Avsnitt
-
Het is de allergrootste overname in het bestaan van DPG: RTL Nederland. Deze mediarevolutie is bijna een obsessie voor DPG-baas Christian van Thillo, maar nadat een deal twee jaar geleden nog afketste, heeft hij er nu met gemak 1 miljard euro voor nodig. Destijds leek John de Mol er met zijn Talpa nog bijna met de RTL-hoofdprijs vandoor.
De woede was enorm, bij de DPG-top, toen De Mol ze de loef dreigde afsteken. De Belgen besloten alles uit de kast te trekken om de macht van De Mol niet nóg verder te laten uitbreiden: Wob-verzoek na Wob-verzoek volgde en de deur van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) werd platgelopen. Het resultaat is inmiddels bekend: De combinatie van RTL en Talpa vond de ACM toch een te groot machtsblok en DPG lijkt er alsnog met de buit vandoor te gaan.
De grote vraag is wel: wat maakt de overname door DPG anders dan de overname door Talpa? Want duidelijk is dat de macht van Van Thillo enorm wordt als de ACM wel instemt met deze overname, zegt Mark Koster: de omzet komt boven de twee miljard en Van Thillo kan alle merken in één container gooien. 'Dan kun je één journalistiek conglomeraat ontstaan, één groot machtsbolwerk en daar moet de ACM toch wel iets van vinden.'
In feite dateert Van Thillo's interesse voor de tv-wereld al van zeker twintig jaar geleden, met de relatief kleine Amsterdamse stadszender AT5 - in het kielzog van Het Parool. En in 2011 stuitte zijn interesse in SBS op de dadendrang Van Thillo's grote kwelgeest: John de Mol. En die kan nu opnieuw roet in het eten gooien, denkt zakenman Yves Gijrath. 'Als de ACM Talpa afwijst, moet DPG ook worden afgewezen, want dat is veel machtiger dan Talpa.'
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast wordt mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Ondernemer Yves Gijrath was bezig met een verhaal over DPG voor zijn podcast toen hij getipt werd. De tip draaide om het gedrag van Jaak Smeets, een van de kardinalen van Van Thillo. Smeets werd door Van Thillo naar voren geschoven om de redactie van de overgenomen krant te gaan besturen.
Er was veel bemoeienis van Smeets op de redactie, ondanks dat Van Thillo zichzelf en zijn kardinalen presenteerde als de hoeders van de vrije journalistiek. ‘Ik grijp nooit in op de redacties’, aldus van Thillo. En Smeets zou dat voorleven. Hoofdredacteuren beamen dit ‘on the record’, maar in de wandelgangen is het geluid anders. Dat is precies waar de omerta voor staat: hardnekkig zwijgen. Smeets stond aan het bureau van redacteuren mee te kijken, was overal aanwezig en stond bekend als iemand die flink kon uitvallen tegen het personeel om zijn punt te maken. Zijn wil was wet, vond hij zelf.
Smeets beperkte zich niet tot alleen verbaal grensoverschrijdend gedrag. Er verdwenen ook regelmatig handen onder rokjes. Angst regeerde en iedereen op DPG-redacties wist ervan. En toch, toen Smeets vertrok bij DPG werd hier alleen met geen woord over gerept. Sterker nog, Smeets werd gelauwerd in een persbericht dat naar aanleiding van zijn vertrek de wereld in werd gestuurd. De strekking van het bericht was dat hij zijn horizon ging verbreden, dat het tijd was voor een nieuwe uitdaging.
Yves Gijrath spreekt ook met een oud-hoofdredacteur van de Belgische krant De Morgen. Die komt met diverse voorbeelden over het ingrijpen van Van Thillo, om bepaalde stukken uit de media te houden. En niet alleen op zijn eigen redactie.
De vraag is nu: hoe ver reikt de hand van de grote baas, Christian van Thillo, bij het brengen of eigenlijk het níet brengen van nieuws? Staan de zaak Smeets en de voorbeelden bij De Morgen eigenlijk voor iets groters?
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast wordt mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Het volgende overnamedoel van de Belgen is Wegener: een Nederlandse krantenuitgeverij van zeven regionale dagbladen. De zuiderburen komen binnen en geven het bedrijf de bekende van Thillo make-over. Er wordt harder dan ooit ingegrepen. In Zwolle, bij de Stentor, is de cultuurclash het grootst.
Na overname verandert de identiteit van de kranten. Het belangrijkste doel is geld verdienen, en dat lukt het beste met clickbait. Iets tussen hedonistisch en cynisch in, met veel menselijk leed. Er wordt geschreven om de massa te behagen, en vanuit een economische gedachte is dat niet gek. Maar als je de krant wil zien als een cultuurgoed, en een goed dat een relevantie heeft binnen de regio, dan moet je ook andere verhalen wíllen schrijven.
De Persdienst is de centrale redactie voor de Wegener titels. Zij maakten het landelijk nieuws voor de regionale titels. Voordat DPG binnen kwam ging het niet goed met het concern. Er waren veel reorganisaties, continue geldproblemen en een gebrek aan visie. Van Thillo en zijn kardinalen kwamen, reorganiseerden en overwonnen. Het journalistieke plan erachter zat namelijk goed in elkaar.
De overname van zeven regionale kranten was wel lastiger dan krant voor krant. Alle zeven kranten hadden namelijk een eigen identiteit en gevoel, dat nu volledig op de schop ging. Kranten maken moest in de van Thillo-mal gebeuren, en dat voelde als een redactionele overval.
Hoewel het bereik en de oplagen groeiden, en de sites van de kranten beter werden bezocht en beter werkten, waren er zeker ook zorgen. Door het harde ingrijpen wordt het journalistieke fundament en de ziel van die regionale kranten hard geraakt.
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast wordt mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Wat Christian van Thillo aantreft als hij het roer in de uitgeverij van zijn vader Ludo overneemt is niet veel meer dan een roestbak. Opa Bill van Thillo was nog een ambitieuze ondernemer, was een kleine denker, die alleen maar bezig is met centen tellen, zegt host Mark Koster. ‘Hij hield zich bezig met aanmaningen sturen. Een visie ontwikkelen op de toekomst van de twee kranten – De Morgen en Het Laatste Nieuws – boeide hem niet. En áls hij al op de redactie verscheen, was hij half aangeschoten.
Een soort regent was Ludo eigenlijk, zegt Koster. Naarmate de tijd vordert bekommert Ludo zich meer in de waarde van de restpartijen papier dan in de inhoud van het drukwerk zelf. ‘Het was hiërarchisch, klein denken, zonder enige poging om de Persgroep in een nieuwe wereld te laten opstoten.’ Een laatste wapenfeit was de aanschaf van een belang in de commerciële Vlaamse tv-zender VTM en de krant Het Laatste Nieuws – en de links georiënteerde krant De Morgen kreeg hij in de schoot geworpen na een faillissement.
Het léék allemaal nog wel ondernemend en ambitieus, maar eigenlijk waren alle drie de investeringen defensief – bang om zijn bezittingen te verliezen. Je zou kunnen zeggen: typisch tweede generatie. Het werd zo langzamerhand toch echt tijd om plaats te maken voor een opvolger – en het was kraakhelder dat dat Christian zou worden. Dat De Morgen in de boedel van zijn vader zat, was de nieuwe baas sowieso al een doorn in het oog, maar ook bij Het Laatste Nieuws was de fut er grotendeels uit – ‘bruine drek’, ‘krant zonder enige ziel’, het was allemaal niet erg florissant.
