maar ook niet zonder muziek. Lesgeven is Jaap op het lijf geschreven. Zijn motto was: ‘Als een student iets niet kan of niet begrijpt, dan doe ik als docent iets verkeerd’. Deze uitspraak heeft hem ver gebracht. Op alle conservatoria wordt hedentendage gebruik gemaakt van een lesmethode die Jaap heeft bedacht. In deze aflevering van ‘Alle registers open’ maken we kennis met deze enthousiaste en veelzijdige organist.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Welke orgels zijn het meest geschikt om de muziek van Bach op te spelen? Volgens organist Jolanda Zwoferink moeten we daarvoor in Midden-Duitsland zijn, maar voor ‘Alle registers open’ wil ze graag een opname maken in de Bovenkerk in Kampen. Op dit Hinsz-orgel kun je heel goed werken van Bach spelen. Elsbeth Gruteke ontmoet haar in deze Hanzestad.
Hoewel Jolanda altijd graag binnen de muziek haar brood wilde verdienen, zocht ze toch eerst een baan binnen de gezondheidszorg. Maar het orgel liet haar niet los en uiteindelijk besloot ze de sprong te wagen en er helemaal voor te gaan. Nu is ze al jaren vaste organist van verschillende kerken en in februari 2022 promoveerde ze op ‘het Bach-orgel.’
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Voor deze aflevering van ‘Alle registers open’ reisde Elsbeth Gruteke naar Zaltbommel. Daar staat de imposante Grote of Sint-Maartenskerk met het prachtige Wolfferts-Heijneman-orgel.
Als kleine jongen probeerde hij de organist in de kerk na te doen en speelde met zijn vingertjes op de kerkbank. Hij heeft zichzelf orgel leren spelen en kon nog geen noot lezen. Zijn vader stimuleerde hem om op les te gaan en toch noten te leren lezen. Toen ging er een wereld voor hem open.
Leendert houdt ervan om leiding te mogen geven aan het samen zingen en daarmee God de eer te geven en de lofzang vorm te geven. Hij ziet zichzelf als de muzikale voorganger van de gemeente. Hij heeft in de dienst een bepalende stem door te reflecteren op wat er door de voorganger is gezegd.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
In deze aflevering van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke in gesprek met Martin Mans.
Al van jongs af aan is hij gefascineerd door het orgel. Zijn ouders hadden een eigen bouwbedrijf en gingen ervan uit dat de zoons het bedrijf zouden gaan overnemen. Hierdoor werd het voor Martin best ingewikkeld om zijn droom na te jagen en de muziek in te gaan. Omdat hij meer bekendheid kreeg en steeds vaker gevraagd werd mee te werken aan koorconcerten, heeft hij na goed overleg met zijn vader en moeder, een carrièreswitch gemaakt. Er ging een wereld voor hem open.
Het grootste doel van Martin is mensen blij te maken met zijn improvisaties op een geestelijke lied.
Tijdens het improviseren worden je verstand en gevoel één geheel. Na afloop van concerten of kerkdiensten krijgt hij vaak te horen dat ze zoveel gehad hebben aan het lied dat hij heeft gespeeld. Dat zijn muziek een soort bruggetje is tussen God en de mensen. Hoe mooi is dat!
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Leonore Lub staat ditmaal centraal in ‘Alle registers open’. Elsbeth Gruteke ontmoet haar achter het Arp Schnitger-orgel in de Hervormde Kerk van Noordbroek.
Leonore heeft als doel om mensen te laten ervaren hoe geweldig het orgel kan klinken en wat muziek teweeg kan brengen. Zij vindt dat je met noten moet ‘spelen’ want dan gebeurt er iets. Zij dirigeert graag haar ‘eigen orkest’. Bij het spelen van een werk speelt muzikaliteit een belangrijke rol. Iedere organist heeft een eigen manier van spelen, dus ook een eigen timing. Het is niet zo dat je alleen de noten van begin tot eind speelt. Een organist ‘kleurt’ het muziekstuk zelf in, dat maakt hem of haar uniek. Leonore probeert altijd de vrijheid binnen de strakheid van de maat te benutten en niet heel statisch te spelen wat er staat.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Voor deze aflevering van ‘Alle registers open’ gaat Elsbeth Gruteke naar de Hersteld Hervormde Kerk in Sommelsdijk. Daar ontmoet ze Rik Melissant, een jonge, talentvolle organist.
In eerste instantie lag het helemaal niet in zijn bedoeling om binnen de orgelwereld zijn brood te gaan verdienen. Hij wilde de gezondheidszorg in. Maar hij was helemaal in de ban van de Amerikaanse organist Cameron Carpenter. Hij zat uren achter zijn keyboard om hem maar een beetje na te bootsen. Op den duur besloot hij toch orgellessen te gaan nemen. Met geen onverdienstelijk resultaat. Hij won concours na concours. ‘Ik moet iets met dat talent’, dacht hij. Zo besloot hij het roer in zijn leven om te gooien en ging hij naar het conservatorium in Rottrdam. Dat bleek een groot succes want hij studeerde summa cum laude af.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Iddo van der Giessen staat in deze eerste aflevering van het 3e seizoen centraal in ‘Alle registers open’. Elsbeth Gruteke ontmoet hem achter het Van Leeuwen/Kramer-orgel in de Goede Herderkerk te Rotterdam.
Wat hem van jongsafaan fascineerde waren de enorme contrasten van een orgel. Dat het fluisterzacht maar ook donderend hard kan zijn. Het is een zoektocht naar telkens weer andere klankkleuren en het aantal mogelijkheden is ontelbaar. Dat blijft een uitdaging. Hij geniet ook van het samenspel tussen organist en gemeenteleden. In wezen ‘zing’ je samen de liederen. ‘Muzikaal reflecteren’ noemt Iddo dat. Hij bedoelt ermee dat tekst, orgelspel en liederen een eenheid vormen en elkaar kunnen versterken of ondersteunen. Dat maakt dat hij als kerkmusicus een duidelijke functie in een dienst heeft en dat is voor hem als kerkmusicus erg belangrijk.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) -
Stadsorganist van Doetinchem, Elske te Lindert, kun je wel een muzikale duizendpoot noemen. Ze zingt, ze speelt orgel en ze dirigeert koren en dat alles op hoog niveau. Op de één of andere manier lukt het haar om haar tijd en energie goed te verdelen en dat is knap. Zich vervelen is er dus niet bij want er is altijd wel iets dat haar aandacht vraagt.
In deze laatste aflevering van dit seizoen vertelt ze Elsbeth Gruteke hoe ze als klein meisje onder de indruk was van het imponerende orgel in haar kerk. Wat dreef haar om orgel te gaan spelen en waarom vindt ze het begeleiden van de gemeentezang zo belangrijk? En waarom Bach bij haar vaak anders klinkt dan bij haar collega-organisten.
Wil je meer orgelmuziek beluisteren? Ga dan naar onze speellijst op npoklassiek.nl (https://www.npoklassiek.nl/speellijsten/85f57ccf-5ce4-4dec-9e88-70ca1591f119/de-mooiste-orgelmuziek) - Visa fler