Christian vroeg zich serieus af hoe hij van deze roestbak toch nog iets kan maken. De enige vraag was: kunnen we overleven, en zo ja: hoe dan in godsnaam? Papa Renaat had de kranten eigenlijk al in bedenkelijke toestand aangetroffen, maar door verwaarlozing was het bij het aantreden van Christian echt in verval geraakt, uitgewoond en ook nog eens zwaar verliesgevend, zegt host Mark Koster. ‘Christian, die in de VS aan de business school had gestudeerd, vroeg zich serieus af hoe hij dit nog recht kon breien.’
Het werd bijna zijn leitmotiv: ‘Je vergeet nooit meer wat het is om verlies te lijden – het is bijna traumatisch.’ Het was ook dát moment, vlak na zijn aanstelling, dat hij bedacht dat hij zoiets nooit meer wilde meemaken. Dat was een reusachtige stimulans, maar misschien ook wel een struikelblok – en de rode draad in Christians levensverhaal: is hij niet té bang om verlies te maken, waardoor hij altijd weer snel en adequaat, maar regelmatig ook te hard, ingrijpt?
Het progressieve karakter van De Morgen wilde hij nog wel aanvaarden, maar de wel erg grote macht voor de journalisten had de krant veel te sleets gemaakt. Marketingonderzoek was de heilige graal en daarmee kwam Christian vrijwel meteen recht tegenover de behoudende, linkse redactie te staan. Het is de coup van van Thillo: hij probeert zijn visie op te dringen bij De Morgen.
Van Thillo organiseerde een meeting in een hotel in Gent, waar hij wat mensen van de Vlerick Business School had laten overkomen om de redactie meer te leren over management en over usp’s – unique selling propositions. Het eindigde in een drinkgelag, waarbij een redactielid na het drinken van te veel whiskey over de schoenen van Christian van Thillo heen kotste, zegt De Morgen-journalist Piet Piryns. ‘Er zaten twee bedrijfsvisies die tegenover elkaar stonden.’ Ofwel: de kapitalist versus de socialistische opstandelingen.
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast werd mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Christian Van Thillo mag zichzelf dan voordoen als de Grote Redder van de Journalistiek, hij deinst er niet voor terug om af en toe in te grijpen op redacties en zijn wil op te leggen. Al zijn er maar weinig mensen uit zijn entourage die dat open en bloot willen bevestigen.
Dat Van Thillo zou uitgroeien tot de grootste mediatycoon van de Lage Landen stond zeker niet in de sterren geschreven. Sterker: in zijn jonge jaren leek het er eerder op dat hij het familie-imperium te gronde zou richten, als hij al een vinger in de pap zou krijgen. Het was een jongeman van vele eigenschappen: zeer pienter, wispelturig, naargeestig, lollig, geliefd, maar ook écht een boefje.
Van Thillo werd een steeds grotere speler op de Nederlandse mediamarkt en Vrij Nederland-journalist Harm Ede Botje dacht: wie is die man toch?’ Hij legde contact met zijn Vlaamse collega Anna Luyten, die heel goed was ingevoerd in de Vlaamse netwerken. Met zijn tweeën gingen ze uitgebreid op onderzoek uit. Waarbij ze probeerden de mensch Christian Van Thillo nauwgezet in kaart te brengen.
In zijn ietwat decadente en snobistische jeugd haalde Christian ongelofelijk veel kattenkwaad uit. Elke poging om hem weer op het juiste pad te brengen mislukte hopeloos: hij vermaakte zich op het familielandgoed uitstekend op zijn crossmotor of op zijn paard. Ondernemend was hij al wel, sturm und drang was hem niet vreemd, maar hij schaamde zich niet voor zijn baldadigheid.
De druppel die de emmer deed overlopen was het moment waarop hij werd gepakt toen hij in de Porsche van zijn vader met 109 kilometer per uur over de Bredasebaan scheurde. Hij was dertien. De maat was vol en hij werd naar het zeer strenge Sint-Jozefseminarie in Turnhout gestuurd, bijnaam ‘Het Gevang’. Het betaalde zich in zoverre uit dat hij daar de discipline meekreeg die hem in zijn latere uitgeversleven nog goed van pas zou komen.
Christian vervolgde zijn levenspad naar studentenstad Leuven. Nog altijd had hij toen een chronisch gebrek aan geld. The Rich Kid ging regelmatig skiën en in het café was hij vaker in zijn blote kont te zien dan met zijn broek aan, dus dan weet je wel hoe laat het is. Maar: als de tentamens naderden ging hij ‘terug naar de focus’ in het strakke regime van de paters in Turnhout.
In 1984 komt rechtenstudent C. Van Thillo voor het eerst voor in de notulen van de directievergaderingen van de uitgeverij. Dan al toont hij zich een gewiekst zakenman die de zaakjes ook juridisch keurig op orde wil hebben. Maar zijn intellectuele basis en het rendementsdenken, die nog altijd het fundament is voor zijn bedrijf, legt hij bij zijn ‘rondgang’ langs enkele Amerikaanse universiteiten, met name op Duke University. De vraag is dus: is hij primair een liefhebber van de journalistiek, of is hij primair een zakenman?
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast werd mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Het familieverleden van de Van Thillo’s heeft een duistere kant. Het fundament van het imperium is opgebouwd met geld verkregen uit collaboratie met de Duitse bezetter, en dat is natuurlijk niet iets om trots op te zijn.
De broer van de opa van Christian, ‘nonkel’ Renaat, was eind jaren 30 zeer actief aan de uiterst rechtse kant van de Vlaamse beweging. Deze Vlaamse beweging collaboreert dan met de Duitse bezetter om haar eigen politieke idealen te verwezenlijken: een onafhankelijk Vlaanderen.
De hoogste ambtenaren die België besturen in bezettingstijd, uiteraard onder controle van de bezetter, richten in 1940 een nieuwe organisatie op: de Vrijwillige arbeidsdienst voor Vlaanderen (VAVV). Nonkel Renaat wordt voorman van de VAVV en maakt er geleidelijk aan zijn eigen instrument van. Hij trekt sympathisanten van de collaboratiebeweging aan om binnen de VAVV leidinggevende functies uit te voeren. Het eerste blaadje dat de VAVV maakt is eigenlijk de start van het uitgeefimperium. Dit blaadje was wel onder auspiciën van de Duitsers en het ministerie, niet heel journalistiek onafhankelijk dus, maar in de colofon staat dat Renaat de uitgever is van het blad. Hij leidt het als een dictatoriale hoofdredacteur.
Ná de oorlog vlucht Renaat naar Argentinië, omdat hij veroordeeld wordt voor het plegen van oorlogsmisdaden. Broer Bill, de opa van Christian, neemt de boedel van de uitgeverij van Renaat over, inclusief het deel van het personeel dat fout was in de oorlog. Bill was een zeer handige jongen. Niet per se bezig met het onderhouden van een Nazi-netwerk of carrière maken bij de bezetter, maar helemaal brandschoon was hij ook niet. In Congo bezat hij een koffie- rubber en palmboomplantage. Hij leverde wapens aan de dictator Perón in Argentinië en aan Nasser in Egypte. In het voormalig Joegoslavië bezat hij een kolenmijn. In die tijd heette dit gewoon ‘handel’. Later werd hij een ‘keurige’ bankier. Kwam via allerlei goeie connecties te werken bij een bank, werd daar mede-eigenaar en kon zijn fortuin rustig verder uitbouwen.
Binnen de overgenomen uitgeverij geeft Bill de bestaande titels een make-over om ze wat luxer in de markt te zetten. Dat werkt goed. Zoon Ludo, vader van Christian, neemt jaren later de positie van Bill over, maar blijkt geen groot visionair. Hij was een typische rijkeluiszoon, die nooit heeft hoeven werken voor zijn geld. Ook Christian leek de kant op te gaan van de snelle auto’s, chique restaurants en mooie vrouwen. Waarom hij toch ineens interesse kreeg in het familiebedrijf hoor je in de volgende aflevering.
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast werd mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Rotterdam, 2009. 650 mensen van het Algemeen Dagblad zijn bij elkaar in een monumentaal pand aan het Stationsplein. Jarenlang was het AD het zorgenkindje, een verlieslijdend bedrijf wat de eigenaar omschreef als vlees noch vis, en de redactie voelde zich zeer slecht behandeld. En toen was daar Christian Van Thillo. Hij beklimt het podium en spreekt deze groep mensen, op zijn kenmerkende charismatische wijze, toe. Hoewel de boodschap dubbel is, wordt hij met gejuich ontvangen.
Van Thillo weet precies hoe hij de menigte voor zich moet weten te winnen. Hij laat duidelijk horen dat hij de krant van binnen en van buiten kent en dat hij de bedreven journalistiek waardeert. Vervolgens rolt hij een plan uit waarbij het doel duidelijk wordt geschetst: we maken van deze krant de nummer 1 krant van het land. Deel twee van het verhaal is dat 25 procent van het personeel weg moet. Hoe hij het voor elkaar krijgt weten we niet, maar er volgt applaus voor de man die een massa-ontslag aankondigt.
Niet alleen het Algemeen Dagblad wordt overgenomen. Ook de Volkskrant en Trouw worden onderdeel van DPG, nadat Het Parool als eerste Nederlandse krant in de stal van Van Thillo terecht was gekomen. Steeds gebruikt hij dezelfde methode: kopen, omvormen, saneren en opnieuw de wereld in. En met succes. Hij redt de kranten, maar een ding is duidelijk: hij is de baas. Daar wordt verschillend op gereageerd.
De overnamehonger is nog niet gestild, want nadat hij eerder radiozender Q-music overnam ontbreekt nog een ding: een tv-zender. Een grote kans die zich voordoet, is de overname van RTL. En dan rijst de vraag: hoe komt hij aan al dat geld?
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast werd mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
België was al bekend met DPG Media, en in de zomer van 2003 kreeg Nederland voor het eerst met het bedrijf te maken. Amsterdamse stadskrant Het Parool stond te koop en DPG baas Christian Van Thillo had daar wel interesse in, maar achtte zijn kansen op succes niet heel groot.
Van Thillo had zich goed voorbereid: hij wist alles over de krant, kende de verschillende columnisten en katernen en kwam direct met ideeën. De toenmalige hoofdredactie was zeer onder de indruk en al snel was de deal rond.
Deze benadering bleek exemplarisch voor de charismatische Belg. Hij is innemend, weet de ontvangende partijen volledig in te palmen en voor zich te winnen en is een echte vakman. Vervolgens slaat hij toe en komt de keiharde zakenman tevoorschijn.
Het overnameleger komt binnen en gaat aan de slag. De ‘look and feel’ worden veranderd, de hele tent wordt opgepoetst en er wordt flink gesneden in het personeelsbestand, waarna de krant opnieuw de wereld in mag. De successen zijn enorm, zo blijkt uit eerdere overnames, maar de afdronk is wrang. En dit is nog maar het begin.
Van Thillo wedt op meerdere paarden en in 2005 neemt hij Noordzee FM over. De zender ondergaat dezelfde make-over als de krant en wordt omgedoopt tot Q-Music. Door een zeer slimme en effectieve marketingcampagne is de rode Q ineens overal te zien.
De mogelijkheden om verder uit te breiden liggen voor het oprapen. PCM, de uitgeverij van Volkskrant, NRC Handelsblad, Algemeen Dagblad en Trouw richt zichzelf ten gronde, en Van Thillo kijkt handenwrijvend toe. Maar wat is zijn plan, waar wil hij naartoe? En wie is hij eigenlijk, waarom is er zo weinig over hem bekend?
Over de makers
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Wendy Beenakker is adjunct-hoofdredacteur bij BNR Nieuwsradio. Voorheen was ze onder meer programmamaker bij RTL, NOS en BNNVARA. Samen met Mark Koster maakte ze eerder de podcast Koster en van Dijk.
Over hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Deze keer, DPG Media. Het grootste mediabedrijf van de Benelux.
Deze podcast werd mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In Italië heb je Silvio Berlusconi, in Engeland Rupert Murdoch. Iedereen kent ze. Maar de perstycoon die regeert over de Lage Landen is relatief anoniem. Tot nu. Wie is Christian van Thillo, de eigenaar van DPG Media, de grootste uitgeverij van de Benelux? Hoe doet hij zaken? Hoe werkt dit familiebedrijf? Bepaalt hij wat we zien, lezen of horen?
De vraag is legitiem nu zijn bedrijf, met een omzet van 1,8 miljard euro, bijna 80 merken exploiteert en dagelijks een miljoenenpubliek bereikt. Overal is hij aanwezig. Overal staat hij in contact met ons. Het bedrijf bereikt naar eigen zeggen 91% van de Nederlanders.
Miljoenen Nederlanders gebruiken ‘zijn’ media dagelijks. Ze lezen het AD of de Volkskrant, ze luisteren naar Q-Music, klikken op Het Laatste Nieuws, op NU.nl of lezen een van de DPG-tijdschriften. RTL, de grootste commerciële tv-zender van Nederland, is de meest recente grote overname van DPG.
Een bijna failliete tent kopen, oppoetsen en uitbouwen, na een flinke saneringsronde: dat lijkt de klassieke Van Thillo-methode. En dat werkt goed. Maar is het slim ondernemerschap, of speelt er iets anders? Wat wil de Belgische courantier Christian van Thillo?
Over de maker
Journalist Mark Koster volgde Van Thillo bijna twee jaar lang. Hij sprak met vertrouwelingen, concurrenten, bewonderaars en critici. Tijdens deze zoektocht kwam hij tot nieuwe en onthullende inzichten over dit media-mysterie, waarin hij je graag meeneemt.
Over Hoge Bomen
In Hoge Bomen halen we elk seizoen een ander groot bedrijf door de BNR Audit. Hoe is het ontstaan, hoe gaan ze te werk, wat is het belang voor Nederland. Dit seizoen gaat over DPG Media, het grootste mediabedrijf van de Benelux. Het nieuwe seizoen gaat op 7 februari van start. Abonneer je nu en mis niets!
Deze podcast werd mogelijk gemaakt door DeBuren, het Vlaams-Nederlands debathuis.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
KLM was lange tijd dé blauwe trots van ons land. Rond de eeuwwisseling realiseert de luchtvaartmaatschappij zich echter dat zij niet in haar eentje kan overleven. In 2004 vindt KLM de ogenschijnlijk perfecte huwelijkspartner in Air France. Maar in de jaren die volgen, blijkt het huwelijk tussen Air France en KLM verre van gelukkig.
Hoe kwam deze fusie tot stand? Hoe gelukkig waren de twee aanvankelijk met elkaar? Wanneer ontstonden de eerste scheurtjes en zijn deze eigenlijk nog wel te lijmen? Dat en meer bespreken we in deze speciale aflevering van Hoge Bomen met:
Ties Joosten, journalist bij Follow The Money en auteur van het boek ‘De blauwe fabel’ Pablo Mendes de Leon, emeritus-hoogleraar Lucht- en Ruimterecht aan de Universiteit Leiden, bestuurslid van de KLM-Air France Foundation en voorzitter van de Stichting Administratiekantoor KLM Martijn de Rijk, verslaggever van BNROver de makers
Presentatie
Annette van Soest is journalist, presentator, en interviewer met een focus op economie, het bedrijfsleven en de Europese Unie. Ze werkt al jaren als radio- en podcastmaker voor onder andere BNR en Follow the Money, waarvoor zij vele bestuursvoorzitters, ondernemers, toezichthouders, economen en politici interviewde.
Eindredactie
Wendy Beenakker is eindredacteur voor alle redactionele podcasts bij BNR: van Boekestijn en de Wijk tot de geopolitieke Perestrojkast en Hoge Bomen. Zij ondersteunt de podcastredactie zowel bij de ontwikkeling van nieuwe formats als bij de inhoudelijke begeleiding van bestaande series.
Redactie
Evi Timp is redacteur en eindredacteur bij BNR voor verschillende nieuwsprogramma's waaronder BNR Zakendoen en BNR's Big Five.
Daniëlle Kastermans is redacteur voor verschillende programma's bij BNR waaronder BNR Zakendoen, BNR Beurs en The Friday Move.
Montage
Wesley Schouwenaars werkt al jaren voor verschillende programma's bij BNR, zowel vóór als achter de schermen. Hij verzorgt de montage en nabewerking voor meerdere podcastproducties waaronder De Taxioorlog, Hoge Bomen en de Koude Crypto-oorlog.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
De Nederlandse winkelstraat kent een roerig bestaan. Ooit was de winkelstraat het kloppende hart van iedere stad. Inmiddels: is dat vaak wel anders. Met een oplopende leegstand, de opkomst van online winkelen en meerdere retailreuzen in financiële problemen, lijkt er weinig over van de ooit zo populaire winkelstraat.
Welke metamorfose heeft de Nederlandse winkelstraat de afgelopen jaren ondergaan? Welke grote ketens zijn omgevallen en welke ketens lijken het ondanks alles tóch te overleven? Dat en meer bespreken we in deze speciale aflevering van Hoge Bomen met:
Jelle Maasbach, economieredacteur en presentator van BNR Beurs Michiel Witteveen, topman van de Mirage Retail Group Kitty Koelemeijer, hoogleraar marketing en retail bij de Nyenrode Business UniversiteitOver de makers
Presentatie
Annette van Soest is journalist, presentator, en interviewer met een focus op economie, het bedrijfsleven en de Europese Unie. Ze werkt al jaren als radio- en podcastmaker voor onder andere BNR en Follow the Money, waarvoor zij vele bestuursvoorzitters, ondernemers, toezichthouders, economen en politici interviewde.
Eindredactie
Wendy Beenakker is eindredacteur voor alle redactionele podcasts bij BNR: van Boekestijn en de Wijk tot de geopolitieke Perestrojkast en Hoge Bomen. Zij ondersteunt de podcastredactie zowel bij de ontwikkeling van nieuwe formats als bij de inhoudelijke begeleiding van bestaande series.
Redactie
Evi Timp is redacteur en eindredacteur bij BNR voor verschillende nieuwsprogramma's waaronder BNR Zakendoen en BNR's Big Five.
Daniëlle Kastermans is redacteur voor verschillende programma's bij BNR waaronder BNR Zakendoen, BNR Beurs en The Friday Move.
Montage
Wesley Schouwenaars werkt al jaren voor verschillende programma's bij BNR, zowel vóór als achter de schermen. Hij verzorgt de montage en nabewerking voor meerdere podcastproducties waaronder De Taxioorlog, Hoge Bomen en de Koude Crypto-oorlog.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In de jaren negentig ging het ABN AMRO, één van de grootste banken van Nederland, lange tijd voor de financiële wind. Dankzij grote overnames in de Verenigde Staten, Brazilië en Italië, behoorde de bank zelfs tot de vijftien grootste financiële instellingen ter wereld. Maar in 2007: werd ABN zelf een overnameprooi, toen een Belgische, Spaanse en Schotse bank ruim 70 miljard euro op tafel legde om de bank in stukken te scheuren.
Aan het hoofd van de bank, de illustere bankier Rijkman Groenink. Wat was zijn rol in dit grimmige hoofdstuk van de Nederlandse bankenwereld?
Hoe kon uitgerekend ABN Amro uiteindelijk zelf slachtoffer worden van een overnamestrijd? Dat en meer bespreken we in deze speciale aflevering van Hoge Bomen met:
Jeroen Smit, onderzoeksjournalist en auteur van het boek ‘De Prooi’ over ABN AMRO Jan de Wit, oud-Tweede Kamerlid voor de SP en voormalig voorzitter van commissie De Wit, die onderzoek deed naar de overname en nationalisatie van ABN Corné van Zeijl, beursanalist bij CardanoOver BNR 25 jaar
De transformatie van ABN Amro van Jager naar Prooi. Het vervagen van de oranje gloed bij KLM. De teloorgang van de Nederlandse winkelstraat. Een lidstaat die na 43 jaar met slaande deuren uit de Europese Unie vertrekt... en bonje op het Binnenhof. BNR bestaat dit jaar 25 jaar en ín die 25 jaar is er een hoop gebeurd. Wij zaten, als BNR, vaak op de eerste rij bij de grootste nieuwsgebeurtenissen.Over de makers
Presentatie
Annette van Soest is journalist, presentator, en interviewer met een focus op economie, het bedrijfsleven en de Europese Unie. Ze werkt al jaren als radio- en podcastmaker voor onder andere BNR en Follow the Money, waarvoor zij vele bestuursvoorzitters, ondernemers, toezichthouders, economen en politici interviewde.
Eindredactie
Wendy Beenakker is eindredacteur voor alle redactionele podcasts bij BNR: van Boekestijn en de Wijk tot de geopolitieke Perestrojkast en Hoge Bomen. Zij ondersteunt de podcastredactie zowel bij de ontwikkeling van nieuwe formats als bij de inhoudelijke begeleiding van bestaande series.
Redactie
Evi Timp is redacteur en eindredacteur bij BNR voor verschillende nieuwsprogramma's waaronder BNR Zakendoen en BNR's Big Five.
Daniëlle Kastermans is redacteur voor verschillende programma's bij BNR waaronder BNR Zakendoen, BNR Beurs en The Friday Move.
Montage
Wesley Schouwenaars werkt al jaren voor verschillende programma's bij BNR, zowel vóór als achter de schermen. Hij verzorgt de montage en nabewerking voor meerdere podcastproducties waaronder De Taxioorlog, Hoge Bomen en de Koude Crypto-oorlog.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Het kabinet Balkenende-IV, gevormd door het CDA, de PvdA en de ChristenUnie, was volgens sommigen een ongelukkig huwelijk sinds de start. Premier Jan Peter Balkenende en vicepremier Wouter Bos waren het over weinig eens, maar de kiezer had hen nu eenmaal tot elkaar veroordeeld. Onenigheid over de Nederlandse Uruzgan-missie in Afghanistan deed de coalitie uiteindelijk de das om.
Hoe ging het er in die dagen aan toe op het Binnenhof? Wat speelde er op de achtergrond? En welke rol speelde een interview in New York van onze eigen Bernard Hammelburg met de destijds Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen?
Dat en meer bespreken we in deze speciale éénmalige aflevering van Hoge Bomen met:
Bernard Hammelburg, BNR's Buitenlandcommentator Hans Verbeek, voormalig politiek verslaggever van BNR Joël Voordewind, voormalig Tweede-Kamerlid voor de ChristenUnie in Balkenende IVDeze aflevering wordt gepubliceerd op Prinsjesdag, een belangrijke dag voor het Nederlandse kabinet waarin de Nederlandse rijksbegroting wordt gepresenteerd.
Over BNR 25 jaar
De transformatie van ABN Amro van Jager naar Prooi. Het vervagen van de oranje gloed bij KLM. De teloorgang van de Nederlandse winkelstraat. Een lidstaat die na 43 jaar met slaande deuren uit de Europese Unie vertrekt... en bonje op het Binnenhof. BNR bestaat dit jaar 25 jaar en ín die 25 jaar is er een hoop gebeurd. Wij zaten, als BNR, vaak op de eerste rij bij de grootste nieuwsgebeurtenissen.Over de makers
Presentatie
Annette van Soest is journalist, presentator, en interviewer met een focus op economie, het bedrijfsleven en de Europese Unie. Ze werkt al jaren als radio- en podcastmaker voor onder andere BNR en Follow the Money, waarvoor zij vele bestuursvoorzitters, ondernemers, toezichthouders, economen en politici interviewde.
Eindredactie
Wendy Beenakker is eindredacteur voor alle redactionele podcasts bij BNR: van Boekestijn en de Wijk tot de geopolitieke Perestrojkast en Hoge Bomen. Zij ondersteunt de podcastredactie zowel bij de ontwikkeling van nieuwe formats als bij de inhoudelijke begeleiding van bestaande series.
Redactie
Evi Timp is redacteur en eindredacteur bij BNR voor verschillende nieuwsprogramma's waaronder BNR Zakendoen en BNR's Big Five.
Daniëlle Kastermans is redacteur voor verschillende programma's bij BNR waaronder BNR Zakendoen, BNR Beurs en The Friday Move.
Montage
Wesley Schouwenaars werkt al jaren voor verschillende programma's bij BNR, zowel vóór als achter de schermen. Hij verzorgt de montage en nabewerking voor meerdere podcastproducties waaronder De Taxioorlog, Hoge Bomen en de Koude Crypto-oorlog.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Op 31 januari 2020, vier jaar na het Brexit-referendum, stapt het Verenigd Koninkrijk officieel uit de Europese Unie. Het was de eerste lidstaat die deze stap zette, en niemand wist precies wat te verwachten of hoe dit aan te pakken.
Wat bracht de Britten tot deze bijzondere keuze? En hoe hoog is de economische én maatschappelijke prijs die zij er tot de dag van vandaag voor betalen? Dat en meer bespreken we in deze speciale aflevering van Hoge Bomen met:
Lia van Bekhoven, BNR's Verenigd Koninkrijk-correspondent en maker van de podcast Van Bekhovens Britten. Kees Verhoeven, oud-Kamerlid voor D66 en voormalig Brexit-rapporteur Bart Jan Koopman, directeur van ondernemersorganisatie Evofenedex, belangenbehartiger voor internationale ondernemers.Over BNR 25 jaar
De transformatie van ABN Amro van Jager naar Prooi. Het vervagen van de oranje gloed bij KLM. De teloorgang van de Nederlandse winkelstraat. Een lidstaat die na 43 jaar met slaande deuren uit de Europese Unie vertrekt... en bonje op het Binnenhof. BNR bestaat dit jaar 25 jaar en ín die 25 jaar is er een hoop gebeurd. Wij zaten, als BNR, vaak op de eerste rij bij de grootste nieuwsgebeurtenissen.Over de makers
Presentatie
Annette van Soest is journalist, presentator, en interviewer met een focus op economie, het bedrijfsleven en de Europese Unie. Ze werkt al jaren als radio- en podcastmaker voor onder andere BNR en Follow the Money, waarvoor zij vele bestuursvoorzitters, ondernemers, toezichthouders, economen en politici interviewde.
Eindredactie
Wendy Beenakker is eindredacteur voor alle redactionele podcasts bij BNR: van Boekestijn en de Wijk tot de geopolitieke Perestrojkast en Hoge Bomen. Zij ondersteunt de podcastredactie zowel bij de ontwikkeling van nieuwe formats als bij de inhoudelijke begeleiding van bestaande series.
Redactie
Evi Timp is redacteur en eindredacteur bij BNR voor verschillende nieuwsprogramma's waaronder BNR Zakendoen en BNR's Big Five.
Daniëlle Kastermans is redacteur voor verschillende programma's bij BNR waaronder BNR Zakendoen, BNR Beurs en The Friday Move.
Montage
Wesley Schouwenaars werkt al jaren voor verschillende programma's bij BNR, zowel vóór als achter de schermen. Hij verzorgt de montage en nabewerking voor meerdere podcastproducties waaronder De Taxioorlog, Hoge Bomen en de Koude Crypto-oorlog.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Wouter Koolmees trad in november 2022 aan om orde op zaken te stellen bij NS. De oud-minister van Sociale Zaken en werkgelegenheid, politicus voor D66, de man die het nieuwe pensioenstelsel vormgaf en de coronasteun vormgaf. Als geen ander weet hij hoe in Den Haag de hazen lopen en Koolmees zal zijn politieke ervaring hard nodig hebben. ‘Dat speelde mee, voor de commissarissen’, toen ze hem bij NS aanstelden, zo geeft Koolmees toe.
In 2025 loopt de concessie op het hoofdrailnet van NS af. Tegelijkertijd kampt het spoorbedrijf met grote operationele problemen. Treinen zijn bij tijd en wijle overvol, vertraagd, vallen regelmatig uit en de dienstverlening is uitgekleed. 13 procent van de dienstverlening is geschrapt en tot overmaat van ramp zijn na corona de vervoersstromen ingrijpend veranderd. De dinsdag en donderdag ochtendspits zijn onvergelijkbaar veel drukker dan andere dagen in de week.
Koolmees kreeg in Den Haag gedaan dat NS de concessie op het hoofdrailnet in principe onderhands wordt gegund en dus mag houden. NS krijgt bovendien subsidie waar voorheen betaald moest worden voor het gebruik van de concessie en ook met de zo lang gewenste prijsdifferentiatie naar plaats en tijd mag geëxperimenteerd worden.
De Tweede Kamer gaat nog in discussie over de voorgestelde aanpassingen van de concessie. Maar een ding is nu al zeker. Prijsdifferentiatie kan op veel kritiek rekenen. Het komt voor veel passagiers neer op een vorm van spitsheffing als zij in de spits meer moeten gaan betalen dan daarbuiten. Zij moeten immers om 09:00 op hun werk zijn en hebben niet echt een keuze om later te vertrekken. Koolmees vertelt wel begrip te hebben voor dat probleem. Bij NS wordt daarom nagedacht over kaarten voor bepaalde beroepsgroepen. Bijvoorbeeld leraren of zorgpersoneel zouden dan in de spits niet duurder uit zijn.
Op internationale lijnen zou NS een flinke concessie moeten doen. De lijn naar Brussel blijft stevig in handen van NS. Er zijn plannen om de frequentie te verdubbelen tot 32 treinen per dag. Maar op de lijnen naar Londen, Berlijn en Parijs moet NS, dankzij een zogeheten open-access-regeling, concurrentie toe staan als daar ruimte voor is. Koolmees betwijfelt alleen dat die ruimte er zal zijn. De lijnen worden straks, ook dankzij uitbreidingen die NS samen met andere nationale spoormaatschappijen van plan is zó druk bereden, dat er geen ruimte is voor andere concurrenten.
NS is ondertussen hard bezig om de operationele problemen aan te pakken. Nieuw personeel wordt opgeleid en komt op korte termijn beschikbaar. Ook Koolmees zelf hoopt over niet al te lange tijd de opleiding tot conducteur af te ronden. Het kan dus zijn je straks de hoofdconducteur in eigen persoon tegenkomt, als je breeduit zittend in de ochtendspits naar je werk treint.
Over Hoge Bomen:
Hoge Bomen is dé BNR-audit van grote Nederlandse bedrijven. In het eerste seizoen namen we supermarktconcern Jumbo onder de loep, in het tweede seizoen is de NS aan de beurt. Vanaf nu, elke week een nieuwe aflevering in je podcastapp.
Over de makers:
Ruben Eg werkte als verslaggever voor dagblad Metro en de economieredactie van De Telegraaf. Voor Metro schreef hij veel over het openbaar vervoer, van volle treinen, internet op het station tot de Fyra. Voor De Financiële Telegraaf (DFT) specialiseerde hij zich in het bankwezen en de woningmarkt. Momenteel werkt Ruben op de economieredactie van de NOS.
Martijn de Rijk, econoom, werkt sinds 1999 bij BNR Nieuwsradio en is al 20 jaar razende reporter. Als verslaggever coverde hij het nieuws op het spoor met grote regelmaat, van de introductie van nieuwe treinen, tot en met de renovatie van de hele oude; van de laatste technische snufjes tot en met de grote chaos op het spoor bij het uitvallen van verkeersleidingssystemen.
Ruben Eg en Martijn de Rijk reisden in totaal een dikke duizend kilometer in de trein, soms met een beetje vertraging, pakten ettelijke keren een OV-fiets en liepen ook nog wel eens 10 kilometer omdat de OV fietsen op waren. Ze spraken in totaal zo’n 50 spoorwegmedewerkers, economen, politici, reizigers en treintechnici.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Gemeenten die met een station aansluiting krijgen op het spoor plukken daar economisch de vruchten van. ‘Het is een soort vliegwiel’, zegt wethouder Peter Vreeswijk van Dronten in de BNR-serie Hoge Bomen over het in 2012 geopende station. In Dronten steeg het aantal banen sinds de aansluiting op de Hanzelijn sinds 2012 aanzienlijk harder dan het landelijke gemiddelde en die in de provincie Flevoland, zo blijkt uit een berekening van onderzoeks- en adviesbureau Decisio.
Daan van Gent van Decisio keek op verzoek van BNR naar de ontwikkeling van het aantal banen bij twee gemeenten die tien jaar terug een treinstation kregen. Naast Dronten ook de gemeente Teylingen, die in dezelfde periode in Sassenheim een station kreeg. Van Gent noemt de resultaten opvallend; het aantal banen in die gemeenten groeit sterdar dan in de regio waar die waar die plaatsen zijn gelegen. En ook vergeleken met het landelijk gemiddelde. Volgens van Gent is het een duidelijk signaal dat er iets gebeurt rondom die stations.
Betrokken burger Peter Vreeswijk is geboren en getogen in Zwanenburg en ik woont inmiddels een jaar of 20 in Halfweg Noord. Vreeswijk weet dat het nieuwe station de veel gebracht heeft in Halfweg. De bereikbaarheid van Amsterdam en Haarlem heeft ook veel betekend voor de mega outlet ‘Sugar City’.
Wethouder Peter van Bergen van de gemeente Dronten heeft geen harde cijfers. Maar hij weet wel dat het nieuwe station veel bijgedragen heeft in de gemeente. Het station stond vroeger op enige afstand van het centrum. Maar het gebied is sinds de aanleg van de nieuwe Hanzelijn inmiddels helemaal herontwikkeld.
Ook de concurrenten van de NS zien economische waarde op het spoor, gegeven hun bereidheid om diverse lijnen over te nemen. Sterker nog, Transdev en Arriva zijn graag bereid om grotere delen van het netwerk over nemen. Of dat een goed idee is betwijfelen hoogleraren Bert van Wee (TU Deft) en Erik Verhoef (VU). Zij vrezen dat de netwerkvoordelen verloren gaan als het spoor echt helemaal opgedeeld zou worden. Het blijft een evenwichtsoefening.
Over Hoge Bomen:
Hoge Bomen is dé BNR-audit van grote Nederlandse bedrijven. In het eerste seizoen namen we supermarktconcern Jumbo onder de loep, in het tweede seizoen is de NS aan de beurt. Vanaf nu, elke week een nieuwe aflevering in je podcastapp.
Over de makers:
Ruben Eg werkte als verslaggever voor dagblad Metro en de economieredactie van De Telegraaf. Voor Metro schreef hij veel over het openbaar vervoer, van volle treinen, internet op het station tot de Fyra. Voor De Financiële Telegraaf (DFT) specialiseerde hij zich in het bankwezen en de woningmarkt. Momenteel werkt Ruben op de economieredactie van de NOS.
Martijn de Rijk, econoom, werkt sinds 1999 bij BNR Nieuwsradio en is al 20 jaar razende reporter. Als verslaggever coverde hij het nieuws op het spoor met grote regelmaat, van de introductie van nieuwe treinen, tot en met de renovatie van de hele oude; van de laatste technische snufjes tot en met de grote chaos op het spoor bij het uitvallen van verkeersleidingssystemen.
Ruben Eg en Martijn de Rijk reisden in totaal een dikke duizend kilometer in de trein, soms met een beetje vertraging, pakten ettelijke keren een OV-fiets en liepen ook nog wel eens 10 kilometer omdat de OV fietsen op waren. Ze spraken in totaal zo’n 50 spoorwegmedewerkers, economen, politici, reizigers en treintechnici.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
Als reizigers één wens hebben, dan is het vooral een zitplaats. Dit blijkt uit een rondvraag vanuit BNR onder treinreizigers voor de serie Hoge Bomen : Alle seinen op rood. In deze aflevering duiken we diep in de discussie over vaker overstappen en minder verstoringen, en hoe zit het met het voorstel van econoom Bert van Wee: het duurder maken van treinkaartjes tijdens de spitsuren? Zal deze controversiële maatregel de drukte verminderen en meer mensen een zitplaats bieden?
‘De beste voorziening in de trein is dat iedereen gewoon kan zitten’, zo vat een vaste treinreiziger het nog eens samen. Wensen om het reizen met de trein prettiger te maken zijn er in alle soorten en maten. Van elektriciteit tot koffie en broodjes onderweg of een aparte coupé voor fietsen. Maar gewoon kunnen zitten komt eigenlijk terug bij elke reiziger die we spraken in deze aflevering.
Want ondanks dat NS eind vorig jaar besloot het spoorboekje uit te kleden om zo langere treinen te kunnen laten rijden, blijven reizigers mopperen over drukte. Met name in de spitsuren: ‘Meestal lukt het niet om een stoeltje te vinden en moet ik blijven staan. Dan sta ik een beetje samengedrukt tussen de andere forensen. Vooral op dinsdag en donderdag in de ochtend.’ Een ander noemt het nog altijd ‘te druk in de trein’: ‘Ik heb de mazzel dat ik via mijn werk eerste klas mag reizen en daardoor bijna altijd kan zitten. Als ik nu tweede klas zou moeten reizen, dan zou ik het een stuk minder leuk vinden.'
Freek Bos van reizigersorganisatie Rover merkt vooral dat klagen helpt. Tien jaar geleden waren er ook grote problemen met grote drukte. ‘Wij wilden weten welke treinen nu precies te vol waren. We vroegen reizigers ons dit te melden, zodat wij NS konden vragen die treinen langer te maken. We zien door de jaren dat wij vervoerders kunnen wijzen op plekken waar zij echt onderpresteren. In coronatijd hebben wij NS ook kunnen bewegen van halfuurdiensten weer naar kwartierdiensten te gaan.’
Bert van Wee (TU Delft) kijkt weer met een ander bril naar het tekort aan zitplaatsen. Hij wil vooral dat op hele drukke tijden het treinkaartje duurder wordt. Op die manier hoopt hij de spits te verlengen zodat meer mensen een zitplaats kunnen vinden. Reizigers twijfelen ondertussen of spitsmijden wel zo gemakkelijk gaat met hun werk en of de werkgever daar wel in mee wil.
Drukte in de trein is van alle tijden, meldt Evertjan de Rooij van het Spoorwegmuseum. En dure kaartjes ook. In het begin kostte een ritje Amsterdam-Haarlem zo een maandsalaris.
Gert Dunbar, de ontwerper die de NS-geel kleurde heeft ook nog wel een idee. Hij wil langs het spoor een geweldig lint van planten en permanente goed ruikende planten neerzetten waar insecten kunnen komen, dan is het een genot om met de trein te reizen als je het raampje opendraait.
Over Hoge Bomen:
Hoge Bomen is dé BNR-audit van grote Nederlandse bedrijven. In het eerste seizoen namen we supermarktconcern Jumbo onder de loep, in het tweede seizoen is de NS aan de beurt. Vanaf nu, elke week een nieuwe aflevering in je podcastapp.
Over de makers:
Ruben Eg werkte als verslaggever voor dagblad Metro en de economieredactie van De Telegraaf. Voor Metro schreef hij veel over het openbaar vervoer, van volle treinen, internet op het station tot de Fyra. Voor De Financiële Telegraaf (DFT) specialiseerde hij zich in het bankwezen en de woningmarkt. Momenteel werkt Ruben op de economieredactie van de NOS.
Martijn de Rijk, econoom, werkt sinds 1999 bij BNR Nieuwsradio en is al 20 jaar razende reporter. Als verslaggever coverde hij het nieuws op het spoor met grote regelmaat, van de introductie van nieuwe treinen, tot en met de renovatie van de hele oude; van de laatste technische snufjes tot en met de grote chaos op het spoor bij het uitvallen van verkeersleidingssystemen.
Ruben Eg en Martijn de Rijk reisden in totaal een dikke duizend kilometer in de trein, soms met een beetje vertraging, pakten ettelijke keren een OV-fiets en liepen ook nog wel eens 10 kilometer omdat de OV fietsen op waren. Ze spraken in totaal zo’n 50 spoorwegmedewerkers, economen, politici, reizigers en treintechnici.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
NS is sinds 1995 een particulier overheidsbedrijf dat ook concurrentie naast zich moet dulden op het spoor. Eind volgend jaar vervalt de vergunning van NS op het hoofdrailnet. Connexxion, Arriva en Veolia denken het beter én goedkoper te kunnen. Leve de vrije markt! Of, toch maar niet?
In de jaren negentig werd concurrentie mogelijk op het spoor. Rondvaartbotenrederij Lovers liet zijn oog vallen op de spoorlijn van Santpoort-Noord naar IJmuiden. Die was in 1983 buiten gebruik gesteld door NS. Maar dat spoor, dat lag er in 1996 nog steeds. En zo werd de Lovers Rail met 2 oude dieseltrienen uit België de eerste concurrent van NS.
Terug naar nu. Onder CEO Anne Hettinga, heeft Arriva net een mooie primeur. Het bedrijf gaat nachttreinen laten rijden van Groningen en Maastricht naar Schiphol. Transdev collega Manu Lageirse rijdt Als je van één keer per uur naar twee, drie, vier, vijf, zes tot zeven keer per uur gaat. Dan krijg je een hele andere frequentie en een heel andere vraag.
De omvang van NS maakt maatwerk voor reiziger heel lastig, denkt directeur Freek Bos van Riezigers organisatie Rover. Het is voor NS lastig om snel in te spelen op veranderingen en reizigerswensen. Dat komt omdat de grootste vervoerder van het land te veel centraal aangestuurd wordt. Volgens Bos denkt NS vaak ouderwets.
Volgens Hildebrand van Kuijeren van Treinreiziger.nl kijkt NS in het algemeen te veel naar de massa en te weinig naar de kleine groepen. Toiletten in de sprinter, bankjes op het perron, vertrekstaten, ze werden allemaal te snel weggehaald om dan weer te worden teruggeplaatst na protest.
Voor sommigen moet de oplossing van de problemen gezocht worden in het terugdraaien van de marktwerking. In die visie worden NS en ProRail weer samengevoegd. Het zal niemand verbazen dat Transdev en Arriva het daar hardgrondig mee oneens zijn. Zij denken juist dat de NS veel meer ruimte zou moeten geven. Volgens hoogleraar Erik Verhoef van de VU is dat ingewikkeld. Hij denkt dat dat vooral goed mogelijk is bij de losse lijntjes aan de rand van het land.
Volgens Hettinga van Arriva kunnen kleine commerciële bedrijven veel sneller inspelen op veranderende omstandigheden. Innovaties met machinistloos rijden, waterstoftreinen en treinen met uitwisselbare motoren zie je bij de commerciëlen. ‘constant vernieuwen vraagt ondernemerschap’.
Over Hoge Bomen:
Hoge Bomen is dé BNR-audit van grote Nederlandse bedrijven. In het eerste seizoen namen we supermarktconcern Jumbo onder de loep, in het tweede seizoen is de NS aan de beurt. Vanaf nu, elke week een nieuwe aflevering in je podcastapp.
Over de makers:
Ruben Eg werkte als verslaggever voor dagblad Metro en de economieredactie van De Telegraaf. Voor Metro schreef hij veel over het openbaar vervoer, van volle treinen, internet op het station tot de Fyra. Voor De Financiële Telegraaf (DFT) specialiseerde hij zich in het bankwezen en de woningmarkt. Momenteel werkt Ruben op de economieredactie van de NOS.
Martijn de Rijk, econoom, werkt sinds 1999 bij BNR Nieuwsradio en is al 20 jaar razende reporter. Als verslaggever coverde hij het nieuws op het spoor met grote regelmaat, van de introductie van nieuwe treinen, tot en met de renovatie van de hele oude; van de laatste technische snufjes tot en met de grote chaos op het spoor bij het uitvallen van verkeersleidingssystemen.
Ruben Eg en Martijn de Rijk reisden in totaal een dikke duizend kilometer in de trein, soms met een beetje vertraging, pakten ettelijke keren een OV-fiets en liepen ook nog wel eens 10 kilometer omdat de OV fietsen op waren. Ze spraken in totaal zo’n 50 spoorwegmedewerkers, economen, politici, reizigers en treintechnici.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
1922 vacatures, de NS heeft dringend veel, héél veel nieuw personeel nodig. Conducteurs, machinisten, er missen er elke dag honderden om een normale, volledige dienstregeling te laten rijden. Hoe gaat de NS dat oplossen?
Zo'n beetje alle smoesjes van zwartrijders heeft ze wel een keer gehoord. Roxanne Hansen (27) is een van de 19.000 NS'ers. Sinds 2 jaar is zij hoofdconducteur. Het tekort aan collega's ligt in ieder geval niet aan het werk, zo zegt zij.
Maar de NS moest in coronatijd overleven. Het land zat in lockdown. En na corona zouden we blijven thuiswerken. En dus moesten er 2300 banen weg. Maar na de pandemie gingen we tóch naar kantoor en stapten we met z'n allen weer in de trein. Eind 2022 waren er elke dag 300 tot 400 conducteurs en 100 tot 200 machinisten te weinig om een volledige dienstregeling te kunnen rijden. Op 1 januari van dit jaar stonden er 1922 vacatures open. NS heeft dringend veel, héél veel nieuw personeel nodig. Lukt dat? En zijn meer mensen ook de oplossing?
Directeur Wouter Koolmees geeft toe dat NS te laat begonnen is met het zoeken van nieuwe collega’s voor Roxanne. De veranderingen die na corona optraden in het reizigersverkeer waren ook niet geheel te voorzien. Vooral de dinsdag, donderdag en het weekend zijn veel drukker dan voorheen. Ook Arriva-ceo Anne Hettinga heeft last van het personeelstekort.
50 machinisten per jaar leidt Robert van Pelt, docent machinist aan ROC Amsterdam op. Zelfverzekerdheid en verantwoordelijkheidsgevoel zijn volgens hem de belangrijkste eigenschappen die je nodig hebt als je al die tonnen staal over het spoor jaagt. Ook in Rotterdam en Twente worden machinisten opgeleid.
Ooit had zo’n machinist een status vergelijkbaar met die van een astronaut. Evertjan de Rooij (Spoorwegmuseum): ‘je ging 80 km per uur. Dat was in die tijd ongekend.’ Robert Paul van Verkeersleidingpost Utrecht heeft een opleiding van 2 jaar achter de rug en is nog altijd net zo gefascineerd door het spoor als de eerst pioniers.
De mensen van NS hebben ook donkere tijden meegemaakt. Peter Knollema werkte lang voor ProRail en geeft sinds zijn pensioen rondleidingen door het oude hoofdkantoor van NS, de Inktpot in Utrecht dat nu het hoofdkantoor van ProRail is. Hij vertelt over de oorlog. Over de spoorwegstaking in 1944. En we mogen een kijkje nemen in de kluis die in diezelfde tijd leeggeroofd werd om die stakingen te bekostigen.
Over de gitzwarte bladzijdes in het verleden vertelt Salo Muller, holocaustoverlevende. ‘Vergeet niet: als de Duitsers zeiden dat ze 12 wagons en drie locomotieven en personeel nodig hadden, dan werd dat gewoon geleverd. Tot Nieuwe Schans was het gewoon Nederlands materiaal.’ Volgens Muller moet het personeel veel geweten hebben over wat er aan de hand was. De NS bood onder Roger van Boxtel verontschuldigingen en financiële compensatie aan.
Salo Muller probeert diezelfde excuses te krijgen van Deutsche Bahn, de opvolger van de Reichsbahn. Ook dit bedrijf liet zich in de oorlogsjaren betalen voor het vervoer van Joden, Sinti en Roma naar de concentratiekampen. Volgens Muller is het afdwingen van excuses een heel ingewikkeld proces. Maar hij weigert op te geven.
Over Hoge Bomen:
Hoge Bomen is dé BNR-audit van grote Nederlandse bedrijven. In het eerste seizoen namen we supermarktconcern Jumbo onder de loep, in het tweede seizoen is de NS aan de beurt. Vanaf nu, elke week een nieuwe aflevering in je podcastapp.
Over de makers:
Ruben Eg werkte als verslaggever voor dagblad Metro en de economieredactie van De Telegraaf. Voor Metro schreef hij veel over het openbaar vervoer, van volle treinen, internet op het station tot de Fyra. Voor De Financiële Telegraaf (DFT) specialiseerde hij zich in het bankwezen en de woningmarkt. Momenteel werkt Ruben op de economieredactie van de NOS.
Martijn de Rijk, econoom, werkt sinds 1999 bij BNR Nieuwsradio en is al 20 jaar razende reporter. Als verslaggever coverde hij het nieuws op het spoor met grote regelmaat, van de introductie van nieuwe treinen, tot en met de renovatie van de hele oude; van nieuwe technische snufjes tot en met de grote chaos op het spoor bij het uitvallen van verkeersleidingssystemen.
Ruben Eg en Martijn de Rijk reisden in totaal een dikke duizend kilometer in de trein, soms met een beetje vertraging, pakten ettelijke keren een OV-fiets en liepen ook nog wel eens 10 kilometer omdat de OV fietsen op waren. Ze spraken in totaal zo’n 50 spoorwegmedewerkers, economen, politici, reizigers en treintechnici.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
-
In de wereld van voortdurende technologische vooruitgang is een opzienbarend nieuw artefact opgedoken: de mysterieuze 'Ali-express' chip. Deze chip heeft de potentie om een revolutionaire impact te hebben op het Nederlandse spoorwegsysteem. Met dagelijks maar liefst 500 reizigerstreinen die het spoor belasten, is de vraag urgent: hoe kan ons overbelaste spoor deze toenemende drukte aan?
In het jaar 1958 veranderde Nederland voorgoed met de komst van het elektrische 'stalen monster', terwijl de stoomlocomotief langzaam maar zeker verbannen werd naar musea. Met maar liefst 500 reizigerstreinen die dagelijks het spoor betraden, is het een drukte van jewelste op onze rails. De verscheidenheid aan snelheden tussen de verschillende treinen en vrachttreinen maakt het een complexe logistieke puzzel. Bovendien dringt de klimaattransitie ons op om juist meer gebruik te maken van treinreizen. Maar hier rijst de vraag: hoe kan het Nederlandse spoor dat aankunnen? Volgens Prorail zal het spoor in 2027 volledig verzadigd zijn.
In de intrigerende serie genaamd "De Wissels" gaan Martijn en Ruben op onderzoek uit om te achterhalen hoeveel treinen er daadwerkelijk op ons spoor kunnen rijden. Men beschrijft onze spoorinfrastructuur vaak als een kwetsbaar organisme. Hoe meer treinen erbij komen, des te gevoeliger het geheel wordt voor storingen. Maar er is een sprankje hoop aan de horizon, in de vorm van een mysterieuze technologische oplossing genaamd de 'Ali-express' chip. Deze chip zou weleens de sleutel kunnen zijn tot het oplossen van dit vraagstuk!
Over Hoge Bomen:
Hoge Bomen is dé BNR-audit van grote Nederlandse bedrijven. In het eerste seizoen namen we supermarktconcern Jumbo onder de loep, in het tweede seizoen is de NS aan de beurt. Vanaf nu, elke week een nieuwe aflevering in je podcastapp.
Over de makers:
Ruben Eg werkte als verslaggever voor dagblad Metro en de economieredactie van De Telegraaf. Voor Metro schreef hij veel over het openbaar vervoer, van volle treinen, internet op het station tot de Fyra. Voor De Financiële Telegraaf (DFT) specialiseerde hij zich in het bankwezen en de woningmarkt. Momenteel werkt Ruben op de economieredactie van de NOS.
Martijn de Rijk, econoom, werkt sinds 1999 bij BNR Nieuwsradio en is al 20 jaar razende reporter. Als verslaggever coverde hij het nieuws op het spoor met grote regelmaat, van de introductie van nieuwe treinen, tot en met de renovatie van de hele oude; van nieuwe technische snufjes tot en met de grote chaos op het spoor bij het uitvallen van verkeersleidingsystemen.
Ruben Eg en Martijn de Rijk reisden in totaal een dikke duizend kilometer in de trein, soms met een beetje vertraging, pakten ettelijke keren een OV-fiets en liepen ook nog wel eens 10 kilometer omdat de OV fietsen op waren. Ze spraken in totaal zo’n 50 spoorwegmedewerkers, economen, politici, reizigers en treintechnici.
See omnystudio.com/listener for privacy information.
- Visa fler
